ข้ามไปเนื้อหา

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง
พระเจ้าวรวงศ์เธอ ชั้น 5
พระองค์เจ้าชั้นโท
ประสูติ4 มกราคม พ.ศ. 2449
วังบางขุนพรหม
หม่อมเจ้าศิริรัตนบุษบง
สิ้นพระชนม์6 กรกฎาคม พ.ศ. 2533 (84 ปี)
สวามีหม่อมเจ้าอาชวดิศ ดิศกุล
ราชสกุลบริพัตร (โดยประสูติ)
ดิศกุล (โดยเสกสมรส)
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
พระมารดาหม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร
ศาสนาพุทธ

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง [สิ-หฺริ-รัด-บุด-สะ-บง] บางแห่งสะกดว่า สิริรัตนบุษบง[1] หรือ ศิริรัตน์บุษบง[2][3] (4 มกราคม พ.ศ. 2449 – 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2533) เป็นพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร

พระประวัติ

[แก้]

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง เป็นพระธิดาพระองค์ใหญ่ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร พระองค์ประสูติเมื่อวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2448 (ตรงกับ พ.ศ. 2449 ตามปฏิทินสากล) ณ วังบางขุนพรหม เมื่อแรกประสูติมีพระยศเป็นหม่อมเจ้า โดย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระนามว่า “ศิริรัตนบุษบง” เนื่องด้วยพระสิริโฉมละม้ายคล้ายกับ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุษบงเบิกบาน ซึ่งเป็นพระเชษฐภคินีในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี

พระองค์มีเจ้าพี่เจ้าน้องร่วมพระมารดาเจ็ดพระองค์ และมีเจ้าน้องต่างพระมารดาอีกสามพระองค์[4][5]

ในปี พ.ศ. 2453 สมัยรัชกาลที่ 6 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานันดรของพระโอรสและพระธิดาในสมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ที่ประสูติแต่หม่อมเจ้าประสงค์สม ขึ้นเป็น “พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า” ทั้งสาย[6]

ครอบครัว

[แก้]

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง เสกสมรสกับหม่อมเจ้าอาชวดิศ ดิศกุล พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทั้งสองไม่มีพระโอรสธิดาด้วยกัน แต่มีบุตรบุญธรรมหนึ่งคน คือ ฤทธิ์ดำรง ดิศกุล[7] ซึ่งสมรสกับ แก้วตา ดิศกุล (สกุลเดิม: หังสสูต) มีบุตรด้วยกันชื่อ อาชวฤทธิ์ ดิศกุล[8]

การอุทิศที่ดินเพื่อสาธารณประโยชน์

[แก้]

ในปี พ.ศ. 2506 พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบงพร้อมคณะ ได้อุทิศที่ดินส่วนพระองค์ขนาด 339.06 ตารางวา มูลค่า 1,695,300 บาท ให้แก่เทศบาลนครกรุงเทพ (ปัจจุบันคือ กรุงเทพมหานคร) เพื่อใช้ในการตัดถนนสายใหม่เชื่อมต่อกับถนนบริพัตร โดยไม่เรียกร้องค่าตอบแทนใด ๆ[2]

กระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาว่า การกระทำดังกล่าวเป็นการเสียสละเพื่อประโยชน์ส่วนรวม อันควรแก่การยกย่อง จึงได้ถวาย เครื่องหมายตอบแทนผู้ช่วยเหลือราชการพลเรือนสำหรับหมู่คณะ ชนิดติดตั้ง ชั้นเครื่องหมายทองประดับเพชร แด่พระองค์และคณะ[3]

สิ้นพระชนม์

[แก้]

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2533 สิริพระชันษา 84 ปี

พระเกียรติยศ

[แก้]
ธรรมเนียมพระยศของ
พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง
การทูลฝ่าพระบาท
การแทนตนเกล้ากระหม่อม/เกล้ากระหม่อมฉัน
การขานรับเกล้ากระหม่อม/เพคะ

พระอิสริยยศ

[แก้]
  • 4 มกราคม พ.ศ. 2449 — 6 มกราคม พ.ศ. 2454 : หม่อมเจ้าศิริรัตนบุษบง บริพัตร
  • 6 มกราคม พ.ศ. 2454 — 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2533 : พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

[แก้]

งานพระนิพนธ์

[แก้]
  • พระประวัติสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต. กรุงเทพฯ : วันพาณิชย์, 2524, 95 หน้า
  • ทูนกระหม่อมบริพัตรกับการดนตรี. กรุงเทพฯ : จันวาณิชย์, 2524, 169 หน้า (พระนิพนธ์ร่วมกับ นายแพทย์ พูนพิศ อมาตยกุล)
  • พระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต. พิมพ์เนื่องในการพระราชทานเพลิงศพ พันเอกหม่อมราชวงศ์ถวัลย์มงคล โสณกุล 20 กันยายน 2533. กรุงเทพฯ : เรือนแก้ว, 2534, 207 หน้า

พงศาวลี

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ "พระราชพิธีบรมราชาภิเษกเฉลิมพระราชมณเฑียร ปีฉลูสัปตศก พุทธศักราช 2468" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0ก): 66. 3 มีนาคม พ.ศ. 2468. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-14. สืบค้นเมื่อ 2015-02-24. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  2. 1 2 "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตน์บุษบง กับพวก ทรงอุทิศที่ดินให้เป็นสาธารณะ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (17ง): 458. 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2506. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  3. 1 2 "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตน์บุษบง กับพวก และนายบำรุง นวราช ทรงอุทิศและอุทิศที่ดินให้ทางราชการสร้างถนน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (90ง): 2114. 10 กันยายน พ.ศ. 2506. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  4. ↑ เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส กรุงเทพมหานคร 26 ธันวาคม พุทธศักราช 2533. กรุงเทพฯ : บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊พ, พ.ศ. 2533. 117 หน้า. ISBN 9748359611
  5. ↑ เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพิสิฐสบสมัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ไทยเขษม, พ.ศ. 2517. 41 หน้า.
  6. ↑ "ประกาศ ยกพระวรวงษ์เธอ เป็นพระเจ้าวรวงษ์เธอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (1ก): 99. 8 มกราคม พ.ศ. 2453. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  7. ↑ "คุณแหน ประจำวันที่ 26 มีนาคม 2553". แนวหน้า. 26 มีนาคม 2553. สืบค้นเมื่อ 6 สิงหาคม 2555. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)[ลิงก์เสีย]
  8. ↑ "บรรยากาศอบอุ่นกับงานฉลองครบรอบ 8 ปี เลอ คริสตัล". รีวิวเชียงใหม่. 5 กันยายน 2556. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-05-09. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2558. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  9. ↑ ราชกิจจานุเบกษา ฉบับพิเศษ 5 ธันวาคม 2523 https://www.dol.go.th/personnel/24%20%2060/01%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A22523.pdf เก็บถาวร 2020-03-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  10. ↑ "พระราชทานเครื่องราชอิศริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0ง): 2022. 22 สิงหาคม พ.ศ. 2469. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  11. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2457/D/401.PDF
  12. ↑ ราชกิจจานุเบกษา,พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน หน้า ๔๓๐๐ เล่ม ๔๓, ๒๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๖๙
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=พระเจ้าวรวงศ์เธอ_พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง&oldid=12549130"