Humit
 Humit, Wezuwiusz, Włochy | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
(Mg,Fe)7(SiO4)3(F,OH)2 |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
6–6,5 |
| Przełam | |
| Łupliwość |
niewyraźna lub brak[2] |
| Pokrój kryształu |
krótkosłupkowy, izometryczny[2] |
| Układ krystalograficzny | |
| Klasa krystalograficzna |
dwupiramidalna |
| Właściwości mechaniczne | |
| Gęstość | |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
biała, jasnożółta, pomarańczowa, brunatna, bezbarwny |
| Rysa |
biała[2] |
| Połysk | |
| Współczynnik załamania |
1,607–1,675[4] |
| Dodatkowe dane | |
| Klasyfikacja Strunza |
9.AF.50[1] |
Humit – minerał z gromady krzemianów, zasadowy fluorokrzemian magnezu i żelaza o wzorze chemicznym (Mg,Fe)7(SiO4)3(F,OH)2[1][3]. Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego kolekcjonera minerałów Abrahama Hume'a[5][6].
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Minerał tworzy kryształy o pokroju krótkosłupkowym, często wydłużone o nieregularnym zakończeniu słupa, mogą być pseudoheksagonalne[5]. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych i wrosłych[2]. Ma barwę białą, żółtą, pomarańczową, brunatnożółtą, brunatną, bywa też bezbarwny[5][6]. Jest minerałem kruchym[2], przezroczystym do przeświecającego, o szklistym lub tłustym połysku[6] i białej rysie. Ulega serpentynizacji[4][6]. Częstymi zanieczyszczeniami w strukturze są tytan, glin, mangan i wapń[1].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Stanowi składnik wapieni i dolomitów zmetamorfizowanych regionalnie lub kontaktowo oraz law i bomb wulkanicznych, niektórych utworów żyłowych i złóż rud[6]. Bywa spotykany w marmurach[2], skarnach, niektórych serpentynitach oraz łupkach talkowych[6]. Towarzyszą mu kalcyt, spinel, forsteryt, grafit, magnetyt, aragonit[1], diopsyd i chondrodyt[2][6].
Należy do minerałów rzadkich. Występuje we Włoszech (Monte Somma, Wezuwiusz), Hiszpanii (Andaluzja), Finlandii (Pargas), Szwecji (Filipstad, Värmland), Chinach, Szwecji[1], Rosji (rejon Bajkału), Stanach Zjednoczonych (Nowy Jork) i Madagaskarze[6].
W Polsce stwierdzony w przeobrażeniowych wapieniach w Kowarach i Złotym Stoku[4].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Humit jest cenionym[według kogo?] kamieniem kolekcjonerskim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Humite. mindat.org. [dostęp 2014-08-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Rupert Hochleitner, Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 300, ISBN 978-83-7073-816-7.
- ↑ a b Humite. webmineral.com. [dostęp 2014-08-07].
- ↑ a b c Bolewski i Manecki 1993 ↓, s. 349.
- ↑ a b c Sobczak i Sobczak 1998 ↓, s. 179.
- ↑ a b c d e f g h Żaba 2003 ↓, s. 184.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Katowice: Videograf II, 2003, s. 183-184. ISBN 83-7183-174-9.
- Nikodem Sobczak, Tomasz Sobczak: Wielka encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 179. ISBN 83-01-12493-8.
- Andrzej Bolewski, Andrzej Manecki: Mineralogia szczegółowa. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Agencji Ekologicznej, 1993, s. 349. ISBN 83-85636-03-X.