ข้ามไปเนื้อหา

เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ท่านเจ้าคุณ

เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี

พระสนมเอก
ดำรงยศ28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 - ปัจจุบัน
(6 ปี 4 เดือน 10 วัน)
ก่อนหน้าเจ้าคุณพระประยุรวงศ์
เกิดนิรมล อุ่นพรม
26 มกราคม พ.ศ. 2528 (40 ปี)[1][2]
อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ประเทศไทย
สัญชาติไทย
พระสนมเอกในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว[3]
บิดาวิรัตน์ อุ่นพรม[2]
มารดาคุณหญิงปราณี อุ่นพรม[2]
ลายมือชื่อ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้ ไทย
แผนก/สังกัดกองทัพบกไทย
ประจำการ2551–2562, 2563–ปัจจุบัน
ชั้นยศ พลโท
บังคับบัญชาทหารรักษาพระองค์ กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์

พลโทหญิง เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี (เกิด 26 มกราคม พ.ศ. 2528)[1][2] เป็นพระสนมเอกใน พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นสตรีคนแรกที่เป็นพระสนมของพระมหากษัตริย์ไทยในรอบเกือบร้อยปี[4]

เดิมเจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี เป็นพยาบาลทหารกองทัพบก ภายหลังได้เป็นบาทบริจาริกาของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะยังทรงดำรงพระราชอิสริยยศเป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และได้รับพระราชทานยศและตำแหน่งทางทหาร รวมถึงชื่อ สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ จากพระองค์ ครั้นพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นเสวยราชย์แล้ว ได้สถาปนาสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ ขึ้นเป็นพระสนม บรรดาศักดิ์ว่า เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2562[5] ต่อมาในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงถอดเจ้าคุณพระออกจากยศศักดิ์ทั้งหมด เนื่องจากทรงเห็นว่า มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมหลายประการ และมีความขัดแย้งกับสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี พระอัครมเหสีของพระองค์[6] อย่างไรก็ดี ในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2563 ทรงคืนยศศักดิ์ให้ดังเดิม เพราะทรงเห็นว่า "มิได้เป็นผู้มีมลทินมัวหมอง"[7]

ประวัติ

เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี[8] เกิดเมื่อวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2528 ณ ตำบลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ชื่อเมื่อเกิดว่า นิรมล อุ่นพรม เป็นธิดาของวิรัตน์ อุ่นพรม กับปราณี อุ่นพรม[9][10]

เจ้าคุณพระสำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษา จาก โรงเรียนราชปิโยรสา ยุพราชานุสรณ์ (ชื่อเดิม โรงเรียนริม-ป่าคาประชานุเคราะห์) ระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนท่าวังผาพิทยาคม จังหวัดน่าน ระดับปริญญาตรี เข้าศึกษาหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต ณ วิทยาลัยพยาบาลกองทัพบก รุ่นที่ 41 จนจบการศึกษาเมื่อปี พ.ศ. 2551[11] แล้วได้ทำงานเป็นพยาบาลประจำโรงพยาบาลอานันทมหิดลกองทัพบก[12]

ในการพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2560 เจ้าคุณพระได้เข้าร่วมขบวนพระบรมราชอิสริยยศเชิญพระบรมโกศทรงพระบรมศพไปยัง พระจิตกาธานบนพระเมรุมาศ ในฐานะผู้บังคับแถวแซงเสด็จ ขบวนพระบรมราชอิสริยยศ และออกคำสั่งให้ทหารกองเกียรติยศทำความเคารพและจัดระเบียบแถวทหารด้วยเสียงเฉียบขาด[13] นอกจากนี้ ยังปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งองครักษ์คู่เคียงพระบรมอัฐิ ปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งยามถวายพระเกียรติพระบรมศพ และปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งแถวรับเสด็จขบวนพระบรมราชสรีรังคาร ณ วัดบวรนิเวศวิหาร วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2560[ต้องการอ้างอิง]

เจ้าคุณพระ

วันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้สถาปนาพลตรีหญิง ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ ขึ้นเป็นเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี[14]

หลังได้รับการสถาปนาแล้ว เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ได้เดินทางไปเข้าถวายสักการะสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2562[15] นับเป็นการปฏิบัติภารกิจครั้งแรกหลังเป็นเจ้าคุณพระ[16] นอกจากนี้ เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณียังได้เป็นผู้แทนพระองค์ไปตรวจเยี่ยมและร่วมกิจกรรมจิตอาสาในจังหวัดปทุมธานีเมื่อวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2562 โดยมีข้าราชการผู้ใหญ่ เช่น ผู้ว่าราชการจังหวัด และผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัด รวมถึงประชาชนจิตอาสา รอต้อนรับ[17] และในวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี เป็นรองประธานที่ปรึกษาโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความ ดี ด้วยหัวใจ[18]

อย่างไรก็ดี วันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงถอดยศเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี จากยศศักดิ์ทั้งหมดและเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้น เนื่องจากทรงเห็นว่า มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมหลายประการ และกระทำตนให้เทียบเท่าสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี พระอัครมเหสีของพระองค์ เพราะ "มุ่งหวังที่จะให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวสถาปนาตนเองให้สูงขึ้นเทียบเท่าสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี"[6] แม้กระนั้น เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2563 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ได้ทรงคืนยศศักดิ์ทั้งหมดและพระราชทานเครื่องอิสริยาภรณ์ทุกชั้นกลับมาให้แก่เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ดังเดิม ด้วยทรงเห็นว่า "มิได้เป็นผู้มีมลทินมัวหมอง"[19][7]

ต่อมาเมื่อวันที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2564 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี เป็นรองประธานที่ปรึกษาโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความ ดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์ อีกครั้ง[20]

ต่อมาเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2567 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อใหม่ให้แก่ เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ว่า "เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี" (Chaokhun Phra Sineenatha Bilasakalyani) อ่านว่า "เจ้า - คุน - พระ - สิ - นี - นาด - พิ - ลาด - กัน - ละ - ยา - นี" ซึ่งมีความหมายว่า นางผู้เป็นที่พึ่งอันงดงาม เพียบพร้อมด้วยคุณสมบัติแห่งกุลสตรี[21]

เกียรติยศ

ธรรมเนียมยศของ
เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี
ตราประจำตัว
การเรียนท่านเจ้าคุณ
การแทนตนกระผม/ดิฉัน
การขานรับครับผม/ค่ะ

ชื่อและฐานันดรศักดิ์

  • นิรมล อุ่นพรม (26 มกราคม พ.ศ. 2528 – ก่อน 1 กันยายน พ.ศ. 2558)
  • สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (หลัง 1 กันยายน พ.ศ. 2558[22] – 30 เมษายน พ.ศ. 2562)
  • ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (30 เมษายน พ.ศ. 2562[5] – 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562)
  • เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี (28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562[14] – 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562)
  • สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (20 ตุลาคม พ.ศ. 2562[6] – 28 สิงหาคม พ.ศ. 2563)
  • เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี (28 สิงหาคม พ.ศ. 2563 – 17 สิงหาคม พ.ศ. 2567)[19]
  • เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี (17 สิงหาคม พ.ศ. 2567 – ปัจจุบัน)[23]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

ยศทางทหาร

พลโทหญิง เจ้าคุณพระสินีนาถ พิลาสกัลยาณี 
รับใช้กองทัพบกไทย
ประจำการพ.ศ. 2551 – พ.ศ. 2562[6]
พ.ศ. 2563[19] – ปัจจุบัน
ชั้นยศ พลโทหญิง
  • 1 ตุลาคม พ.ศ. 2551: ร้อยตรีหญิง[30]
  • 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553: ร้อยโทหญิง[31]
  • 1 กันยายน พ.ศ. 2558: พันตรีหญิง[22]
  • พ.ศ. 2559: พันโทหญิง[32]
  • 31 ธันวาคม พ.ศ. 2559: พันเอกหญิง[33]
  • พ.ศ. 2561[34]: พันเอก (พิเศษ) หญิง[8]
  • 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2562: พลตรีหญิง[35]
  • 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562: ถูกถอดยศทางทหาร[6]
  • 28 สิงหาคม พ.ศ. 2563: พลตรีหญิง[19]
  • 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568: พลโทหญิง

หน้าที่ทางราชการ

  • พ.ศ. 2551: พยาบาลประจำแผนกห้องฉุกเฉิน กองการพยาบาล โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้ากองทัพบก
  • พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555: พยาบาลประจำแผนกอายุรกรรมหญิง กองการพยาบาลโรงพยาบาลอานันทมหิดลกองทัพบก[12]
  • 1 ธันวาคม พ.ศ. 2555: เจ้าพนักงานในพระองค์ ตำแหน่ง ประเภททั่วไป ระดับชำนาญงาน งานศิลปาชีพ 904 ฝ่ายกิจการพิเศษประจำราชสำนัก โครงการในพระองค์ฯ และการพระราชกุศลในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สำนักพระราชวัง[12]
  • 16 ธันวาคม พ.ศ. 2557 - พ.ศ. 2558 : ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานในพระองค์ ตำแหน่งประเภททั่วไป ระดับอาวุโส งานพระราชกุศล และพระราชานุเคราะห์และโครงการในพระองค์ ฝ่ายราชเลขานุการ กองกิจการในพระองค์สมเด็จ พระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สำนักพระราชวัง[36]
  • พ.ศ. 2558: ดำรงตำแหน่งรองผู้บังคับกองร้อยทหารมหาดเล็กหญิงราชวัลลภรักษาพระองค์ (๓) ศูนย์ฝึกทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ โรงเรียนทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยทหารทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันตรี)
  • พ.ศ. 2559: ดำรงตำแหน่งประจำหน่วยทหารทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันโท)
  • พ.ศ. 2559: ดำรงตำแหน่งประจำหน่วยทหารทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันเอก)
  • พ.ศ. 2559 - 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562 : ปฏิบัติหน้าที่ถวายงานการพระราชกุศลในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และปฏิบัติหน้าที่ฝ่ายเสนาธิการ โครงการพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
  • พ.ศ. 2560 - 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562 : ปฏิบัติหน้าที่ราชองครักษ์ในพระองค์ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
  • พ.ศ. 2561: ดำรงตำแหน่ง ผู้บังคับกองพันราชสำนัก กรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันเอกพิเศษ)
  • พ.ศ. 2561: ดำรงตำแหน่ง รองผู้บังคับการกรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันเอกพิเศษ)
  • 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 – 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562 : ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการกองปฏิบัติการกิจการราชสำนัก กรมกิจการวัง (อ) ทหารมหาดเล็ก ราชวัลลภรักษาพระองค์ กรมฝ่ายเสนาธิการกองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพลตรี) ปฏิบัติหน้าที่ รองผู้บังคับการ กรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ และผู้บังคับกองพันราชสำนัก กรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์[37]

ประสบการณ์ทางทหาร

ด้านการทหาร

  • พ.ศ. 2557 สำเร็จหลักสูตรวิชาทหารอาสามหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ มวก.หญิง รักษาพระองค์
  • พ.ศ. 2557 สำเร็จการฝึกตามหลักสูตรหน่วยทหารทรหด
  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการฝึกหลักสูตร Combat Qualifying Course Jungle Warfare ของหน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์
  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ชั้นนายร้อย หน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ของโรงเรียนทหารราบ ศูนย์การทหารราบ
  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ชั้นนายพัน หน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ของโรงเรียนทหารราบ ศูนย์การทหารราบ
  • พ.ศ. 2560 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตรหลักประจำ โรงเรียนเสนาธิการทหารบก ชุดที่ 95 ปีการศึกษา 2560

ด้านการฝึกหลักสูตรพิเศษ

  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ส่งทางอากาศ ของโรงเรียนสงครามพิเศษ ศูนย์สงครามพิเศษ รุ่นที่ 292 การศึกษาดีเด่น ได้แก่ กระโดดร่มตัวเปล่าในเวลากลางวัน และกระโดดร่มประกอบเครื่องสนามในเวลากลางวัน
  • พ.ศ. 2560 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ส่งทางอากาศนาวิกโยธิน ของโรงเรียนทหารนาวิกโยธิน ด้วยการกระโดดร่มลงทะเลในเวลากลางคืน
  • พ.ศ. 2560 ทบทวนหลักสูตรส่งทางอากาศส่งทางอากาศ ของโรงเรียนสงครามพิเศษ ศูนย์สงครามพิเศษ (การกระโดดร่มในเวลากลางคืน)

ด้านการบิน

  • พ.ศ. 2561 ฝึกและศึกษาภาควิชาการบินของโรงเรียนการบิน กองทัพอากาศไทย (กำแพงแสน) ทำการฝึกบินกับเครื่องบิน บ.ฝ.16ก.
  • ศึกษาหลักสูตร Private Pilot License (PPL) ณ โรงเรียนการบิน Jesenwang ประเทศเยอรมนี

อ้างอิง

  1. 1 2 "Official Biography of Royal Consort Released". The Nation (Thailand). 27 August 2019. สืบค้นเมื่อ 21 October 2019.
  2. 1 2 3 4 Aunso (1 August 2019). "ประวัติและเส้นทางเกียรติยศ "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" สตรีตำแหน่งเจ้าคุณพระ ท่านที่สองของไทย [Luxury/History and paths of honour: Fame and History—"Chao Khun Sininat Pailan Kanlayani", Lady Chao Chao Phra, The Second Person in Thailand]". Praew (แพรว). สืบค้นเมื่อ 21 October 2019.[ต้องการแหล่งอ้างอิงดีกว่านี้]
  3. Thaitrakulpanich, Asaree (30 July 2019). "Rama X Names First Royal Consort in Almost a Century". Khaosod English. สืบค้นเมื่อ 21 October 2019.
  4. Yuko, Elizabeth (29 August 2019). "Pictures of the Thai King's Consort Broke the Internet — But What's a Consort?". Rolling Stone. สืบค้นเมื่อ 6 September 2019.
  5. 1 2 "ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์" (PDF). Royal Gazette. 136 (17 Khǒr): 1. 9 May 2019. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-09. สืบค้นเมื่อ 28 July 2019.
  6. 1 2 3 4 5 ประกาศ เรื่องให้ข้าราชการในพระองค์ฝ่ายทหารพ้นจากตำแห่นง ถอดฐานันดรศักดิ์และยศทหาร ตลอดจนเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้นตรา ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๕๕ ข. ๒๑ ตุลาคม ๒๕๖๒
  7. 1 2 "เจ้าคุณพระสินีนาฏฯ ได้รับโปรดเกล้าฯ คืนฐานันดรศักดิ์-เครื่องราชฯ ทุกชั้นตรา". บีบีซี. 2 กันยายน 2563. สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน 2563. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  8. 1 2 "คนนี้ละเจ้าของเสียงคำสังที่เข้มแข็ง!!". KAOHIT. 26 ตุลาคม 2560. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-08-02. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  9. "สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และพระเจ้าวรวงค์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ พระราชทานพวงมาลาหลวง ผาไตรพระราชทานและดอกไม้จันทน์ ในการศพนายวิรัตน์ อุ่นพรม". สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดน่าน. 28 มกราคม 2556. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-10-26. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  10. "ร่วมพิธีถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน ประจำปี 2561". สำนักงานสำนักงานพัฒนาภาค 3 หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา. 11 พฤศจิกายน 2561. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-08-26. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  11. หนังสืออนุสรณ์พยาบาลกองทัพบกรุ่นที่ 41 ความทรงจำที่ไม่มีวันลืม หน้าที่ 40[ระบุข้อมูลทางบรรณานุกรมไม่ครบ]
  12. 1 2 3 "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 130 (พิเศษ 14 ง): 8. 30 มกราคม 2556. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  13. "คลายสงสัย...เสียงทหารหญิง ผู้ออกคำสั่งให้ทหารกองเกียรติยศทำความเคารพและจัดระเบียบแถวทหาร ณ พระเมรุมาศ ด้วยความเข้มแข็งและน่าเกรงขาม". tnews. 27 ตุลาคม 2560. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  14. 1 2 "ประกาศ เรื่อง สถาปนาเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (41 ข): 3. 28 กรกฎาคม 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-07-28. สืบค้นเมื่อ 28 กรกฎาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  15. "เจ้าคุณพระสินีนาฏฯ ถวายสักการะ สมเด็จพระสังฆราช". มติชน. 11 พฤศจิกายน 2561. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  16. "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ปฏิบัติภารกิจครั้งแรก". Hello Magazine. 3 สิงหาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  17. โปรดเกล้าฯ "เจ้าคุณพระสินีนาฏ" ผู้แทนพระองค์ เยี่ยมจิตอาสา - เรือนจำบางขวาง
  18. "ประกาศ แต่งตั้งคณะกรรมการโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความดี ด้วยหัวใจ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (217 ง): 1–3. 29 สิงหาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 31 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  19. 1 2 3 4 "ประกาศเรื่อง แต่งตั้งให้ดำรงฐานันดรศักดิ์และพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้นตรา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. สืบค้นเมื่อ 2 September 2020.
  20. "ประกาศ แต่งตั้งคณะกรรมการโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 138 (8 ง): 1–3. 11 มกราคม 2564. สืบค้นเมื่อ 13 มกราคม 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  21. "พระบรมราชโองการ ประกาศ พระราชทานชื่อใหม่" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา.
  22. 1 2 "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารต่ำกว่าชั้นนายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 133 (30 ข): 20. 7 เมษายน 2559. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  23. "พระบรมราชโองการ ประกาศ พระราชทานชื่อใหม่" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา.
  24. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์ เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๗ ข, ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
  25. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสายสะพาย เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๘ ข, ๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
  26. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสายสะพาย เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๘ ข, ๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
  27. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์ เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๗ ข, ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
  28. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเหรียญราชรุจิ หน้า ๔ เล่ม ๑๔๒ ตอนที่ ๓๗ ข, ๑๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๘
  29. ราชกิจจานุเบกษา,พระบรมราชโองการ ประกาศ พระราชทานเหรียญจักรมาลา หน้า ๑ เล่ม ๑๔๒ ตอนที่ ๙ ข, ๑๕ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๘
  30. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารต่ำกว่าชั้นนายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 126 (10 ข): 182. 14 สิงหาคม 2552. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-04-17. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  31. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารต่ำกว่าชั้นนายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 129 (15 ข): 121. 27 เมษายน 2555. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-12-20. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  32. [ลิงก์เสีย]
  33. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นต่ำกว่านายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 134 (1 ข): 2. 6 มกราคม 2560. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-06-05. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  34. [ลิงก์เสีย]
  35. "พระบรมราชโองการประกาศ เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นนายพล และแต่งตั้งข้าราชบริพารในพระองค์ให้ดำรงตำแหน่ง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (24 ข): 1–2. 24 พฤษภาคม 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-24. สืบค้นเมื่อ 24 พฤษภาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  36. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 132 (พิเศษ 27 ง): 15. 2 กุมภาพันธ์ 2558. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  37. "พระบรมราชโองการประกาศ เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นนายพล และแต่งตั้งข้าราชบริพารในพระองค์ให้ดำรงตำแหน่ง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (24 ข): 1. 24 พฤษภาคม 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-24. สืบค้นเมื่อ 24 พฤษภาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น