ข้ามไปเนื้อหา

วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร
พระอุโบสถวัดเทพศิรินทราวาส
แผนที่
ชื่อสามัญวัดเทพศิรินทร์
ที่ตั้งเลขที่ 1464 ถนนกรุงเกษม แขวงวัดเทพศิรินทร์ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร 10100
ประเภทพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดราชวรวิหาร
นิกายธรรมยุติกนิกาย
เจ้าอาวาสสมเด็จพระธีรญาณมุนี (สมชาย วรชาโย)
icon สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

วัดเทพศิรินทราวาส เป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดราชวรวิหาร[1] อยู่ในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย ใกล้สะพานกษัตริย์ศึกและสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) อยู่รวมกับ "โรงเรียนเทพศิรินทร์"

ประวัติ

[แก้]

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดเทพศิรินทราวาส เมื่อ พ.ศ. 2419 ขณะมีพระชนมพรรษาครบ 25 พรรษาพอดี เพื่อทรงเฉลิมพระเกียรติและอุทิศพระราชกุศลสนองพระเดชพระคุณกรมสมเด็จพระเทพศิรินทรามาตย์ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งได้เสด็จสวรรคตตั้งแต่รัชกาลที่ 5 ยังทรงพระเยาว์ โดยให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนเจริญผลพูลสวัสดิ์ เป็นแม่กองก่อสร้าง พระศิริสมบัติ (กร) และพระวิจิตรรจนา เป็นนายงาน เริ่มก่อสร้าง พ.ศ. 2419[2]

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ เสด็จทอดกฐินที่วัดเทพศิรินทราวาส

วันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2421 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ อาราธนาพระอริยมุนีมาจากวัดบวรนิเวศ พร้อมด้วยพระฐานานุกรม 3 รูป พระอันดับ 16 รูป สามเณร 3 รูป รวม 23 รูป มาอยู่วัดนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงบำเพ็ญพระราชกุศล แล้วประกาศพระราชทานวิสุงคามสีมาและพระราชทานนามอารามแห่งนี้ว่าวัดเทพศิรินทราวาส ตามพระนามแห่งองค์พระราชชนนี

สถาปัตยกรรมสำคัญได้แก่ พระอุโบสถของวัดเทพศิรินทราวาส มีขนาดใหญ่และตกแต่งอย่างงดงาม ด้วยลายรดน้ำและซุ้มประตูหน้าต่าง เพดานสลักรูปเครื่องราชอิสริยาภรณ์ พระอุโบสถเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญหลายองค์ เช่น พระนิรันตรายซึ่งเป็นพระพุทธรูปประจำรัชกาลที่ 4 ซึ่งอัญเชิญมาเมื่อ พ.ศ. 2421 ตามพระราชประสงค์รัชกาลที่ 4

การวางแผนผังวัดเทพศิรินทราวาสนี้ ถือว่าเป็นแปลนที่เหมาะสม ที่โรงเรียนอยู่ทางด้านตะวันออก หน้าวัดและเขตพุทธาวาสอยู่ส่วนกลาง และสุสานอยู่ด้านตะวันตก ดุจชีวิตคนซึ่งเดินตามดวงตะวัน เริ่มด้วยวัยเด็ก วัยกลางคน และปัจฉิมวัยซึ่งไปสุดสิ้นที่สุสาน สิ่งก่อสร้างที่เป็นที่รู้จักกันดี คือ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิสริยาภรณ์

และใน พ.ศ. 2439 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างสุสานหลวงไว้ในวัด ด้วยมีพระราชประสงค์ให้เป็นฌาปนสถานสำหรับพระราชวงศ์ซึ่งไม่ได้สร้างพระเมรุฯ ที่ท้องสนามหลวงและสำหรับชนทุกชั้น นับเป็นเรื่องพิเศษ เนื่องจากโดยปกติแล้วจะไม่มีฌาปนสถานในพระอารามหลวง

ลำดับเจ้าอาวาส

[แก้]

ลำดับเจ้าอาวาส และผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เท่าที่พบข้อมูล ดังนี้[3][4][5]

ลำดับที่รายนามเริ่มวาระสิ้นสุดวาระ หมายเหตุ
1พระอริยมุนี (เอม อายุวฑฺฒโน)พ.ศ. 2421พ.ศ. 2426 มาจากวัดบวรนิเวศราชวรวิหาร
2พระธรรมไตรโลกาจารย์ (เดช ฐานจาโร) ป.ธ. 5พ.ศ. 2427พ.ศ. 2437 มาจากวัดโสมนัสราชวรวิหาร, มรณภาพ
3พระวินัยรักขิต (นาม กาฬนาโม)พ.ศ. 2437พ.ศ. 2437 มาจากวัดบวรนิเวศราชวรวิหาร, ปกครองวัด 3 เดือนเศษ มรณภาพ
4หม่อมเจ้าพระศรีสุคตคัตยานุวัตร (พร้อม ธมฺมรโต) ป.ธ. 7พ.ศ. 2437พ.ศ. 2441 มาจากวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร, ลาสิกขา
5สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวโร) เทียบเท่า ป.ธ. 7พ.ศ. 2441พ.ศ. 2494 มาจากวัดกันมาตุยาราม, มรณภาพ
6พระสาสนโสภณ (เอื้อน ชินทตฺโต) ป.ธ. 7พ.ศ. 2498พ.ศ. 2521 อยู่วัดเทพศิรินทราวาสฯ ตลอดมา, มรณภาพ
7สมเด็จพระวันรัต (นิรันตร์ นิรนฺตโร) ป.ธ. 9พ.ศ. 2521พ.ศ. 2546 อยู่วัดเทพศิรินทราวาสฯ ตลอดมา, มรณภาพ
8สมเด็จพระญาณวโรดม (ประยูร สนฺตงฺกุโร) ป.ธ. 9พ.ศ. 2546พ.ศ. 2552 อยู่วัดเทพศิรินทราวาสฯ ตลอดมา, มรณภาพ
9สมเด็จพระธีรญาณมุนี (สมชาย วรชาโย) ป.ธ. 8พ.ศ. 2553- เจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน

สถานที่ใกล้เคียง

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงธรรมการ แผนกกรมสังฆการี เรื่อง จัดระเบียบพระอารามหลวง เก็บถาวร 2011-11-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 32, ตอน 0 ก, 3 ตุลาคม พ.ศ. 2458, หน้า 290
  2. "วัดเทพศิรินทราวาส". หอสมุดวังท่าพระ สำนักหอสมุดกลาง ม.ศิลปากร.
  3. คณะสงฆ์วัดเขาบางทราย (นามแฝง). (2521). ลำดับเจ้าอาวาสวัดเทพศิรินทราวาส ใน อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพพระสาสนโสภณ. พระนคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.
  4. "มารู้จัก 'วัดเทพศิรินทร์'! อีก 1 วัดใหญ่ที่ตกเป็นเป้า 'คดีทุจริตเงินทอนวัด'". https://www.naewna.com. สืบค้นเมื่อ 2025-11-06. {{cite web}}: แหล่งข้อมูลอื่นใน |website= (help)
  5. "วัดเทพศิรินทราวาส ราชวรวิหาร แขวงวัดเทพศิรินทร์ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร | พระสังฆาธิการ". sangkhatikan.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2025-11-06.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]

13°44′50″N 100°30′50″E / 13.747112°N 100.513830°E / 13.747112; 100.513830