اچ‌تی‌ام‌ال
 نشان‌واره رسمی اچ‌تی‌ام‌ال 5 | |
| پسوند(های) نام پرونده |
|
|---|---|
| نوع رسانهٔ اینترنتی | text/html |
| کد فایل‌بندی | متن |
| شناسانه نوع یکسان | public.html |
| توسعه‌دهنده | کارگروه تعیین فناوری کاربرد ابرمتن وب |
| ارائهٔ اولیه | ۱۹۹۳ |
| آخرین نسخه | |
| گونه | قالب پرونده سند |
| دربرگیرنده | عنصر اچ‌تی‌ام‌ال |
| فراگیرنده | مرورگر وب |
| نیاکان | اس‌جی‌ام‌ال |
| فرزندان | اکساچتیامال |
| آزاد؟ | بله |
| وبگاه | |
زبان نشانه‌گذاری ابرمتنی (اچ‌تی‌ام‌ال)[الف] (به انگلیسی: Hyper Text Markup Language) یا زنگام[۱] (به انگلیسی: HTML) زبان نشانه‌گذاری استاندارد برای اسنادی‌ست که برای نمایش‌دادن در وب طراحی شده اند. اچ‌تی‌ام‌ال زبانی‌ست که محتوا و ساختار صفحات وب را تعریف و توصیف میکند. این زبان همواره در کنار سی‌اس‌اس و جاوا اسکریپت هستهٔ فناوری ساخت صفحه‌های وب هستند.
مرورگرهای وب (Browsers) اسناد اچ‌تی‌ام‌ال را از یک سرور وب (Web Server) یا از حافظه محلی (Local Storage) دریافت می‌کنند و آن‌ها را به صفحات چندرسانه‌ای وب (Multi-media Web Pages) تبدیل می‌کنند. HTML ساختار یک صفحه وب را به‌صورت معنایی توصیف میکند و در نسخه‌های اولیه، نشانه‌هایی برای تعیین ظاهر صفحات نیز در آن گنجانده شده بود.
عناصر اچ‌تی‌ام‌ال واحدهای سازنده صفحات اچ‌تی‌ام‌ال هستند. با استفاده از ساختارهای متداول اچ‌تی‌ام‌ال، تصاویر و سایر اشیاء مانند فرم‌های تعاملی می‌توانند در صفحه نمایش داده شده جاسازی شوند. اچ‌تی‌ام‌ال ابزاری را برای ایجاد اسناد ساختاریافته با تعیین معنای ساختاری برای متن‌هایی مانند عناوین، پاراگراف‌ها، لیست‌ها، لینک‌ها، نقل‌قول‌ها و سایر موارد فراهم میکند. عناصر HTML توسط تگ‌ها مشخص می‌شوند که با استفاده از براکت‌های زاویه‌دار نوشته می‌شوند. تگ‌هایی مانند <img> و <input> مستقیماً محتوا را به صفحه وارد می‌کنند. تگ‌های دیگر مانند <p> و </p> متن سند را احاطه کرده و اطلاعاتی درباره آن ارائه می‌دهند و ممکن است شامل تگ‌های زیرعنصر باشند. مرورگرها تگ‌های HTML را نمایش نمی‌دهند، بلکه از آن‌ها برای تفسیر محتوای صفحه استفاده می‌کنند.
عناصر اچ‌تی‌ام‌ال، سنگ‌بناهای اصلی صفحات وب هستند. با به‌کارگیری ساختارهای پیش‌فرض اچ‌تی‌ام‌ال، می‌توان عناصری مانند تصاویر، فرم‌های تعاملی و سایر اجزای چندرسانه‌ای را در صفحات وب جای داد. اچ‌تی‌ام‌ال ابزاری قدرتمند برای ایجاد اسناد سازمان‌یافته است که با تعریف معنای ساختاری برای بخش‌های مختلف متن، مانند عنوان‌ها، پاراگراف‌ها، فهرست‌ها، پیوندها، نقل‌قول‌ها و موارد دیگر، به نظم‌بخشی محتوا کمک میکند. این عناصر توسط تگ‌هایی مشخص می‌شوند که با براکت‌های زاویه‌دار (< >) نوشته می‌شوند. برخی تگ‌ها مانند <img> و <input> به‌طور مستقیم محتوا را به صفحه اضافه می‌کنند، در حالی که تگ‌هایی مانند <p> و </p> متن را در بر گرفته و اطلاعاتی درباره آن ارائه می‌دهند و ممکن است شامل تگ‌های فرعی درون خودشان مانند <span> یا <b> باشند. مرورگرها تگ‌های اچ‌تی‌ام‌ال را نمایش نمی‌دهند، بلکه از آن‌ها برای تفسیر و نمایش صحیح محتوای صفحه (Render) استفاده می‌کنند.
اچ‌تی‌ام‌ال می‌تواند برنامه‌های نوشته‌شده به زبان‌های اسکریپتی مانند جاوااسکریپت را جاسازی کند که بر رفتار و محتوای صفحات وب تأثیر می‌گذارند. استفاده از CSS ظاهر و چیدمان محتوا را تعریف میکند. کنسرسیوم جهانی وب (W3C)، که قبلاً مسئول نگهداری استانداردهای HTML بود و اکنون مسئول استانداردهای CSS است، از سال ۱۹۹۷ استفاده از CSS را به جای HTML نمایشی صریح تشویق کرده است.[۳] نوعی از HTML به نام HTML5 برای نمایش ویدیو و صدا استفاده میشود که عمدتاً از عنصر <canvas> همراه با جاوااسکریپت بهره می‌برد.
اچ‌تی‌ام‌ال این قابلیت را دارد که برنامه‌های نوشته‌شده به زبان‌های اسکریپتی مانند جاوااسکریپت را در خود جای دهد، که این برنامه‌ها بر رفتار و محتوای صفحات وب تأثیر می‌گذارند. از سوی دیگر، با استفاده از سی‌اس‌اس، ظاهر و چیدمان محتوا تعیین میشود. کنسرسیوم جهانی وب (W3C)، که پیش‌تر مسئول نگهداری استانداردهای اچ‌تی‌ام‌ال بود و اکنون نگهدارنده استانداردهای سی‌اس‌اس است، از سال ۱۹۹۷ استفاده از سی‌اس‌اس را به جای اچ‌تی‌ام‌ال نمایشی صریح توصیه کرده است.[۲] نسخه‌ای از اچ‌تی‌ام‌ال به نام اچ‌تی‌ام‌ال 5 برای نمایش ویدیو و صدا به‌کار می‌رود که عمدتاً از عنصر <canvas> در کنار جاوااسکریپت استفاده میکند.
تاریخچه
[ویرایش]توسعه
[ویرایش]
در سال ۱۹۸۰، تیم برنرز-لی، فیزیک‌دان و پیمانکار در سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای (CERN)، سیستمی به نام ENQUIRE را طراحی و نمونه‌سازی کرد که به پژوهشگران سرن امکان می‌داد اسناد را به راحتی استفاده و به اشتراک بگذارند. در سال ۱۹۸۹، برنرز-لی پیشنهاد خود برای ایجاد یک سیستم ابرمتن مبتنی بر اینترنت را در قالب یک یادداشت ارائه کرد.[۳] او در اواخر سال ۱۹۹۰، زبان اچ‌تی‌ام‌ال را خلق کرد و نرم‌افزارهای مربوط مرورگر و سرور را نوشت. در همان سال، برنرز-لی و رابرت کایو، مهندس سیستم‌های داده‌ای سرن، برای جذب بودجه‌ی پروژه همکاری کردند، اما این پروژه به‌طور رسمی توسط سرن پذیرفته نشد. در یادداشت‌های شخصی خود در سال ۱۹۹۰، برنرز-لی فهرستی از "حوزه‌های مختلفی که ابرمتن در آن‌ها استفاده میشود" تهیه کرد که اولین مورد آن یک دانشنامه بود.[۴]
اولین توصیف عمومی از اچ‌تی‌ام‌ال در سندی به نام "برچسب‌های اچ‌تی‌ام‌ال" منتشر شد،[۵] که در اواخر سال ۱۹۹۱ توسط تیم برنرز-لی در اینترنت معرفی گردید.[۶][۷] این سند ۱۸ عنصر اولیه‌ی اچ‌تی‌ام‌ال را شرح می‌داد که ساختار نسبتاً ساده‌ای داشتند. به‌جز تگ پیوند (hyperlink)، این عناصر به شدت تحت تأثیر سرناس‌جی‌ام‌ال، یک فرمت مستندات مبتنی بر زبان نشانه‌گذاری عمومی استاندارد در سرن، بودند. یازده مورد از این عناصر هنوز در اچ‌تی‌ام‌ال 4 وجود دارند.[۸]
اچ‌تی‌ام‌ال یک زبان نشانه‌گذاری است که مرورگرهای وب از آن برای تفسیر و ترکیب متن، تصاویر و سایر عناصر به صفحات وب قابل مشاهده یا شنیداری استفاده می‌کنند. ویژگی‌های پیش‌فرض هر عنصر اچ‌تی‌ام‌ال در مرورگر تعریف شده‌اند، اما طراحان صفحات وب می‌توانند با استفاده از سی‌اس‌اس این ویژگی‌ها را تغییر یا بهبود بخشند. بسیاری از عناصر متنی در گزارش فنی ایزو سال ۱۹۸۸ با عنوان TR 9537 (تکنیک‌های استفاده از اس‌جی‌ام‌ال) ذکر شده‌اند، که ویژگی‌های زبان‌های قالب‌بندی متنی اولیه، مانند دستور RUNOFF (که در اوایل دهه ۱۹۶۰ برای سیستم اشتراک زمانی سازگار توسعه یافت)، را توصیف میکند. این دستورات قالب‌بندی از روش‌های دستی حروف‌چین‌ها برای تنظیم اسناد الهام گرفته‌اند. با این حال، مفهوم اس‌جی‌ام‌ال بر پایه‌ی عناصر (محدوده‌های تو در تو با ویژگی‌های مشخص) استوار است، نه صرفاً اثرات ظاهری چاپی، و ساختار و نشانه‌گذاری را از هم جدا میکند. اچ‌تی‌ام‌ال به‌تدریج با معرفی سی‌اس‌اس به این رویکرد نزدیک‌تر شده است.
برنرز-لی اچ‌تی‌ام‌ال را به‌عنوان یک کاربرد از اس‌جی‌ام‌ال در نظر گرفت. این موضوع به‌طور رسمی توسط کارگروه مهندسی اینترنت (IETF) در اواسط سال ۱۹۹۳ با انتشار اولین پیش‌نویس مشخصات اچ‌تی‌ام‌ال تحت عنوان "زبان نشانه‌گذاری ابرمتن (اچ‌تی‌ام‌ال)" تأیید شد. این پیش‌نویس توسط برنرز-لی و دن کانولی نوشته شده بود و شامل یک تعریف نوع سند اس‌جی‌ام‌ال برای تعریف نحو بود.[۹][۱۰] این پیش‌نویس پس از شش ماه منقضی شد، اما به‌دلیل تأیید تگ سفارشی مرورگر NCSA Mosaic برای جاسازی تصاویر درون‌خطی، قابل توجه بود. این موضوع نشان‌دهنده‌ی فلسفه‌ی IETF در پایه‌گذاری استانداردها بر اساس نمونه‌های اولیه موفق بود. به‌طور مشابه، پیش‌نویس رقیب دیو راگت با عنوان "اچ‌تی‌ام‌ال+ (قالب نشانه‌گذاری ابرمتن)" در اواخر سال ۱۹۹۳، استانداردسازی ویژگی‌هایی مانند جداول و فرم‌های پرکردنی را پیشنهاد کرد.[۱۱]
پس از انقضای پیش‌نویس‌های اچ‌تی‌ام‌ال و اچ‌تی‌ام‌ال+ در اوایل سال ۱۹۹۴، IETF یک کارگروه اچ‌تی‌ام‌ال ایجاد کرد. در سال ۱۹۹۵، این کارگروه "اچ‌تی‌ام‌ال 2.0" را به‌عنوان اولین نسخه‌ی استاندارد اچ‌تی‌ام‌ال منتشر کرد که قرار بود مبنایی برای پیاده‌سازی‌های آینده باشد.[۱۲]
توسعه‌ی بیشتر HTML تحت نظر IETF به دلیل اختلاف‌نظرها و رقابت‌های موجود متوقف شد. از سال ۱۹۹۶، کنسرسیوم جهانی وب (W3C) مسئولیت نگهداری و توسعه‌ی مشخصات اچ‌تی‌ام‌ال را با مشارکت شرکت‌های نرم‌افزاری بر عهده گرفت.[۱۳] در سال ۲۰۰۰، اچ‌تی‌ام‌ال به یک استاندارد بین‌المللی (ISO/IEC 15445:2000) تبدیل شد. اچ‌تی‌ام‌ال 4.01 در اواخر سال ۱۹۹۹ منتشر شد و اصلاحیه‌های آن تا سال ۲۰۰۱ ادامه یافت. در سال ۲۰۰۴، توسعه‌ی اچ‌تی‌ام‌ال5 در کارگروه تعیین فناوری کاربرد ابرمتن وب (WHATWG) آغاز شد. این پروژه در سال ۲۰۰۸ به یک تلاش مشترک بین کارگروه تعیین فناوری کاربرد ابرمتن وب و اتحادیه وب جهان‌گستر تبدیل شد و در نهایت در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۴ به‌عنوان یک استاندارد رسمی منتشر گردید.[۱۴]
خط‌زمانی نسخه‌های اچ‌تی‌ام‌ال
[ویرایش]اچ‌تی‌ام‌ال 2
[ویرایش]اچ‌تی‌ام‌ال 3
[ویرایش]- 14ام ژانویه 1997
- اچ‌تی‌ام‌ال 3.2[۱۵]به شکل توصیه‌نامهٔ کنسرسیوم وب جهان‌گستر انتشار یافت. نسخهٔ اول پیشرفت داده شد و استاندارد کردن آن به شکل انحصاری توسط W3C انجام شد به همین شکل IETF گروه کاری خود HTML را در سپتامبر ۱۹۹۶ کاملاً ارائه کرد.[۱۶]
- در ابتدا این فرمان را Wilbur نامید.[۱۷] اچ‌تی‌ام‌ال 3.2 فرمول‌های ریاضی را به‌طور کامل به کار گرفت، که در آن همپوشانی‌هایی در اجزای مختلف پیشرفت کرده آن داشت و از مهم‌ترین ابزارهای تصویری نت‌اسکیپ استفاده شده بود. عناصر مبهم نت‌اسکیپ و عناصر متحرک مایکروسافت مورد استفاده قرار نگرفت که دلیل آن توافق دو طرفه میان دو شرکت بود.[۱۸] ساختار ریاضی مورد استفاده مشابه با HTML بود ولی استاندارد کردن آن تا ۱۴ ماه پس از MathML انجام نگرفت.
اچ‌تی‌ام‌ال 4
[ویرایش]- 18 دسامبر 1997
- اچ‌تی‌ام‌ال 4.0[۱۹] توصیه W3C را ارائه کرد که در آن سه تفاوت عمده اعمال شده بود:
- مشکل کلی که در آن اجزای بد پنهان شده بودند.
- انتقالی که در آن اجزای بد اجازه داده شده بودند.
- قاب که در آن قاب با اجزای مختلف مرتبط اجازه داده شده بودند.
- درابتدا با کد نام "Cougar" نامگذاری شده بود،[۲۰] و 0.HTML4 از انواع اجزای خاص جستجوگر و ساختارهای مختلف استفاده کرده بود ولی در همان زمان مرحله‌ای در نظر گرفته شد که از ویژگی‌های نشانه‌گذاری بصری Netscap را با مارک آن‌ها به عنوان نفع شیوه‌نامه‌ها توصیه نمی‌شود. HTML 4 یک برنامه SGML مطابق با ISO 8879 است.[۲۱]
- 24 آوریل 1998
- اچ‌تی‌ام‌ال 4.0[۲۲] برخی تغییرات اندک را دوباره انجام داد بدون آن‌که تعداد نسخه‌ها را افزایش دهد.
- 24 دسامبر 1999
- اچ‌تی‌ام‌ال 4.01[۲۳] به توصیهٔ W3C انتشار یافت. در آن سه تغییر کلی به شکل HTML4.0 در نظر گرفته شد[۲۴] آخرین غلط نامه در ۱۲ مه ۲۰۰۱ انتشار یافت.
- می 2000
- ISO/IEC ۱۵۴۴۵[۲۵] به عنوان استاندارد بین‌المللی ISO/IEC انتشار یافت. در ایزو این استاندارد در حوزهٔ ISO/IEC JTC1/SC34 قرار گرفت.[۲۶][۲۵]
- پس از اچ‌تی‌ام‌ال 4.01، برای سال‌ها نسخه‌ی جدیدی از اچ‌تی‌ام‌ال منتشر نشد، زیرا تمرکز گروه کاری اچ‌تی‌ام‌ال در کنسرسیوم جهانی وب (W3C) بر توسعه‌ی اکساچتیامال، یک زبان مبتنی بر اکس‌ام‌ال، معطوف شده بود.
اچ‌تی‌ام‌ال 5
[ویرایش]خط‌زمانی پیش‌نویس‌های اچ‌تی‌ام‌ال
[ویرایش]- اکتبر 1991
- تگ های اچ‌تی‌ام‌ال،[۳۵] سند غیررسمی سرن که شامل ۱۸ تگ HTML بود، برای اولین بار به‌صورت عمومی مطرح شد.
- ژوئن 1992
- اولین پیش‌نویس غیررسمی از اچ‌تی‌ام‌ال دی‌تی‌دی[۳۶] با هفت بازبینی بعدی (۱۵ ژوئیه، ۶ اوت، ۱۸ اوت، ۱۷ نوامبر، ۱۹ نوامبر، ۲۰ نوامبر، ۲۲ نوامبر)[۳۷][۳۸][۳۹]
- نوامبر 1992
- اچ‌تی‌ام‌ال دی‌تی‌دی 1.1 (اولین نسخه‌ای که شماره‌ی نسخه داشت، بر اساس بازبینی‌های RCS که از ۱.۱ شروع می‌شد نه ۱.۰)، یک پیش‌نویس غیررسمی.[۳۹]
- ژوئن 1993
- سند زبان نشانه‌گذاری ابرمتن توسط گروه کاری IIIR IETF به‌عنوان یک پیش‌نویس اینترنتی (پیشنهاد اولیه برای یک استاندارد) منتشر شد.[۴۰] این سند یک ماه بعد با نسخه‌ی دوم جایگزین شد.[۴۱]
- نوامبر 1993
- اچ‌تی‌ام‌ال+ توسط IETF به‌عنوان یک پیش‌نویس اینترنتی منتشر شد و به‌عنوان یک پیشنهاد رقیب برای پیش‌نویس HTML مطرح گردید. این پیش‌نویس در ژوئیه ۱۹۹۴ منقضی شد.[۴۲]
- نوامبر 1994
- اولین پیش‌نویس (بازبینی ۰۰) اچ‌تی‌ام‌ال 2.0 توسط خود IETF منتشر شد (که از بازبینی ۰۲ به‌عنوان "HTML 2.0" نامگذاری شد) و در نهایت به انتشار RFC 1866 در نوامبر ۱۹۹۵ منجر گردید.[۴۳]
- آوریل 1995 (مکتوب شده در مارس 1995)
- اچ‌تی‌ام‌ال 3.0[۴۴] به‌عنوان یک استاندارد به IETF پیشنهاد شد، اما این پیشنهاد پنج ماه بعد (۲۸ سپتامبر ۱۹۹۵) بدون اقدام بیشتر منقضی شد.[۴۵] این نسخه شامل بسیاری از قابلیت‌های پیشنهادی دیو راگت در اچ‌تی‌ام‌ال+ بود، مانند پشتیبانی از جداول، جریان متن حول تصاویر و نمایش فرمول‌های پیچیده‌ی ریاضی.[۴۵]
- W3C توسعه‌ی مرورگر Arena خود را به‌عنوان یک بستر آزمایشی برای HTML 3 و شیوه‌نامه‌های آبشاری (CSS) آغاز کرد،,[۴۶][۴۷][۴۸] اما HTML 3.0 به دلایل مختلفی موفق نشد. پیش‌نویس آن بسیار حجیم (۱۵۰ صفحه) بود و سرعت توسعه‌ی مرورگرها و تعداد طرف‌های ذینفع از منابع IETF پیشی گرفته بود.[۴۹] فروشندگان مرورگرها، از جمله مایکروسافت و نت‌اسکیپ، زیرمجموعه‌های مختلفی از ویژگی‌های پیش‌نویس HTML 3 را پیاده‌سازی کردند و همچنین افزونه‌های خود را به آن اضافه کردند.[۴۹] (به جنگ مرورگرها مراجعه کنید.) این افزونه‌ها شامل کنترل جنبه‌های ظاهری اسناد بود، که برخلاف "باور جامعه‌ی مهندسی آکادمیک بود که مواردی مانند رنگ متن، بافت پس‌زمینه، اندازه فونت و نوع فونت قطعاً خارج از محدوده‌ی یک زبان هستند، زمانی که تنها هدف آن‌ها مشخص‌کردن نحوه‌ی سازمان‌دهی سند بود."[۴۹] دیو راگت، که سال‌ها عضو W3C بوده، در این باره گفته است: "تا حدی، مایکروسافت کسب‌وکار خود را بر اساس گسترش ویژگی‌های HTML بنا کرد."[۴۹]
- ژانویه 2008
- اچ‌تی‌ام‌ال5 به‌عنوان یک پیش‌نویس کاری توسط W3C منتشر شد.[۵۰] اگرچه نحو آن بسیار شبیه به SGML است، HTML5 هرگونه تلاش برای یک برنامه‌ی SGML بودن را کنار گذاشته و به‌طور صریح سریال‌سازی "html" خود را تعریف کرده است، علاوه بر این، یک سریال‌سازی مبتنی بر XML به نام اکساچتیامال 5 نیز ارائه شده است.[۵۱]
- اچ‌تی‌ام‌ال - اخرین فراخوانی 2011
- در ۱۴ فوریه ۲۰۱۱، W3C منشور گروه کاری HTML خود را با نقاط عطف مشخص برای HTML5 تمدید کرد. در مه ۲۰۱۱، این گروه کاری HTML5 را به مرحله "Last Call" ارتقا داد، که دعوتی از جامعه‌های داخل و خارج W3C برای تأیید صحت فنی مشخصات بود. W3C یک مجموعه آزمایش جامع توسعه داد تا تا سال ۲۰۱۴، که تاریخ هدف برای توصیه بود، به سازگاری گسترده برای مشخصات کامل دست یابد.[۵۲] در ژانویه ۲۰۱۱، WHATWG استاندارد زنده‌ی "HTML5" خود را به "HTML" تغییر نام داد. با این حال، W3C به کار خود برای انتشار HTML5 ادامه داد.[۵۳]
- اچ‌تی‌ام‌ال - نامزدی برای پیشنهادی
- در ژوئیه ۲۰۱۲، WHATWG و W3C تصمیم گرفتند تا حدی از هم جدا شوند. W3C به کار روی مشخصات HTML5 ادامه داد و بر روی یک استاندارد قطعی واحد تمرکز کرد، که توسط WHATWG به‌عنوان یک "عکس‌فوری" در نظر گرفته می‌شد. سازمان WHATWG به کار خود با HTML5 به‌عنوان یک "استاندارد زنده" ادامه داد. مفهوم استاندارد زنده این است که هرگز کامل نمی‌شود و همیشه در حال به‌روزرسانی و بهبود است. ویژگی‌های جدید می‌توانند اضافه شوند، اما عملکردهای موجود حذف نخواهند شد.[۵۴] در دسامبر ۲۰۱۲، W3C HTML5 را به‌عنوان Candidate Recommendation تعیین کرد.[۵۵] معیار پیشرفت به توصیه W3C، "دو پیاده‌سازی ۱۰۰٪ کامل و کاملاً سازگار" بود.[۵۶]
- اچ‌تی‌ام‌ال 5 – پیشنهاد و توصیه پیشنهادی 2014
- در سپتامبر ۲۰۱۴، W3C HTML5 را به Proposed Recommendation ارتقا داد.[۵۷] در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۴، HTML5 به‌عنوان یک توصیه پایدار W3C منتشر شد،[۵۸] که به این معنی بود که فرآیند مشخصات کامل شده است.
نسخه‌های اکساچتیامال
[ویرایش]اکساچتیامال یک زبان جداگانه است که به شکل فرمول‌بندی دوبارهٔ HTML 4.01 خود را نشان می‌دهد و از XML1.0 استفاده نموده است. اما به‌عنوان یک استاندارد جداگانه نمی‌توان از آن نام برد.[۵۹]
- اکساچتیامال 1.0 در ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۰۰ انتشار یافت[۶۰] که به عنوان توصیهٔ W3C از آن نام برده شد و پس از آن دوباره اصلاح شد و انتشار دوبارهٔ آن در ۱ اوت ۲۰۰۲ بود که در آن از سه نسخهٔ یکسان به عنوان HTML 4.0 و ۴٫۰۱ استفاده شد و فرمول‌بندی دوبارهٔ آن در XML با محدودیت‌های خاص در نظر گرفته شد.
- اکساچتیامال 1.1 در ۳۱ مه ۲۰۰۱ انتشار یافت که توصیهٔ W3C محسوب شد. مبنای آن XHTML 1.0 بود ولی تغییرات اندکی در آن اعمال شده بود و فرمول‌بندی آن از ساختارهای تعدیل شده اکساچتیامال استفاده کرده بود که در ۱۰ آوریل ۲۰۰۱ انتشار یافته بود و توصیه W3C محسوب می‌گردید.[۶۱][۶۲]
- اکساچتیامال 2.0 یک نسخهٔ پیش‌نویس کاری بود ولی در ۲۰۰۹ انتشار یافت که برای کارکرد مطلوب HTML5, اکساچتیامال 5 بود. اکساچتیامال 2.0 ناسازگاری‌هایی با اکساچتیامال 1.X داشت و در نتیجه به شکل زبان جدید اکساچتیامال درآمد تا این‌که به روزرسانی آن تا اکساچتیامال 1.X صورت گیرد.[۶۳][۶۴][۶۵]
- اکساچتیامال سینتکس را می‌توان به عنوان اکساچتیامال 5.1 دانست که بر اساس آن HTML5 در پیش‌نویس HTML5 تعریف شده بود.
نشانه‌گذاری
[ویرایش]
نمونهٔ زیر، کد معروف Hello World است که معمولاً برای مقایسه زبان‌های برنامه‌نویسی، زبان‌های اسکریپت‌نویسی و زبان‌های نشانه‌گذاری به کار می‌رود:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>This is a title</title>
</head>
<body>
<p>Hello world!</p>
</body>
</html>
عنصر اچ‌تی‌ام‌ال
[ویرایش]نمونه عنصرهای اچ‌تی‌ام‌ال
[ویرایش]سرتیترها: تگ‌های <h1> تا <h6>
<h1>بزرگتر</h1>
<h2>بزرگ</h2>
<h3>کمی کوچک</h3>
<h4>کوچک</h4>
<h5>ریز</h5>
<h6>بسیار ریز</h6>
در بین تگ های <h> تگ <h1> در سئو اهمیت حیاتی دارد.
پاراگراف‌ها:
<p>Paragraph 1</p>
<p>Paragraph 2</p>
خط‌شکن (پرش به خط بعد):
<br> یا <br/>
تفاوت میان یک تگ {{br}} و <p> در این است که "br" متن بعد از خود را به خط بعد می برد بدون این‌که در ساختار معنایی صفحه تغییری ایجاد کند، درحالی‌که "p" متن را درون پاراگراف‌هایی بخش‌بندی میکند. همچنین به یاد داشته باشید که "br" یک تگ خالی(مستقل) می‌باشد، یعنی ممکن است دارای ویژگی‌هایی باشد ولی نمی‌تواند محتوایی را در خود جای دهد و تگ پایانی نیز ندارد.
<p>This{{br}}
is a paragraph{{br}}
with{{br}}
line breaks</p>
برای ایجاد لینک از تگ <a> استفاده میشود. برای مثال:
<a href="https://www.wikipedia.org/">A link to Wikipedia!</a>
<a href="note.html"> a link to name</a>
ویژگی href آدرسی که لینک به آن اشاره میکند را در خود نگه می‌دارد.همچنین می توان داخل href اسم فایل هم گذاشت.
توضیحات:
<!-- This is a comment -->
توضیحات در درک بیشتر کدها کمک می‌کنند و در صفحه وب به علت نادیده گرفتن آن‌ها توسط مرورگر دیده نمی‌شوند.
دیواره/جداکننده (<div>):
تگ div یا دایو یا دیو که از کلمه (Division) گرفته شده، یکی از تگ‌های پرکاربرد در طراحی صفحات وب می‌باشد که با استفاده از آن می‌توان یک یا چندین بخش را در یک صفحهٔ وب ایجاد کرد
<div>
<h2>بزرگ</h2>
<p>Salam .</p>
</div>
برای استفاده از تگ‌های متا که برای موتورهای جستجوگر هستند نیز از این نمونه‌ها استفاده می‌کنیم:
<head>
<meta charset="UTF-8"/>
<meta name="description" content="Free Web tutorials"/>
<meta name="keywords" content="HTML, CSS, JavaScript"/>
<meta name="author" content="John Doe"/>
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0"/>
<meta http-equive="refresh" content="5"/>
</head>
تگ های نوشتاری
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
</head>
<body>
<i> ایتالیک </i>
<b> بولد شدن متن </b>
<u> خط کشیدن زیرمتن </u>
<big> افزایش سایز فونت </big>
<small> کاهش سایز فونت </small>
<mark> بوک مارک </mark>
<sup> بالا متن نوشتن </sup>
<sub> پایین متن نوشتن </sub>
<em> تاکید روی موضوع </em>
</body>
</html>
ترکیب کردن تگ ها: تگ ها را می توان در اچ تی ام ال ترکیب کرد و تنها قاعده آن این است که آخرین تگی که باز میشود همان نیز اول بسته شود.
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
</head>
<body>
<div>
<p> this is a paragraph with a <b>bold</b> word. <i><u>example 2</u></i> </p>
</div>
</body>
</html>
لینک به Css
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<link rel="stylesheet" type="text/css" href="example.css" />
</head>
<body>
</body>
</html>
لینک به سند javascript
<script src="example.js"></script>
معمولا برای لینک دادن به یک سند javascript در html، کد مربوطه را در زیر تگ body قرار می دهند. البته در برخی مواقع نیز نیاز است تا کد را در قسمت های بالاتر یا حتی در تگ head قرار دهیم.
مثلا تگ مربوط به گوگل آنالیتیکس را بهتر است تا در تگ head قرار دهیم تا گوگل آنالیتیکس بتواند تمام بازدیدهای سایت را به حساب بیاورد.
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ اچ‌تی‌ام‌ال زبان برنامه‌نویسی نیست، بلکه زبانی برای نشانه‌گذاری ابرمتن است و اساساً برای ساختارمند کردن اطلاعات و جدایش اجزای منطقی یک نوشتار (نظیر عنوان‌ها، تصاویر، فهرست‌ها، بندها و جداول) به کار می‌رود. از سوی دیگر، اچ‌تی‌ام‌ال را به عنوان زبانی برای صفحه‌آرایی یا نقاشی صفحات وب به‌کار نمی‌رود زیرا این وظیفه بر دوش فناوری‌های دیگری همچون سی‌اس‌اس است. گفتنی است اچ‌تی‌ام‌ال شکلی از زبان دیگری به نام اس‌جی‌ام‌ال است و کنسرسیوم وب جهان‌گستر آن را به عنوان استانداردی برای نشانه‌گذاری مستندات ابرمتنی برای عرضه در وب تدوین کرده است.
منابع
[ویرایش]- ↑ زبان نشانه‌گذاری ابرمتنی یا زنگام، واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای hypertext markup language یا HTML در انگلیسی هستند. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۱۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۶ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «Conformance: requirements and recommendations». www.w3.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۲۲.
- ↑ Tim Berners-Lee, "Information Management: A Proposal". CERN (March 1989, May 1990). W3C.
- ↑ Berners-Lee, Tim. "Intended Uses". W3C.
- ↑ "Tags used in HTML". info.cern.ch. October 1991. Retrieved 2 March 2023.
- ↑ Berners-Lee, Tim (October 29, 1991). "Re: status. Re: X11 BROWSER for WWW". World Wide Web Consortium. Archived from the original on May 24, 2007. Retrieved April 8, 2007.
- ↑ "Index of the HTML 4 elements". World Wide Web Consortium. December 24, 1999. Archived from the original on May 5, 2007. Retrieved April 8, 2007.
- ↑ Berners-Lee, Tim (December 9, 1991). "Re: SGML/HTML docs, X Browser". w3. Archived from the original on December 22, 2007. Retrieved June 16, 2007.
SGML is very general. HTML is a specific application of the SGML basic syntax applied to hypertext documents with simple structure.
- ↑ Berners-Lee, Tim; Connolly, Daniel (June 1993). "Hypertext Markup Language (HTML): A Representation of Textual Information and MetaInformation for Retrieval and Interchange". w3. Archived from the original on January 3, 2017. Retrieved January 4, 2017.
- ↑ Raggett, Dave. "A Review of the HTML+ Document Format". w3. Archived from the original on February 29, 2000. Retrieved May 22, 2020.
The hypertext markup language HTML was developed as a simple non-proprietary delivery format for global hypertext. HTML+ is a set of modular extensions to HTML and has been developed in response to a growing understanding of the needs of information providers. These extensions include text flow around floating figures, fill-out forms, tables, and mathematical equations.
- ↑ Berners-Lee, Tim; Connolly, Daniel W. (1995-11). "Hypertext Markup Language - 2.0". doi:10.17487/rfc1866.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help); Check date values in:|date=(help) - ↑ «Chapter 2». web.archive.org. ۲۰۰۷-۰۸-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۳-۲۲.
- ↑ "HTML5 – Hypertext Markup Language – 5.0". Internet Engineering Task Force. 28 October 2014. Archived from the original on October 28, 2014. Retrieved November 25, 2014.
This document recommends HTML 5.0 after completion.
- ↑ "HTML 3.2 Reference Specification". World Wide Web Consortium. January 14, 1997. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "IETF HTML WG". Retrieved June 16, 2007.
Note: This working group is closed
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامengelfrietوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامraggettوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ "HTML 4.0 Specification". World Wide Web Consortium. December 18, 1997. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ Engelfriet, Arnoud. "Introduction to Wilbur". htmlhelp.com. Retrieved June 16, 2007.
- ↑ "HTML 4 – 4 Conformance: requirements and recommendations". Retrieved December 30, 2009.
- ↑ "HTML 4.0 Specification". World Wide Web Consortium. April 24, 1998. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "HTML 4.01 Specification". World Wide Web Consortium. December 24, 1999. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "HTML 4 Errata". W3C. Retrieved March 2, 2023.
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ISO (2000). "ISO/IEC 15445:2000 – Information technology – Document description and processing languages – HyperText Markup Language (HTML)". Retrieved March 1, 2023.
- ↑ "ISO/IEC 15445:2000(E) ISO-HTML". www.scss.tcd.ie (به انگلیسی). Geneva, CH: ISO/IEC. May 15, 2000. Retrieved March 1, 2023.
- ↑ "HTML5: A vocabulary and associated APIs for HTML and XHTML". World Wide Web Consortium. 28 October 2014. Retrieved 31 October 2014.
- ↑ "Open Web Platform Milestone Achieved with HTML5 Recommendation" (Press release). World Wide Web Consortium. 28 October 2014. Retrieved 31 October 2014.
- ↑ "HTML 5.1". World Wide Web Consortium. 1 November 2016. Retrieved 6 January 2017.
- ↑ "HTML 5.1 is a W3C Recommendation". World Wide Web Consortium. 1 November 2016. Retrieved 6 January 2017.
- ↑ Philippe le Hegaret (17 November 2016). "HTML 5.1 is the gold standard". World Wide Web Consortium. Retrieved 6 January 2017.
- ↑ "HTML 5.2". World Wide Web Consortium. 14 December 2017. Retrieved 15 December 2017.
- ↑ "HTML 5.2 is now a W3C Recommendation". World Wide Web Consortium. 14 December 2017. Retrieved 15 December 2017.
- ↑ Charles McCathie Nevile (14 December 2017). "HTML 5.2 is done, HTML 5.3 is coming". World Wide Web Consortium. Retrieved 15 December 2017.
- ↑ Connolly, Daniel (6 June 1992). "MIME as a hypertext architecture". CERN. Retrieved 24 October 2010.
- ↑ Connolly, Daniel (15 July 1992). "HTML DTD enclosed". CERN. Retrieved 24 October 2010.
- ↑ Connolly, Daniel (18 August 1992). "document type declaration subset for Hyper Text Markup Language as defined by the World Wide Web project". CERN. Archived from the original on 14 March 2012. Retrieved 24 October 2010.
- ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ Connolly, Daniel (24 November 1992). "Document Type Definition for the Hyper Text Markup Language as used by the World Wide Web application". CERN. Archived from the original on 18 January 2012. Retrieved 24 October 2010. See section "Revision History"
- ↑ Berners-Lee, Tim; Connolly, Daniel (June 1993). "Hyper Text Markup Language (HTML) Internet-Draft version 1.1". IETF IIIR Working Group. Retrieved 18 September 2010.
- ↑ Berners-Lee, Tim; Connolly, Daniel (June 1993). "Hypertext Markup Language (HTML) Internet-Draft version 1.2". IETF IIIR Working Group. Retrieved 18 September 2010.
- ↑ Raggett, Dave (1993-11-08). "History for draft-raggett-www-html-00". IETF Datatracker. Retrieved 2019-11-18.
- ↑ Berners-Lee, Tim; Connolly, Daniel (28 November 1994). "HyperText Markup Language Specification – 2.0 INTERNET DRAFT". Internet Engineering Task Force. Retrieved 24 October 2010.
- ↑ "HTML 3.0 Draft (Expired!) Materials". World Wide Web Consortium. December 21, 1995. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ "HyperText Markup Language Specification Version 3.0". Retrieved June 16, 2007.
- ↑ Raggett, Dave (28 March 1995). "HyperText Markup Language Specification Version 3.0". HTML 3.0 Internet Draft Expires in six months. World Wide Web Consortium. Retrieved 17 June 2010.
- ↑ Bowers, N. (1998). "Weblint: just another perl hack" (PDF). 1998 USENIX Annual Technical Conference (USENIX ATC 98).
- ↑ Lie, Håkon Wium; Bos, Bert (April 1997). Cascading style sheets: designing for the Web. Addison Wesley Longman. p. 263. ISBN 978-0-201-41998-6. Retrieved 9 June 2010.
- ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ ۴۹٫۲ ۴۹٫۳ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامraggett2وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ "HTML5". World Wide Web Consortium. June 10, 2008. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "HTML5, one vocabulary, two serializations". 15 January 2008. Retrieved February 25, 2009.
- ↑ "W3C Confirms May 2011 for HTML5 Last Call, Targets 2014 for HTML5 Standard". World Wide Web Consortium. 14 February 2011. Retrieved 18 February 2011.
- ↑ Hickson, Ian (January 19, 2011). "HTML Is the New HTML5". The WHATWG Blog. Archived from the original on 6 October 2019. Retrieved 21 January 2011.
- ↑ Grannell, Craig (July 23, 2012). "HTML5 gets the splits". Net magazine. Archived from the original on Jul 25, 2012. Retrieved 23 July 2012.
- ↑ "HTML5". W3C. 2012-12-17. Retrieved 2013-06-15.
- ↑ "When Will HTML5 Be Finished?". FAQ. WHAT Working Group. Retrieved 29 November 2009.
- ↑ "Call for Review: HTML5 Proposed Recommendation Published W3C News". W3C. 2014-09-16. Retrieved 2014-09-27.
- ↑ "Open Web Platform Milestone Achieved with HTML5 Recommendation". W3C. 28 October 2014. Retrieved 29 October 2014.
- ↑ "HTML vs XML syntax". WHATWG. Retrieved 22 March 2023.
- ↑ "XHTML 1.0: The Extensible HyperText Markup Language (Second Edition)". World Wide Web Consortium. January 26, 2000. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "XHTML 1.1 – Module-based XHTML — Second Edition". World Wide Web Consortium. February 16, 2007. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "Modularization of XHTML". W3C. Retrieved 2017-01-04.
- ↑ "XHTM 2.0". World Wide Web Consortium. July 26, 2006. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "XHTML 2 Working Group Expected to Stop Work End of 2009, W3C to Increase Resources on HTML5". World Wide Web Consortium. July 17, 2009. Retrieved November 16, 2008.
- ↑ "W3C XHTML FAQ".
پیوند به بیرون
[ویرایش]
