ปราสาทนครหลวง

ปราสาทนครหลวง

มุมมองทิศตะวันออกของปราสาทนครหลวงทั้งหลัง
ที่ตั้งของปราสาทนครหลวงในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ปราสาทนครหลวง (ประเทศไทย)
ที่ตั้ง	ตำบลนครหลวง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัด
ความเป็นมา
ผู้สร้าง	สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
สร้าง	พ.ศ. 2174
สมัย	อยุธยา
หมายเหตุเกี่ยวกับสถานที่
สภาพ	กึ่งซากปรักหักพัง
ผู้บริหารจัดการ	กรมศิลปากร
การเปิดให้เข้าชม	ทุกวัน 07.00-18.00 น. ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์
สถาปัตยกรรม
รูปแบบสถาปัตยกรรม	อยุธยา
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร

ปราสาทนครหลวง หรือ พระนครหลวง ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลนครหลวง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้รับการขึ้นทะเบียนโบราณสถานและประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 ตอนที่ 75 วันที่ 8 มีนาคม 2478 ลักษณะของสถาปัตยกรรมเป็นองค์ปราสาท เป็นพุทธสถานจตุรมุขทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า มี 3 ชั้น ชั้นที่ 2 เป็นซุ้มระเบียงล้อมรอบ ชั้นบนมีมณฑปประดิษฐานพระพุทธบาทสี่รอย สร้างในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง (ประมาณ พ.ศ. 2174)

ประวัติ

ปราสาทนครหลวง เริ่มสร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง โดยทรงโปรดให้ช่างไปถ่ายแบบมาจากปราสาทเมืองพระนครหลวง ประเทศกัมพูชา เพื่อเป็นที่พักร้อนก่อนที่จะเสด็จไปนมัสการรอยพระพุทธบาทจังหวัดสระบุรี ปราสาทนครหลวงสร้างไม่แล้วเสร็จในสมัยนั้น ต่อมาราวปี พ.ศ. 2352 ตาปะขาวปิ่น ได้สร้างวัดนครหลวงขึ้นโดยเอาปราสาทนครหลวง เข้าไปไว้ในเขตของวัดด้วย และมีการสร้างพระพุทธบาทสี่รอย ประดิษฐานไว้บนลานชั้นบนของปราสาท จากการดำเนินงานทางโบราณคดี ได้พบว่าวัตถุประสงค์แรกเริ่มของการสร้างปราสาท เป็นการสร้างเพื่อให้เป็นศาสนสถานในพระพุทธศาสนา มิใช่ที่ประทับระหว่างทางในการเสด็จไปนมัสการพระพุทธบาทดังที่เข้าใจกันมาแต่เดิม

ปราสาทนครหลวง ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ตามประกาศกรมศิลปากร เรื่อง กำหนดจำนวนโบราณสถานสำหรับชาติ ในชื่อ พระนครหลวง