ਨਾਸਿਕ ਅੰਗੂਰ
ਨਾਸਿਕ ਅੰਗੂਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Nashik grape) ਨਾਸਿਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ "ਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਗੂਰ ਰਾਜਧਾਨੀ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲ ਅੰਗੂਰ ਨਿਰਯਾਤ ਦੇ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਨਾਸਿਕ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।
ਉਤਪਾਦਨ
[ਸੋਧੋ]ਨਾਸਿਕ, ਜਿਸਨੂੰ "ਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਗੂਰ ਰਾਜਧਾਨੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮੋਹਰੀ ਅੰਗੂਰ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ,[1] ਦਸੰਬਰ 2015 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 1.75 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਜ਼ਮੀਨ ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਹੇਠ ਹੈ।[2] ਇਹ ਲਗਭਗ 20 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 10 ਲੱਖ ਟਨ ਅੰਗੂਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।[1] ਲਗਭਗ 8,000 ਏਕੜ ਅੰਗੂਰ ਦੀਆਂ ਵਾਈਨ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[3] ਨਾਸਿਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਕੈਚਮੈਂਟ ਖੇਤਰ ਕਲਵਨ, ਪੇਇੰਟ ਇਗਤਪੁਰੀ, ਸਿੰਨਾਰ, ਨਿਫਾਡ, ਯੇਓਲਾ, ਨੰਦਗਾਓਂ, ਸਤਾਨਾ, ਸੁਰਗਾਓਂ, ਡਿੰਡੋਰੀ, ਮਾਲੇਗਾਓਂ ਹਨ।[4]
ਨਿਰਯਾਤ
[ਸੋਧੋ]ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕੁੱਲ ਅੰਗੂਰ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਤੋਂ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਾਸ਼ਿਕ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਸਿਕ ਅੰਗੂਰ ਨਿਰਯਾਤ 2003 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4,000 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2013 ਵਿੱਚ 48,000 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ। 2014 ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਹੋਰ ਵਧ ਕੇ 65,000 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ।[2] ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਨਿਰਯਾਤ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ; ਜਰਮਨੀ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਅਤੇ ਬੈਲਜੀਅਮ ਅਗਲੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਹਨ।[5] 2013-14 ਵਿੱਚ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਸਿਕ ਅੰਗੂਰ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ।[1]
ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤ
[ਸੋਧੋ]ਨਾਸਿਕ ਅੰਗੂਰ ਨੂੰ 2010-11 ਵਿੱਚ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤਕ ਵਸਤੂਆਂ (ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ) ਐਕਟ, 1999 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤਕ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।[6]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Kasabe, Nanda (23 January 2014). "Nashik grape exports set to increase as farmers go after juicier returns". The Financial Express. Retrieved 26 January 2016.
- ↑ 2.0 2.1 Kasabe, Nanda (11 December 2015). "India's grape growers expect record exports this season". The Financial Express. Retrieved 26 January 2016.
- ↑ Pawar, Tushar (17 September 2015). "Grape-growers' body imports five varieties of table grapes in Nashik". The Times of India. Retrieved 26 January 2016.
- ↑ Chitnis, Paresh. "Catchment areas of market: Showing the details of catchment areas of market of grapes in leading states". Apeda.gov.in. Retrieved 29 Dec 2017.
- ↑ Pawar, Tushar (28 March 2014). "Grape exports rise in district". The Times of India. Retrieved 26 January 2016.
- ↑ "State Wise Registration Details of G.I Applications" (PDF). Geographical Indication Registry. p. 5. Archived from the original (PDF) on 1 February 2016. Retrieved 26 January 2016.