เกาะน้อย (กรุงเทพมหานคร)
เกาะน้อย | |
| ภูมิศาสตร์ | |
|---|---|
| ที่ตั้ง | แม่น้ำเจ้าพระยา |
| พิกัด | 13°44′39″N 100°29′24″E / 13.7440349°N 100.4900981°E |
| ประเภท | เกาะกลางแม่น้ำขุด |
| การปกครอง | |
| มณฑล | กรุงเทพ |
| จังหวัด | ธนบุรี |
| อำเภอ | หงสาราม |
| ข้อมูลอื่น ๆ | |
| เขตเวลา | |
| ปัจจุบันไม่มีเกาะนี้แล้ว | |

เกาะน้อย เป็นเกาะขนาดเล็กเกาะหนึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยา ด้านหน้าวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร บนเกาะมีเก๋งจีนขนาดน้อยหลังหนึ่ง และมีต้นอินทผลัมสองหรือสามต้นขึ้นอยู่[1]
มีภาพเพียงไม่กี่ชิ้นที่แสดงความมีตัวตนของเกาะน้อย ภาพหนึ่งที่มีชื่อเสียงคือ "ภาพเงาต้นไม้" ผลงานของฟรานซิศจิตร หรือหลวงอัคนีนฤมิตร (จิตร จิตราคนี) ที่ถ่ายเมื่อปี พ.ศ. 2407 นอกจากนี้เกาะน้อยยังปรากฏใน "นิราศยี่สาร" ของ ก.ศ.ร. กุหลาบ (กุหลาบ ตฤษณานนท์) ที่แต่งเมื่อปี พ.ศ. 2422 เมื่อล่องเรือผ่านหน้าวัดอรุณราชวรารามเพื่อไปไหว้พระที่เขายี่สาร[1] ถูกตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์สยามไสมยของหมอสมิธ เมื่อปี พ.ศ. 2427 ความว่า[2]
| ตะพานท่าน่ามุขมีสี่น่า | รูปกุมภาทำด้วยหินดิ้นไม่ไหว | |
| สองตัวคู่อยู่ริมท่าชะลาไล | ตรงนั้นไซ้มีช่องร่องวาริน |
| แผ่นผาสีลาลาศดูหลาดเหยาะ | ทำเปนเกาะฝั่งท่าชะลาสินธุ | |
| มีเขื่อนคั่นรายรอบเปนขอบดิน | ปลูกต้นอินทะผาลำมีหนามคม |
| ใบกาง ๆ มีทางคล้ายกับตาล | รศผลหวานแหลมชิดสนิทสนม | |
| มีเก๋งใกล้ไปมาเปนท่าลม | ดูน่าชมท่าเรือจ้างหนทางจร๚ะ |
มีความหมายโดยรวมว่า บริเวณสะพานท่าเรือจ้างมีรูปปั้นจระเข้หินสองตัวอยู่ใกล้กับร่องน้ำที่คั่นระหว่างแผ่นดินใหญ่กับเกาะขนาดน้อยเกาะหนึ่ง รอบเกาะมีเขื่อนคั่นไว้โดยรอบ ปลูกต้นอินทผลัมและมีเก๋งไว้นั่งรับลม[2]
จากการศึกษาค้นคว้าของเอนก นาวิกมูล พบว่าเกาะน้อยถูกขุดลอกไปโดยกองทัพเรือ เนื่องจากกองทัพเรือตั้งอยู่พระราชวังเดิมข้างวัดอรุณราชวรารามนั่นเอง เกาะน้อยจึงกีดขวางการกลับลำของเรือ แต่ขุดลอกไปเมื่อไหร่นั้นไม่เป็นที่ปรากฏ[1]