Эстер Шимерова-Мартинчекова

	словак. Ester Šimerová-Martinčeková
Ватандашлык	Словакия
Туу датасы	23 гыйнвар 1909[…]
Туу урыны	Братислава, Изге Иштван таҗы җирләре[d], Аустрия-Маҗарстан
Үлем датасы	7 август 2005 (96 яшь)
Үлем урыны	Липтовски-Микулаш[d], Жилина төбәге[d], Словакия
Ире яки хатыны	Martin Martinček[d] һәм František Šimer[d]
Һөнәр төре	рәссам, сәхнә бизәүче
Бүләкләр
Авторлык хокуклары вәкиле	reproduction right not represented by CISAC member[d] һәм reproduction right represented by CISAC-member[d]
Әсәрләр җыентыгы	Central Slovakian Gallery[d], Словацкая национальная галерея[d], Miloš Alexander Bazovský Gallery[d], Orava Gallery[d], Liptov Gallery of Peter Michal Bohúň[d], Bratislava City Gallery[d], Nitra Gallery[d], Turčianska galéria[d] һәм Прагада милли галерея
Автор буларак авторлык хокуклары халәте	әсәрләре авторлык хокуклары белән якланган[d]
	Эстер Шимерова-Мартинчекова Викиҗыентыкта

Эстер Шимерова-Мартинчекова (словак. Ester Šimerová-Martinčeková; 1909 елның 23 гыйнвары, Братислава, Транслейтания — 2005 елның 7 августы, Липтовски-Микулаш, Жилина крае) — словак рәссамы һәм рәссам-декоратор, берникадәр вакыт сценография һәм журналистикада эшләгән. Аны еш кына словак рәсем сәнгатенең беренче хатыны дип атаганнар^[10]^[11].

Тормыш юлы

Эстер Шимерова-Мартинчекова Эстер Фридрикова (Ester Fridriková) буларак туган. Беренче никахыннан соң аның тулы исеме Эстер Фридрикова-Шимерова, ә икенче никахтан соң Эстер Шимерова-Мартинчекова була.

Беренче бөтендөнья сугышы вакытында ул евангелистлар мәктәбендә, ә аннары гимназиядә укый. Укуның соңгы елларында ул Густав Маллиның шәхси рәсем сәнгате мәктәбендә укый. Гимназияне тәмамлагач, ул Парижга китә, анда ике академиядә: француз рәссамы Родольф Жюлиан академиясендә һәм Украина рәссамы Александра Экстер шәхси мәктәбендә рәсем ясарга өйрәнә^[10].

Парижда укыганда ук ул берничә эш иҗат итә, алар бүгенге көндә Словакия милли галереясе коллекциясендә саклана («Соры натюрморт», «Шахмат композициясе», «Дьепп порты», «Натюрморт», «Квартет», «Виноград» һ. б.)^[11].

1931 елда аның рәсемнәре Прагада куела. Анда ул Умелецкий әңгәмә сәнгате бүлеге әгъзасы була. 1932 елда ул профессор Франтишек Шимерга кияүгә чыга һәм аның белән Братиславада яши. Беренче Чехословакия Республикасы таркалганнан соң ул ире белән Богемия һәм Моравия Протекторатына китә һәм Пльзеньда урнаша.

Рейнхард Гейдрих һөҗүме вакытында аның ире хастаханәнең баш табибы буларак Англиядән чехословак десантчыларын яшергән. Хыянәт нәтиҗәсендә гестапо аны кулга ала, төрмәгә яба һәм җәзалап үтерә. 1947 елда Эстер кабат кияүгә чыга. Уртак республика торгызылганнан соң, 1945 елда Словакиягә кайта, Словак рәссамнары блогы президенты итеп сайлана һәм мәдәни тормышта актив катнаша. Ул адвокат Мартин Мартинчекка, шул вакыттагы Словакия милли советы офисы президенты, ә аннары күренекле словак фотографына кияүгә чыга^[12].

1952 елда ире белән Братиславадан Липтовски-Микулаш янындагы авылга күченергә мәҗбүр була. 1954 елдан алар Липтовски-Микулашта яшиләр, гомерләренең ахырына кадәр шунда яшиләр^[11].

1966 елда аңа Атказанган рәссам исеме бирелә. Эстер Шимерова-Мартинчекова эшләре Польшаның һәм чит илләрнең күп кенә галереяләрендә куелган, ул бүләкләр һәм билгеләр алган. Эстер Шимерова-Мартинчекова чагыштырмача күп санлы коллажлар булдырган, аерым алганда бакчалар һәм натюрмортлар мотивы белән. Рәсем сәнгатеннән тыш ул Братиславада «Яңа сәхнә» өчен театр костюмнары эшләгән.

Бүләкләр

1966 — Атказанган рәссам исеме бирелә.
1984 — Липтовски-Микулашта Липтов премиясен ала.
1987 — Чехословакия почтасы «Лаләләр» картинасының репродукциясен почта маркасы буларак бастыра.
1991 — 4 дәрәҗә Томаш Гарриг Масарик ордены белән бүләкләнгән (Прагада).
1992 — Мартин Бенка бүләген алган.
1998 — Рәсем сәнгате фондыннан Милош Базовский бүләген алган.
2001 — үз хезмәте өчен Татра банкы фонды премиясен алган.
2001 — Сәнгать һәм әдәбият ордены (командор югары исеме) белән бүләкләнә.
2002 — 1 нче класслы Людовит Штур ордены белән бүләкләнгән.
2016 — Словакия почтасы «Шахмат композициясе» картинасының репродукциясен бастыра.

Искәрмәләр

Сылтамалар

Почтовая марка: Искусство: Эстер Шимерова-Мартинчекова — Шахматная композиция 2021 елның 23 апрель көнендә архивланган. postoveznamky.sk(слк.)
Эстер Шимерова-Мартинчекова 2021 елның 23 апрель көнендә архивланган.(слк.)

[_279ce4beb04653e1-1] Secondary Archive — 2021.
https://wikidata.org/wiki/Track:P9539https://wikidata.org/wiki/Track:Q106624820

[_20aa2d9366e7b49b-2] RKDartists
https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517https://wikidata.org/wiki/Track:P650

[_b4c54fed4db8d212-3] Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573https://wikidata.org/wiki/Track:P2843https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776

[_f8e4d9d6a63949c8-4] Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
https://wikidata.org/wiki/Track:Q64https://wikidata.org/wiki/Track:Q41640909https://wikidata.org/wiki/Track:Q496126https://wikidata.org/wiki/Track:P4432https://wikidata.org/wiki/Track:Q19276262https://wikidata.org/wiki/Track:Q324303https://wikidata.org/wiki/Track:Q98818

[_4bda6d087ed4860b-5] The Fine Art Archive
https://wikidata.org/wiki/Track:P9779https://wikidata.org/wiki/Track:P10932https://wikidata.org/wiki/Track:Q107456632https://wikidata.org/wiki/Track:P6848https://wikidata.org/wiki/Track:P6847https://wikidata.org/wiki/Track:P6846https://wikidata.org/wiki/Track:P6845https://wikidata.org/wiki/Track:P6844

[_c410953dba802eaa-6] Encyklopedie dějin města Plzeň
https://wikidata.org/wiki/Track:P9298https://wikidata.org/wiki/Track:Q105064396

[_1d38755f569587d8-7] ttps://archiv.prezident.sk/schuster/indexf61d.html?375

[_1f99b694e91959c2-8] DACS register
https://wikidata.org/wiki/Track:P10706https://wikidata.org/wiki/Track:P4663https://wikidata.org/wiki/Track:Q71534274

[_1822bb1d7f53d247-9] ADAGP directory
https://wikidata.org/wiki/Track:Q71530142https://wikidata.org/wiki/Track:P3901

[Естер-10] 10,0 ^10,1 Эстер Шимерова-Мартинчекова secondaryarchive.org(ингл.)

[Шимер-11] 11,0 ^11,1 ^11,2 Эстер Шимерова-Мартинчекова 2021 елның 23 апрель көнендә архивланган. artcapital.sk(слк.)

[12] Памятный штамп: Инаугурация почтовой марки Искусство: Эстер Шимерова-Мартинчекова — «Шахматная композиция» 2021 елның 23 апрель көнендә архивланган. postoveznamky.sk(слк.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]