Радомышль
| Қала | |||||
| Радомышль | |||||
| укр. Ра́домишль, Радомысл | |||||
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Облыс | |||||
| Ауданы | |||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары | |||||
| Алғашқы дерек | |||||
| Бұрынғы атаулары |
Радомысль (1946) | ||||
| Қала статусы |
1795 | ||||
| Жер аумағы |
6,5 км² | ||||
| Орталығының биiктігі |
163 м | ||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
15 125 адам (2025) | ||||
| Ұлттық құрамы |
украиндар – 94,16%, орыстар - 4,55% (2001 жылғы халық санағы) | ||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды |
+380 4132 | ||||
| Пошта индексі |
1825010100 | ||||
Радомышль шекарасы
| |||||
 Ортаққордағы санаты: Радомышль | |||||
Радомышль (укр. Ра́домишль, Радомысл) — Украинаның Житомир облысындағы қала. Қала Житомир ауданына кіреді. 2020 жылға дейін таратылған Радомышль ауданының әкімшілік орталығы болды.[1] 2025 жылы Радомышль қаласының тұрғындарының саны 15 125 адамды құрады.[2]
Географиялық орналасуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тетерев өзенінің (Днепрдің саласы) екі жағасында, Житомирден солтүстік-шығысқа қарай 50 км жерде, Ирша темір жол стансасынан 30 км жерде орналасқан. Кочеров-Овруч автомобиль жолы өтеді. Географиялық тұрғыдан қала Киев Полесье аумағында орналасқан. Қалаға оңтүстік-шығыстан, оңтүстік және оңтүстік-батыстан жапырақты және қарағайлы ормандар түйіседі.[3]
Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Радомышль - шағын қала. Халық саны бойынша өз елінде 188-ші орында (Украина), облыста 8-ші орында (Житомир облысы). Әлемдегі барлық қалалар арасындағы орны: шамамен 20791 орын.
Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық: Коростышев (23 км), Малин (30 км), Житомир (46 км), Андрушевка (54 км), Коростень (65 км), Фастов (67 км), Буча (69 км), Бердичев (80 км), Казатин (90 км), Сквира (90 км), Овруч (96 км), Белая Церковь (98 км).
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1390 жылы бұл елді мекен Киев князі Владимир Ольгердовичтің жарғысында Мицко ауылы ретінде көрсетілген. 1399, 1416, 1462 жылдары татарлардың Киевке шабуылы кезінде ауыл бірнеше рет жойылды. XVI ғасырда Радомышль шағын қала болды және Киев-Печерск лаврасына тиесілі болды.
Люблин одағынан кейін Радомышь Польша билігіне өтіп, Киев воеводалығының Житомир уезінің құрамына кірді.
1793 жылы Радомышль Украинаның оң жағалауының бөлігі ретінде Ресейге қайта қосылды. 1746 жылдан 1795 жылға дейін униаттық митрополиттердің меншігі болды.
1797 жылы Радомышль округі Киев губерниясына берілді. Шағын кәсіпорындар XIX ғасырдың ортасында пайда бола бастады, қолөнер дамыды. Өнеркәсіп өндірісі мен сауданың дамуы қаланың одан әрі өсуіне себеп болды.
1923 жылы Радомышль аудан орталығы ретінде Малинский ауданының құрамына, ал 1932 жылы қала мен аудан Киев облысының құрамына енді. Тек 1937 жылы Житомир облысы құрылуымен Радомышль аудан орталығына айналды.
1941 жылы 9 шілдеде Радомышльді неміс әскерлері басып алды. 1943 жылы 10 қарашада неміс әскерлері қаладан қуылды, бірақ кейін олар қарсы шабуылға шығып, 1943 жылы 7 желтоқсанда Радомышльді қайтарып алды. 1943 жылы 26 желтоқсанда Житомир-Бердичев шабуыл операциясы кезінде қала кеңес әскерлерімен ақыры азат етілді.
1946 жылы қала атауы Радомысльден Радомышль болып өзгертілді.
1975 жылы ірі кәсіпорындары машина жасау зауыты (ағаш таситын автопоездар, ағаш жоңқалары және т.б. шығаратын), нейлон бұйымдары зауыты, консерві, май зауыты, крахмал зауыты, жем зауыты, сыра зауыты және жиһаз фабрикасы, сонымен қатар кірпіш зауыттары болды.[4]
Көрікті жерлері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Украинаның тарихи қалаларының тізіміне енген Радомышльдің басты көрікті жері — диірменнің орнына салынған, халық арасында су диірмені деп аталатын "Радомысль қамалы" (2007-2011) тарихи-мәдени кешені. Оның экспозициясына Украиндық иконалар мұражайы, Плетенецкий ескерткіші, сарқырамалар мен мүсіндер бар ландшафт саябағы кіреді.
Радомышльде сонымен қатар тарихи-өлкетану мұражайы, флора мен фауна мұражайы, Николай шіркеуі (19 ғасыр) бар.[5]
Галарея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]-
Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жауынгерлерге арналған Даңқ мемориалы -
Тарас Шевченко ескерткіші -
Әулие Николай соборы -
Плетенецкий ескерткіші -
Чернобыль атом электр стансасындағы зардаптарды жоюшыларға арналған ескерткіш
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Радомышль. Тексерілді, 5 наурыз 2025.
- ↑ Радомышль халқы. Тексерілді, 5 наурыз 2025.
- ↑ Радомышль. Тексерілді, 5 наурыз 2025.
- ↑ Радомышль, Радомышль ауданы. Тексерілді, 5 наурыз 2025.
- ↑ Украина. Житомир облысы. Радомышль. Тексерілді, 5 наурыз 2025.