คณะกรรมการราษฎร (ประเทศสยาม)
คณะกรรมการราษฎร | |
|---|---|
| คณะรัฐมนตรีคณะที่ 1 แห่งราชอาณาจักรสยาม | |
| มิถุนายน - ธันวาคม พ.ศ. 2475 | |
| วันแต่งตั้ง | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 |
| วันสิ้นสุด | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 (5 เดือน 12 วัน) |
| บุคคลและองค์กร | |
| พระมหากษัตริย์ | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว |
| ประธานกรรมการราษฎร | พระยามโนปกรณ์นิติธาดา |
| จำนวนรัฐมนตรีทั้งหมด | 15 |
| ประวัติ | |
| การลงมติเลือกนายกรัฐมนตรี | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 |
| สภานิติบัญญัติ | ผู้แทนราษฎรชั่วคราว |
| วาระสภานิติบัญญัติ | 28 มิถุนายน – 6 ธันวาคม พ.ศ. 2475 |
| ถัดไป | คณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 2 |
คณะกรรมการราษฎร (28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 - 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475) นับเป็นคณะรัฐมนตรีคณะแรกของประเทศสยาม
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระบรมราชานุมัติ ให้ใช้พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2475 และในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 สภาผู้แทนราษฎรอันประกอบด้วย สมาชิกซึ่งคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารได้ตั้งขึ้น จำนวน 70 นาย ได้ประชุมกันเป็นครั้งแรก ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม
โดยที่ธรรมนูญการปกครองแผ่นดิน มาตรา 33 บัญญัติว่า "ให้สภาเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้หนึ่งเป็นประธานกรรมการ และให้ผู้เป็นประธานนั้นเลือกสมาชิกในสภาอีก 14 นาย เพื่อเป็นกรรมการ การเลือกนี้เมื่อได้รับความเห็นชอบของสภาแล้ว ให้ถือว่าผู้ได้รับเลือกเป็นกรรมการของสภา"
ในการนี้ ได้มีสมาชิกเสนอให้มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) เป็นประธานคณะกรรมการราษฎร โดยสภาผู้แทนราษฎรเป็นผู้เลือก เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ประธานคณะกรรมการราษฎรได้เสนอชื่อคณะกรรมการราษฎรและสภาได้อนุมัติ เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ดังมีรายชื่อต่อไปนี้
รายชื่อในคณะกรรมการราษฎร
[แก้]| ดำรงตำแหน่งจนสิ้นสุดคณะรัฐมนตรี | ||
| เปลี่ยนแปลง/โยกย้ายไปตำแหน่งอื่น | ||
| ออกจากตำแหน่ง | ||
| สีแสดง | คณะราษฎร | |
|---|---|---|
| อิสระ |
| คณะกรรมการราษฎร | |||||||||
| ตำแหน่ง | ลำดับ | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ | หมายเหตุ | ||||
| ประธานกรรมการราษฎร | * | มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | |||||
| 1 | นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ (วัน จารุภา) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 2 | มหาอำมาตย์ตรี พระยาศรีวิสารวาจา (เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 3 | นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 4 | นายพันเอก พระยาทรงสุรเดช (เทพ พันธุมเสน) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 5 | นายพันเอก พระยาฤทธิอัคเนย์ (สละ เอมะศิริ) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 6 | อำมาตย์เอก พระยาประมวญวิชาพูล (วงศ์ บุญหลง) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 7 | นายพันโท พระประศาสน์พิทยายุทธ (วัน ชูถิ่น) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 8 | นายพันตรี หลวงพิบูลสงคราม (แปลก ขีตตะสังคะ) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 9 | นายนาวาตรี หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 10 | อำมาตย์ตรี หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 11 | รองอำมาตย์เอก หลวงเดชสหกรณ์ (หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์) | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 12 | รองอำมาตย์เอก ตั้ว ลพานุกรม | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 13 | รองอำมาตย์เอก ประยูร ภมรมนตรี | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
| 14 | นายแนบ พหลโยธิน | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||||||
หมายเหตุ
[แก้]- ในปัจจุบันคณะกรรมการราษฎรเทียบเท่ากับ คณะรัฐมนตรี ในปัจจุบัน
- ประธานคณะกรรมการราษฎรเทียบเท่ากับตำแหน่ง นายกรัฐมนตรี
- กรรมการราษฎรเทียบเท่ากับตำแหน่ง รัฐมนตรี ในปัจจุบัน
การแถลงนโยบายของรัฐบาล
[แก้]คณะกรรมการราษฎรคณะนี้ ไม่มีการแถลงนโยบายการบริหารราชการแผ่นดินต่อสภา แต่ได้ถือเอา หลัก 6 ประการของคณะราษฎรที่ได้ให้สมาชิกสภาปฏิญาณตนต่อสภาก่อนเข้ารับหน้าที่นั้น เป็นนโยบายของรัฐบาล
การสิ้นสุดของคณะรัฐมนตรี
[แก้]คณะรัฐมนตรีคณะเริ่มแรกนี้สิ้นสุดเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 เพราะมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับถาวร