Bước tới nội dung

Cổng thông tin:Đài Loan

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
CHỦ ĐỀ ĐÀI LOAN


Trang chính   Địa lý   Chủ đề

Giới thiệu

Trung Hoa Dân quốc (tiếng Trung: 中華民國; bính âm: Zhōnghuá Mínguó), còn được gọi là Đài Loan (tiếng Trung: 臺灣 hoặc 台灣; bính âm: Táiwān) hay Đài Bắc Trung Hoa (tiếng Trung: 中華台北 hoặc 中華臺北; Hán-Việt: Trung Hoa Đài Bắc; bính âm: Zhōnghuá Táiběi), là một đảo quốcĐông Á. Đảo Đài Loan nằm ở phía Tây Bắc Thái Bình Dương, ở giữa quần đảo Ryukyu của Nhật Bản và quần đảo Philippines, tách rời khỏi lục địa Á-Âu đồng thời có đường biên giới trên biển giáp với Trung Quốc đại lục thông qua eo biển Đài Loan, Đài Loan có diện tích vào khoảng 36.000 km², là đảo lớn thứ 38 trên thế giới với khoảng 70% diện tích là đồi núi, vùng đồng bằng tập trung chủ yếu tại khu vực ven biển phía tây. Do nằm tại giao giới giữa khí hậu cận nhiệt đớinhiệt đới nên cảnh quan tự nhiên cùng hệ sinh thái tương đối phong phú và đa nguyên. Thủ đô của Đài Loan là Đài Bắc, thành phố lớn nhất là Tân Bắc bao quanh Đài Bắc, tổng nhân khẩu được ước tính vào khoảng 23,5 triệu người với thành phần chủ yếu là người Hán, dân nhập cư đến từ Trung Quốc đại lục, Hồng Kông, Đông Nam Á và số ít thổ dân Đài Loan.

Những thổ dân Đài Loan bản địa đã cư trú trên hòn đảo từ thời kỳ cổ đại và xã hội Đài Loan vẫn trong trạng thái nguyên thủy cho đến khi người Hà Lan đến. Các sắc tộc từ Quảng Đông, Phúc Kiến bắt đầu di cư tới Đài Loan với số lượng lớn vào thời kỳ chiếm đóng của thực dân Hà LanTây Ban Nha trong giai đoạn đầu của thế kỷ 17. Năm 1661, Trịnh Thành Công thiết lập nhà nước đầu tiên của người Hán trên đảo và trục xuất người Hà Lan. Năm 1683, nhà Thanh đánh bại chính quyền họ Trịnh và sáp nhập Đài Loan. Nhà Thanh cắt nhượng khu vực này cho Đế quốc Nhật Bản năm 1895 sau khi chiến bại. Trung Hoa Dân Quốc lật đổ nhà Thanh và giành quyền quản lý Trung Quốc đại lục năm 1911. Sau khi Nhật Bản thua trận và đầu hàng Đồng Minh trong Thế chiến II, Trung Hoa Dân Quốc một lần nữa giành lại quyền kiểm soát đại lục cũng như đảo Đài Loan. Sau thất bại trong Nội chiến Quốc-Cộng, Tưởng Giới Thạch cùng chính phủ Trung Hoa Dân Quốc rút đến đây, còn Đảng Cộng sản do Mao Trạch Đông lãnh đạo thành lập Trung Quốc tại đại lục. Nhiều năm sau, do ảnh hưởng của chiến tranh Lạnh, Trung Hoa Dân Quốc vẫn được nhiều quốc gia nhìn nhận là đại biểu hợp pháp duy nhất của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, đồng thời là một thành viên trong Hội đồng Bảo an. Năm 1971, Trung Quốc giành được quyền đại diện cho Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, Trung Hoa Dân Quốc do đó đánh mất sự công nhận quốc tế trên quy mô lớn.

Trong giai đoạn cuối của thế kỷ 20, chính phủ Trung Hoa Dân Quốc trên đảo tập trung phát triển kinh tế và triển khai nhiều cải cách dân chủ, lấy Học thuyết Tam Dân của Tôn Trung Sơn làm nòng cốt. Nền kinh tế Đài Loan từ thập niên 1960 trở đi có sự phát triển thần tốc, tạo nên Kỳ tích Đài Loan. Từ thập niên 1990, Đài Loan trở thành quốc gia phát triển. Đài Loan hiện nay là trung cường quốcđồng minh không thuộc NATO của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, chính sách ngoại giao thù địch dựa trên nguyên tắc Một Trung Quốc của Trung Quốc đang cản trở sự hội nhập của Đài Loan. (Đọc thêm...)

Chủ đề chọn lọc - hiển thị chủ đề khác

Đài Bắc (tiếng Trung: 臺北市; bính âm: Táiběi Shì, Hán Việt: Đài Bắc thị; đọc theo IPA: tʰǎipèi trong tiếng Phổ thông) là thủ đô của Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) và là thành phố trung tâm của một vùng đô thị lớn nhất tại Đài Loan, một trong sáu thành phố trực thuộc Trung ương của Đài Loan. Đài Bắc nằm ở đầu phía bắc của đảo chính và nằm bên sông Đạm Thủy, cách thành phố cảng Thái Bình Dương Cơ Long 25 km về phía đông bắc. Một thành phố ven biển khác, mà nay trở thành một quận của Tân BắcĐạm Thủy, nơi này cách Đài Bắc 20 km về phía tây bắc và nằm ở cửa con sông cùng tên thuộc eo biển Đài Loan. Đài Bắc nằm trên hai thung lũng tương đối hẹp tạo bởi sông Cơ Long (基隆河) và sông Tân Điếm (新店溪), hai sông hợp lưu tạo thành sông Đạm Thủy và chảy dọc theo ranh giới phía tây của thành phố.

Dân số Đài Bắc ước tính là 2.618.772 người. Đài Bắc, Tân Bắc, và Cơ Long tạo thành vùng đô thị Đài Bắc với dân số lên tới 7.047.559 người và là vùng đô thị đông dân thứ 40 trên thế giới. Tuy nhiên, ba đơn vị này được quản lý bởi ba chính quyền địa phương khác nhau. "Đài Bắc" thỉnh thoảng được dùng để đề cập tới toàn bộ vùng đô thị, còn "thành phố Đài Bắc" sẽ chỉ dùng để đề cập tới thành phố. Thành phố Đài Bắc được Tân Bắc bao quanh tất cả các phía. (Đọc thêm...)

Tiểu sử chọn lọc

Chân dung chính thức, năm 2016
Thái Anh Văn (tiếng Trung: 蔡英文; bính âm: Cài Yīngwén; Wade–Giles: Ts’ai Ying-wen, sinh ngày 31 tháng 8 năm 1956 ở huyện Bình Đông, Đài Loan) là cựu Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc trong gian đoạn 2016-2024, và là nữ tổng thống đầu tiên của Trung Hoa Dân Quốc. (Đọc thêm...)

Hình ảnh chọn lọc - hiển thị ảnh khác

The page "[[Cổng thông tin:Đài Loan/{{{subpage}}}/1]]" does not exist.

Chủ đề tốt - hiển thị chủ đề khác


Chiến dịch bình định Đài Loan của Hà Lan là một chuỗi các hành động quân sự và ngoại giao do chính quyền thuộc địa Hà Lan tiến hành vào các năm 16351636 tại Formosa (Đài Loan ngày nay), nhằm mục đích chinh phục các ngôi làng thổ dân thù địch ở khu vực tây nam của hòn đảo. Trước chiến dịch, người Hà Lan đã có mặt tại Formosa được 11 năm, song không kiểm soát được nhiều lãnh thổ trên đảo bên ngoài pháo đài chính của họ tại Tayouan, và một liên minh với làng Sinkan. Các ngôi làng thổ dân khác trong khu vực tiến hành nhiều cuộc tiến công nhằm vào người Hà Lan và đồng minh của họ, lực lượng tham chiến chính là làng Mattau, vào năm 1629, họ đã phục kích và sát hại một nhóm gồm 60 lính Hà Lan.

Sau khi nhận được tiếp viện từ đại bản doanh thuộc địa ở Batavia, người Hà Lan phát động một cuộc tiến công vào năm 1635 với kết quả là đè bẹp thế lực đối địch, đưa khu vực quanh Đài Nam hiện này nằm hoàn toàn dưới quyền cai quản của họ. Sau khi thấy cảnh những ngôi làng mạnh nhất trong vùng là Mattau và Soulang thất bại hoàn toàn, nhiều làng khác ở xung quanh cầu hòa với người Hà Lan và từ bỏ chủ quyền cho thực dân châu Âu. Do đó, trong một thời gian ngắn, người Hà Lan có thể mở rộng phạm vi lãnh thổ kiểm soát, và tránh việc phải tiếp tục giao tranh. Chiến dịch kết thúc vào tháng 2 năm 1636, khi các đại diện từ 28 làng tham dự một buổi lễ tại Tayouan để củng cố chủ quyền của Hà Lan. (Đọc thêm...)

Hình ảnh phổ biến

Dưới đây là hình ảnh từ nhiều chủ đề liên quan đến Đài Loan trên Wikipedia.

Vào ngày này...

Chủ đề

Thể loại

Mảnh ghép thể loại
Mảnh ghép thể loại
Chọn [►] để xem thể loại con

Phân cấp hành chính

Chủ đề liên quan

Danh sách chủ đề dưới đây liên quan đến Đài Loan thông qua lịch sử, khu vực châu Á, quan hệ ngoại giao với Trung Hoa Dân Quốc.

Dự án

Associated Wikimedia

Các dự án chị em của Wikimedia Foundation cũng cung cấp thông tin hữu ích:

Wikibooks
Tủ sách

Commons
Kho hình ảnh

Wikinews 
Tin tức

Wikiquote 
Danh ngôn

Wikisource 
Văn thư

Wikiversity
Học liệu

Wikivoyage 
Cẩm nang du lịch

Wiktionary 
Từ điển

Wikidata 
Cơ sở dữ liệu

Nguồn

Các cổng thông tin