Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Chromium, 24Cr
 kiat-chiⁿ |
| Ki-pún sèng-chit |
|---|
| Miâ, hû-hō |
chromium, Cr |
|---|
| Gōa-hêng |
gîn-á khoán kim-sio̍k |
|---|
| Chromium tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì |
|---|
|
|
| Goân-chú-hoan |
24 |
|---|
| Goân-chú-liōng (±) |
51.9961(6)[1] |
|---|
| Goân-sò͘ lūi-pia̍t |
kòe-tō͘ kim-sio̍k |
|---|
| Cho̍k, hun-khu |
6 cho̍k, d khu |
|---|
| Chiu-kî |
tē 4 chiu-kî |
|---|
| Tiān-chú pâi-lia̍t |
[Ar] 3d5 4s1 |
|---|
| per shell |
2, 8, 13, 1 |
|---|
| Bu̍t-lí sèng-chit |
|---|
| Siòng |
solid |
|---|
| Iûⁿ-tiám |
2180 K (1907 °C, 3465 °F) |
|---|
| Hut-tiám |
2944 K (2671 °C, 4840 °F) |
|---|
| Bi̍t-tō͘ (sek-un) |
7.19 g·cm−3 |
|---|
|
6.3 g·cm−3 |
| Iûⁿ-hoà-jia̍t |
21.0 kJ·mol−1 |
|---|
| Cheng-hoat-jia̍t |
347 kJ·mol−1 |
|---|
| Jia̍t-iông-liōng |
23.35 J·mol−1·K−1 |
|---|
cheng-khì-ap
| P (Pa)
|
1
|
10
|
100
|
1 k
|
10 k
|
100 k
|
| tī T (K)
|
1656
|
1807
|
1991
|
2223
|
2530
|
2942
| |
| Goân-chú sèng-chit |
|---|
| Sng-hòa-sò͘ |
6, 5, 4, 3, 2, 1, −1, −2, −4 (depending on the oxidation state, an acidic, basic, or amphoteric oxide) |
|---|
| Tiān-hū-tō͘ |
Pauling scale: 1.66 |
|---|
| Tiān-lī-lêng |
1st: 652.9 kJ·mol−1 2nd: 1590.6 kJ·mol−1 3rd: 2987 kJ·mol−1 (more) |
|---|
| Goân-chú pòaⁿ-kèng |
empirical: 128 pm |
|---|
| Kiōng-kè pòaⁿ-kèng |
139±5 pm |
|---|
| Cha̍p-lio̍k |
|---|
| Chiⁿ-thé kò͘-chō |
body-centered cubic (bcc) |
|---|
| Siaⁿ-sok (sòe kùn-á) |
5940 m·s−1 (at 20 °C) |
|---|
| Jia̍t-phòng-tiòng |
4.9 µm·m−1·K−1 (at 25 °C) |
|---|
| Jia̍t-thoân-tō-lu̍t |
93.9 W·m−1·K−1 |
|---|
| Tiān-chó͘-lu̍t |
125 nΩ·m (at 20 °C) |
|---|
| Chû-sèng |
antiferromagnetic (rather: SDW)[2] |
|---|
| Young hē-sò͘ |
279 GPa |
|---|
| Shear hē-sò͘ |
115 GPa |
|---|
| Bulk hē-sò͘ |
160 GPa |
|---|
| Poisson pí |
0.21 |
|---|
| Vickers ngē-tō͘ |
1060 MPa |
|---|
| Brinell ngē-tō͘ |
687–6500 MPa |
|---|
| CAS teng-kì pian-hō |
7440-47-3 |
|---|
| Le̍k-sú |
|---|
| Hoat-hiān kap siōng chá ê tông-ūi-sò͘ |
Louis Nicolas Vauquelin (1797, 1798) |
|---|
| Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘ |
|---|
|
Chú bûn-chiong: chromium ê tông-ūi-sò͘ |
|
|
|
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed |
Chromium, ū lâng kóng khu-ló͘-mih[3], sī 1 ê hoà-ha̍k goân-sò͘. I ê goân-chú-hoan sī 24, hoà-ha̍k hû-hō sī Cr[4].
Pún goân-sò͘ ê miâ sī hō tùi Hi-lia̍p-gí ê chroma, ì-sū sī sek-chhái[5].
Chromium ê sek-tī sī ná kǹg-thih mô͘-iūⁿ ê phú-sek, i-ê sûn-chit chin chhè, ka-taⁿ ē-tàng ēng-lâi tō͘-kim. Nā tī ha̍p-kim siōng ê lī-ēng, Chromium ē-tàng èng-iōng ùi chè-thih sán-gia̍p, lām 0.5 kàu 3% ê Chromium, ē-tàng seng-sán kiông-tō͘ koân ê kǹg-thin. Chromium chò chú-iàu ê èng-iōng sī tī su-tén-lé-suh (stainless steel) ê seng-sán, lāi-té lām tai-khài 10.5 kàu 30% ê Chromium[4].
Chromium siāng chá sī 1797 nî Nicolas-Louis Vaquelin chhōe tio̍h; 1895 nî ê sî, Hans Goldschmidt hun-lî chhut i-ê sûn-chit. Tī 19 sè-kí chá-kî, Hoat-kok kap Bí-kok chio̍h ū chhut-sán chit khoán kim-sio̍k, hit tong-sî Pennsylvania kap Maryland ê sán-chhut ē-tàng kong-èng thong sè-kài su-kiû[4].
- Nicolas-Louis Vaquelin
- Hans Goldschmidt