İçeriğe atla

Linux Mint

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Linux Mint
Linux Mint Cinnamon masaüstü
Geliştirici(ler)Linux Mint Topluluğu
İşletim sistemi ailesiGNU/Linux
Paket yöneticisidpkg
Üretime hazır olduğu tarih27 Ağustos 2006
Son kararlı sürümü22.2[1] Bunu Vikiveri'de düzenleyin 4 Eylül 2025
Kaynak türüAçık kaynak
LisansBaşta GPL ve diğer özgür yazılım lisansları, küçük bazı özel mülk yazılım ilaveleri
Çekirdek türüMonolitik
Güncelleme yöntemiAPT
Platform desteğix86, x86-64
Web sitesiwww.linuxmint.com
Dil sayısıÇokdilli (Türkçe dahil)

Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.[2]

Linux Mint, DistroWatch sitesinde, sayfası en çok tıklanan dağıtımlar listesinde ikinci sırada yer almaktadır.[3] Linux Mint web sitesinde Linux Mint'in Windows, macOS ve Ubuntu işletim sistemlerinden sonra dünyada en çok kullanılan 4. masaüstü işletim sistemi olduğu ifade edilmektedir.[2]

Ana sürüm olarak, bizzat Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamının yanı sıra, MATE ve Xfce masaüstü ortamını içeren sürümleri de yayınlamaktadır.[4]

Ubuntu daha çok ABD yasaları gereğince, Debian ise GNU felsefesi nedeniyle, ortamları kullanabilmek için gereken ancak lisans kısıtlamalarına sahip Java, Adobe Flash, MP3, DVD, DivX, Flash gibi eklentileri kurulum ISO dosyasında bulundurmazken, Linux Mint kullanıcılara söz konusu eklentileri içeren ve içermeyen iki ayrı sürüm sunmaktadır. Bahsedilen eklentileri içermeyen sürümü temin eden kullanıcılar da isterlerse Linux Mint kurulumu esnasında ilgili seçeneği işaretleyerek söz konusu paketleri internetten indirerek yükleyebilirler, ayrıca kurulumdaki bu aşamayı atlayan kullanıcılar da söz konusu eklentileri daha sonra paket depoları üzerinden birkaç tıkla indirip yükleyebilirler.[4]

Dağıtımın ilk sürümü 27 Ağustos 2006'da yayınlanmıştır.

Teknik olarak Ubuntu'nun paket kaynaklarını ve ayrıca kendileri tarafından yapılan değişiklikler içeren ek paketleri kullanmaktadır.

Linux Mint geliştiricileri Ubuntu tabanını terk edip Debian tabanına geçme seçeneği için 7 Eylül 2010'da Ubuntu'dan bağımsız, doğrudan Debian tabanlı bir sürüm olan Linux Mint Debian Edition'ı (LMDE) duyurmuşlardır.

LMDE'nin Cinnamon ve Mate masaüstü ortamlarını içeren 32 ve 64 bitlik güncel ISO kalıpları Mart 2013 tarihinde yayınlanmıştır. LMDE'nin Ocak 2014 itibarı ile Güncelleme Paketi 8. sürümü test depolarına alınmıştır.[5] Linux Mint Debian Edition 2014.03 kararlı sürümü 3 Mart 2014 tarihinde duyurulmuştur.[6]

LMDE 2. sürümü Betsy ile birlikte Debian testing tabanından, Debian stable tabanına geçmiştir. Böylece bu sürümle birlikte LMDE yarı yuvarlanan yapısını kaybederek, LTS sürüm özelliği kazanmıştır. LMDE 2 Betsy'nin Cinnamon ve Mate masaüstü sürümlerini içeren ISO dosyaları 10 Nisan 2014 tarihinde yayınlanmıştır.[7]

LMDE 3. sürümü 31 Ağustos 2018 tarihinde duyurulmuştur.[8]

LMDE 4. sürümü 20 Mart 2020 tarihinde yayınlanmıştır.[9] Bu sürümde SecureBoot desteği, NVIDIA sürücülerinin otomatik kurulumu desteği ve Linux Mint 19.3 sürümündeki yenilikler gibi özellikler eklenmiştir.

LMDE 5. sürümü 20 Mart 2022 tarihinde yayınlanmıştır.[10] Bu sürümde Linux Kernel 5.10 ve Debian 11 tabanına geçilmiştir ve varsayılan olarak Cinnamon 5.2.7 masaüstü ortamı ile gelmektedir.[11][12]

LMDE 6. sürümü 27 Eylül 2023 tarihinde yayınlanmıştır.[13] Bu sürümde Linux çekirdeği 6.1 ve Debian 12 tabanına geçilmiştir ve varsayılan olarak Cinnamon 5.8 masaüstü ortamı ile gelmektedir.[14][15]

  • Linux Mint büyük ölçüde açık kaynak ve özgür yazılımlardan oluşmaktadır. Bununla birlikte MP3, DVD, DivX, Adobe Flash ve Java oynatmak için gerekli bazı özel mülk lisanslara sahip kodlayıcılar ve kod çözücüler hazır yüklü indirilebilir. Linux Mint web sitesinde "Download" bölümünde görülebileceği üzere, kullanıcılara söz konusu özel eklentileri içeren ve içermeyen iki ayrı sürüm sunulur.[4] Linux Mint öntanımlı olarak herhangi özel bir sürücü içermez.[16][17]
  • Ana sürüm olarak, bizzat Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamı ile MATE masaüstü ortamını içeren sürümleri yayınlamaktadır.[4][18] Ayrıca, Xfce masaüstü ortamını içeren sürüm de seçenek olarak sunulmaktadır. Cinnamon, geleneksel bilgisayar masaüstü kullanımı ön plana çıkaran, özelleştirilebilirliği yüksek,[19] sade ve esnek bir masaüstü ortamı olarak tanımlanabilir. Cinnamon, GNOME-3'ten çatallanarak geliştirilmeye başlamıştır. MATE ise GNOME-2'den çatallanarak geliştirilen bir masaüstü ortamıdır.
  • Yazılım Yöneticisi, Güncelleme Yöneticisi, Ana Menü, Dil Yöneticisi, Sürücü Yöneticisi, Giriş Ekranı (MDM) Yöneticisi, Yedekleyici gibi kendine özgü çeşitli araç ve yazılımlar içerir.[20][21]
  • Ubuntu yazılım depolarını kullanır. Ubuntu paket depoları ile uyumludur.[17]
  • Fazla güç harcamaz, hızlı ve güçlüdür.

Sistem Gereksinimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Minimum:

  • İşlemci: 1 GHz işlemci
  • RAM: 2 GB
  • Depolama: 20 GB
  • Ekran Çözünürlüğü: 1024 x 768 piksel çözünürlük
  • Ekran Kartı: Intel HD Graphics (256 MB)
  • İnternet: Sabit internet bağlantısı

Önerilen:

  • İşlemci: 2 GHz, 64 bit CPU (tek çekirdek)
  • RAM: 4 GB
  • Depolama: 100 GB
  • Çözünürlük: 1440 x 900 piksel çözünürlük
  • İnternet: Yüksek hızlı internet bağlantısı
  • Ek Olarak: Yüksek çözünürlük bir grafik kartı ve monitör[22]

Linux Mint uluslararası alanda geniş bir katkıcı topluluğa sahiptir. Tamamen gönüllülerden oluşan geliştirici ağı ve yine gönüllülerin kurduğu yerel destek siteleri ile yerel dillerde destek verilmekte ve çeviri çalışmalarına katılım sağlanmaktadır.

Türkiye Topluluğu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Linux Mint Türkiye Topluluğunca yapılan çeviri çalışmaları sonucunda %100 Türkçe Linux Mint araçları desteği sağlanmıştır.[23] Linux Mint Türkiye bünyesinde kullanıcılara ve kullanıcı adaylarına forum sayfası üzerinden Türkçe destek verilmiş, 2010 - 2013 yılları arasında "ROOT" isimli bir e-dergi projesi yürütülerek yayınlanmıştır. İlk sayısı 5 Haziran 2010 tarihinde yayınlanan ROOT, son olarak 11. sayısını yayımlamış ve bu sayı ile yayın hayatına son vermiş, forum sayfası da kapanmıştır.

Linux Mint başlangıçta herhangi bir sürüm döngüsünü takip etmemiştir. Linux Mint'in 5. sürümünden 16. sürümüne kadar Ubuntu'nun 6 aylık sürüm döngüsü takip edilerek ve güncel sürüm taban alınarak yeni sürümler yayımlanmıştır. Linux Mint 17.x serisi ile birlikte güncel sürümler yerine uzun destekli sürümler (LTS) taban alınarak, yine 6 aylık sürüm döngüsü içinde yeni sürümler yayımlanmaya başlanmıştır.[24]

LMDE ise Debian Testing tabanlı yarı yuvarlanan bir sürümken, LMDE 2 ile Debian kararlı sürüm taban alınarak yuvarlanan sürüm özelliği bırakılmıştır.[25]

  1. ^ Clem. "Linux Mint 22.2 "Zara" released! – The Linux Mint Blog". Erişim tarihi: 4 Eylül 2025. 
  2. ^ a b "About Linux Mint". 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 
  3. ^ "DistroWatch.com: Put the fun back into computing. Use Linux, BSD". 13 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025. 
  4. ^ a b c d "Download Linux Mint 17.1 Rebecca". 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  5. ^ "Update Pack 8 Feedback Thread". 20 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2014. 
  6. ^ "Linux Mint Debian Edition (LMDE) 2014.03 Kararlı Sürümü Yayınlandı". 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2014. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020. 
  10. ^ "LMDE 5 "Elsie" released! – The Linux Mint Blog" (İngilizce). 20 Mart 2022. 20 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  11. ^ "Linux Mint Debian Edition (LMDE) 5 is Here with Debian 11 'Bullseye'". It's FOSS News (İngilizce). 21 Mart 2022. 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  12. ^ Nestor, Marius (17 Mart 2022). "LMDE (Linux Mint Debian Edition) 5 "Elsie" Is Now Available for Download". 9to5Linux (İngilizce). 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  13. ^ "LMDE 6 "Faye" released! - The Linux Mint Blog". 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 
  14. ^ "How to Install LMDE 6 (Linux Mint Debian Edition)". 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 
  15. ^ "Linux Mint Debian Edition 6 ´Faye` is Here!". 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 
  16. ^ "Linux Mint FAQ: What about proprietary software?". 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  17. ^ a b "DistroWatch.com'da Linux Mint sayfası". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  18. ^ "Linux Mint Türkiye Forum sayfaları". 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2013. 
  19. ^ "Teknoseyir.com - Linux Mint 17.1 incelemesi, dk: 9.15-22.00 arası". 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  20. ^ "Github.com'da Linux Mint sayfası". 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  21. ^ "Wikia.com / Linux Mint". 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  22. ^ Güzel, Çağrı, (Ed.) (25 Ağustos 2024). "Linux Mint Sistem Gereksinimleri". 15 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024. 
  23. ^ "LinuxMint Çeviri Sayfası". 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 
  24. ^ "Linux Mint Blog- Monthly News – April 2014". 
  25. ^ "About Betsy". 
  26. ^ "Release Notes for Linux Mint 4.0 Daryna". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2008. 
  27. ^ "Release Notes for Linux Mint 5 Elyssa". 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 
  28. ^ "Release Notes for Linux Mint 6 Felicia". 8 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2008. 
  29. ^ "Linux Mint 7 "Gloria" released!". 1 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2009. 
  30. ^ "Linux Mint 8 "Helena" released!". 1 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2009. 
  31. ^ a b c d e "Linux Mint Releases". 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2013. 
  32. ^ "Linux Mint 9 "Isadora" released!". 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2010. 
  33. ^ "Linux Mint 10: "Julia"". 29 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 
  34. ^ "Linux Mint 11: "Katya" released!". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2011. 
  35. ^ "Linux Mint 11: Neues Ubuntu-Derivat mit alter Gnome-Version". 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 
  36. ^ "Linux Mint 12 Preview". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011. 
  37. ^ "About Linux Mint 13". 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2012. 
  38. ^ "Linux Mint 14 "Nadia" released!". The Linux Mint Blog. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2012. 
  39. ^ "Linux Mint 15 "Olivia" released!". 2 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2013. 
  40. ^ "Linux Mint 16: Neue Features übertrumpfen Windows" (Almanca). 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013. 
  41. ^ "New features in Linux Mint 16 Cinnamon". 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2013. 
  42. ^ "Linux Mint 17 "Qiana" Cinnamon RC released". 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2014. 
  43. ^ "Linux Mint 17.1 "Rebecca" Cinnamon released". 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 
  44. ^ "Cinnamon 2.6". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 
  45. ^ "Linux Mint 17.2 "Rafaela" Cinnamon released!". 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 
  46. ^ "Linux Mint Developer Blog". 6 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 
  47. ^ "The Linux Mint Blog". 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015. 
  48. ^ "Distribution Release: Linux Mint 17.3 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  49. ^ "Distribution Release: Linux Mint 18 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  50. ^ "Distribution Release: Linux Mint 18.1 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  51. ^ "Distribution Release: Linux Mint 18.2 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  52. ^ "Distribution Release: Linux Mint 18.3 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  53. ^ "Distribution Release: Linux Mint 19 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  54. ^ "Distribution Release: Linux Mint 19.1 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  55. ^ "Distribution Release: Linux Mint 19.2 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  56. ^ "Distribution Release: Linux Mint 19.3 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  57. ^ "Distribution Release: Linux Mint 20 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  58. ^ "Distribution Release: Linux Mint 20.1 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  59. ^ "Distribution Release: Linux Mint 20.2 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  60. ^ "Distribution Release: Linux Mint 20.3 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  61. ^ "Distribution Release: Linux Mint 21 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  62. ^ "Distribution Release: Linux Mint 21.1 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 27 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023. 
  63. ^ "Distribution Release: Linux Mint 21.2 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 18 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  64. ^ "Linux Mint 21.3 Officially Released, This is What's New - OMG! Ubuntu". omgubuntu.co.uk. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  65. ^ "Distribution Release: Linux Mint 22 (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  66. ^ Clem (4 Eylül 2025). "Linux Mint 22.2 "Zara" released!". The Linux Mint Blog. 4 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2025. 
  67. ^ "Monthly News – November 2025". 18 Aralık 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2025. 
  68. ^ "Distribution Release: Linux Mint 201403 "Debian" (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  69. ^ "Distribution Release: Linux Mint 2 "LMDE" (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  70. ^ "Distribution Release: Linux Mint 3 "LMDE" (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  71. ^ "Development Release: Linux Mint 4 Beta "LMDE" (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  72. ^ "Monthly News – March 2022 – The Linux Mint Blog" (İngilizce). 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  73. ^ "Distribution Release: Linux Mint 5 "LMDE" (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2022. 
  74. ^ "Distribution Release: Linux Mint 6 "LMDE" (DistroWatch.com News)". distrowatch.com. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 
  75. ^ "Monthly News – April 2025 – The Linux Mint Blog". The Linux Mint Blog – News from the Mint Team. 8 Mayıs 2025. 8 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2025. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]