ਸਿਤਾਨਵਾਸਲ ਗੁਫਾ

ਸਿਤਾਨਵਾਸਲ ਗੁਫਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sittanavasal Cave, ਜਿਸਨੂੰ ਅਰੀਵਰ ਕੋਇਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੁਡੂਕੋਟਈ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਸਿਤਾਨਵਾਸਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਦਾ ਤਾਮਿਲ ਸ਼੍ਰਮਣ ਕੰਪਲੈਕਸ ਹੈ।^[1] ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਸਿਤ-ਤਨ-ਨਾ-ਵਾ-ਯਿਲ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਗੜਿਆ ਰੂਪ ਹੈ, ਇੱਕ ਤਾਮਿਲ ਸ਼ਬਦ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ" (ਤਾਮਿਲ: சித்தன்னவாசல்)।

ਇਹ ਸਮਾਰਕ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਮੱਠ ਜਾਂ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਤਾਮਿਲ ਸ਼੍ਰਮਣ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਇਸਨੂੰ ਅਰੀਵਰ ਕੋਇਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਅਰਿਹੰਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਚੱਟਾਨ ਵਿੱਚ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਗੁਫਾ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫ੍ਰੈਸਕੋ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਹਨ। ਕੰਧ-ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲੇ, ਹਰੇ, ਪੀਲੇ, ਸੰਤਰੀ, ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬਨਸਪਤੀ ਅਤੇ ਖਣਿਜ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੂਨੇ ਦੇ ਪਲਾਸਟਰ ਦੀ ਪਤਲੀ ਗਿੱਲੀ ਸਤ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਰੰਗ ਲਗਾ ਕੇ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।^[1]^[2]

ਗੋਲ ਗੁੰਬਜ਼, ਤਾਲਾਗਿਰੀਸਵਰ ਮੰਦਿਰ ਅਤੇ ਇਸ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਅਣਗੌਲਿਆ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਸਿਤਾਨਵਾਸਲ ਗੁਫਾ ਨੂੰ "ਦੇਖਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ" ਭਾਰਤੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ।^[3]

ਸੀਤਾਨਾਵਾਸਲ ਗੁਫਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਦੁਆਰਾ ਆਦਰਸ਼ ਸਮਾਰਕ ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।^[4]

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ

ਗੀਤਕਾਰ ਵਾਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਗੀਤਾਂ - ਏਨਾ ਵਿਲਾਈ ਅਜ਼ਗੇ (ਫ਼ਿਲਮ - ਕਾਦਲਾਰ ਦਿਨਮ) ਅਤੇ ਸੋਰਗਾਥਿਨ ਵਸਾਪਦੀ (ਫ਼ਿਲਮ - ਉਨਈ ਸੋਲੀ ਕੁਤਰਮਿਲਾਈ) ਵਿੱਚ ਸਿਤਾਨਵਾਸਲ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।