ข้ามไปเนื้อหา

คณะกรรมการราษฎร (ประเทศสยาม)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
คณะกรรมการราษฎร
คณะรัฐมนตรีคณะที่ 1 แห่งราชอาณาจักรสยาม
มิถุนายน - ธันวาคม พ.ศ. 2475
วันแต่งตั้ง28 มิถุนายน พ.ศ. 2475
วันสิ้นสุด10 ธันวาคม พ.ศ. 2475
(5 เดือน 12 วัน)
บุคคลและองค์กร
พระมหากษัตริย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ประธานกรรมการราษฎรพระยามโนปกรณ์นิติธาดา
จำนวนรัฐมนตรีทั้งหมด15
ประวัติ
การลงมติเลือกนายกรัฐมนตรี28 มิถุนายน พ.ศ. 2475
สภานิติบัญญัติผู้แทนราษฎรชั่วคราว
วาระสภานิติบัญญัติ28 มิถุนายน – 6 ธันวาคม พ.ศ. 2475
ถัดไปคณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 2

คณะกรรมการราษฎร (28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 - 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475) นับเป็นคณะรัฐมนตรีคณะแรกของประเทศสยาม

พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระบรมราชานุมัติ ให้ใช้พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2475 และในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 สภาผู้แทนราษฎรอันประกอบด้วย สมาชิกซึ่งคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารได้ตั้งขึ้น จำนวน 70 นาย ได้ประชุมกันเป็นครั้งแรก ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม

โดยที่ธรรมนูญการปกครองแผ่นดิน มาตรา 33 บัญญัติว่า "ให้สภาเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้หนึ่งเป็นประธานกรรมการ และให้ผู้เป็นประธานนั้นเลือกสมาชิกในสภาอีก 14 นาย เพื่อเป็นกรรมการ การเลือกนี้เมื่อได้รับความเห็นชอบของสภาแล้ว ให้ถือว่าผู้ได้รับเลือกเป็นกรรมการของสภา"

ในการนี้ ได้มีสมาชิกเสนอให้มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) เป็นประธานคณะกรรมการราษฎร โดยสภาผู้แทนราษฎรเป็นผู้เลือก เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ประธานคณะกรรมการราษฎรได้เสนอชื่อคณะกรรมการราษฎรและสภาได้อนุมัติ เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ดังมีรายชื่อต่อไปนี้

รายชื่อในคณะกรรมการราษฎร

[แก้]
ดำรงตำแหน่งเมื่อตั้งคณะรัฐมนตรีดำรงตำแหน่งจนสิ้นสุดคณะรัฐมนตรี
แต่งตั้งเพิ่มเปลี่ยนแปลง/โยกย้ายไปตำแหน่งอื่น
ย้ายมาจากตำแหน่งอื่นออกจากตำแหน่ง
กรรมการราษฎร
สีแสดง คณะราษฎร
อิสระ
คณะกรรมการราษฎร
ตำแหน่งลำดับรายนามเริ่มวาระสิ้นสุดวาระหมายเหตุ
ประธานกรรมการราษฎร*มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
1นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ (วัน จารุภา)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
2มหาอำมาตย์ตรี พระยาศรีวิสารวาจา (เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
3นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
4นายพันเอก พระยาทรงสุรเดช (เทพ พันธุมเสน)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
5นายพันเอก พระยาฤทธิอัคเนย์ (สละ เอมะศิริ)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
6อำมาตย์เอก พระยาประมวญวิชาพูล (วงศ์ บุญหลง)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
7นายพันโท พระประศาสน์พิทยายุทธ (วัน ชูถิ่น)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
8นายพันตรี หลวงพิบูลสงคราม (แปลก ขีตตะสังคะ)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
9นายนาวาตรี หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
10อำมาตย์ตรี หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
11รองอำมาตย์เอก หลวงเดชสหกรณ์ (หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์)28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
12รองอำมาตย์เอก ตั้ว ลพานุกรม28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
13รองอำมาตย์เอก ประยูร ภมรมนตรี28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475
14นายแนบ พหลโยธิน28 มิถุนายน พ.ศ. 247510 ธันวาคม พ.ศ. 2475

หมายเหตุ

[แก้]
  • ในปัจจุบันคณะกรรมการราษฎรเทียบเท่ากับ คณะรัฐมนตรี ในปัจจุบัน
  • ประธานคณะกรรมการราษฎรเทียบเท่ากับตำแหน่ง นายกรัฐมนตรี
  • กรรมการราษฎรเทียบเท่ากับตำแหน่ง รัฐมนตรี ในปัจจุบัน

การแถลงนโยบายของรัฐบาล

[แก้]

คณะกรรมการราษฎรคณะนี้ ไม่มีการแถลงนโยบายการบริหารราชการแผ่นดินต่อสภา แต่ได้ถือเอา หลัก 6 ประการของคณะราษฎรที่ได้ให้สมาชิกสภาปฏิญาณตนต่อสภาก่อนเข้ารับหน้าที่นั้น เป็นนโยบายของรัฐบาล

การสิ้นสุดของคณะรัฐมนตรี

[แก้]

คณะรัฐมนตรีคณะเริ่มแรกนี้สิ้นสุดเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 เพราะมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับถาวร

อ้างอิง

[แก้]