Subatomic particle
ရူပဗေဒဘာႏသာႏကို အဲတ်တမ်အဖွန်ႏဖြယ်ပေႏ (အိန်းကလေတ်: Subatomic particle) (မန်း: အက်တမ်အောက်အမှုန်) ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အဖွန်ႏ(particle)တမျိုꩻ ကပေႏကယ်ꩻထဲင်းဒါႏ အဲစ်တမ် ဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ သိပ္ပံအနယ်ꩻစနစ်အလꩻ မဥ်ႏခွယ်ꩻချာꩻဒေါ့ꩻဗာႏနဝ်ꩻ အပေႏမွေးငါႏထွူတဲင်တွော့ꩻ တထီႏနွောင်ꩻလꩻတဝ်းအဖွန်ႏမျိုꩻ) (dust particle ) မဥ်ꩻတမွေးတဝ်း အဖွန်ႏအာဖုံႏ အဝ်ႏဟဲ့ꩻလွေꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ (English subatomic particle) ကရိုꩻနဝ်ꩻ Quantumယို အရွယ်ꩻအမျိုꩻဆလ အဝ်ႏအာမွေးငါႏ အပေႏသွတ်ꩻကထွာဒါႏ အဖွန်ႏအာဖုံႏယို အဝ်ႏဟဲ့ꩻရိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ အက်တမ်အောက်အမှုန် အမျိုꩻအစာꩻနဝ်ꩻအဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။ နဝ်ꩻမဥ်ႏထွူဖုံႏနဝ်ꩻ ယိုခါ Theory အာဖုံႏ အလꩻနဝ်ꩻတဲင် (ထပ်မံခွဲစိတ်) ဖြဲ့ꩻသမ်းထဲင််းတလꩻတဝ်းတွော့ꩻ ပကတိအဖွန်ႏအာယိုထွာသွူတဲ့ အခေႏခံႏအဖွန်ႏအာယိုနဝ်ꩻ ပေါင်ꩻစပ်တွမ်ႏအဖွန်ႏအာ ထွာနုဲင်းနဝ်ꩻတန်သွူ။ အဖွန်ႏရူပပေဒတွမ်ႏ နျူကလီးယား ရူပပေဒဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အဒေါ့ꩻရိုꩻ အဖွန်ႏအာတွမ်ႏ နုဲင်းအမာꩻအလွိုးအာဖုံႏယို လွောက်ꩻလွူꩻဗာႏ ထွာဘာႏသာႏဖဲ့ꩻတမျိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
အဖွန်ႏကထွာဒါႏရူပဗေဒယို အဖွန်ႏတဗာႏစီꩻ အသဘော်ꩻတရာꩻနဝ်ꩻ ရူပဗေဒအွိုႏစခါကာႏတဲင် အသဘော်ꩻတရာꩻဖဲ့ꩻကီယို ထွာအခေႏခံႏနဝ်ꩻသွူ။ အဗွိုန်ပီနုဲင်းစွုမ်ႏနီꩻ ရိုꩻရိုꩻအခွဲးအကျုံႏသဘာဝအာယိုတွမ်ႏ ကွာႏညာꩻလဲ့ ခေတ်တသာ ရူပဗေဒယိုနဝ်ꩻ ကွမ်တမ်အရန်း ဒြပ်တွမ်ႏစွန်ꩻအာႏရဲင်ꩻ သဘော်ꩻတရာꩻအာဖုံႏယိုနဝ်ꩻလဲ့ အပေါင်းစဲင်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
မာꩻမွေးအနမ်းသွုံꩻစပ်အချက်အာဖုံႏအလꩻ အလေရောင်ႏယို ဖိုတွန် တဲ့ အဝ်ႏဟဲ့ꩻဟောင်မွေး အဖွန်ႏအာယိုနဝ်ꩻ သဘာဝယိုလဲ့အဝ်ႏဒျာႏ ပီနုဲင်းဒျာႏ လဲင်ꩻအာအပီနုဲင်းနဝ်ꩻလဲ့ ကမာꩻဗာႏမွေး သဘာဝအဝ်ႏရင်ꩻ အဖွန်ႏတွမ်ႏပတ်သဲက်တဲ့ ထာꩻထီႏထာꩻသေထာꩻယူႏအာယို စဥ်ႏစာꩻခွိုန်ꩻချာဗာႏ လိုႏအပ်လွဥ်လဲဥ်း နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ Quantum အရွယ်ႏပေႏတန်အဖွန်ႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာဒျာႏနဝ်ꩻသွူတဲ့ အဖွန်ႏလဲ့အဝ်ႏဗာႏ ၊(Wave) လဲင်ꩻအာလဲ့အဝ်ႏဗာႏ ကမာꩻမုꩻရင်ꩻ နုဲင်းအဝ်ႏနီမျိုꩻလွုမ်ꩻဒို့ꩻတခြို့ဗာႏမွေးတဲး ( Wave )လဲင်ꩻ-အဖွန်ႏအခွမ်ꩻတွယ်ꩻမုꩻ သဘော်ꩻတရာꩻအတသာယို ဖောႏထန်ႏနယ်လꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ အလင်သဘော်ꩻတရာꩻ အတသာတဗာႏကထွာဒါႏနဝ်ꩻလဲ့ တသေချာႏတဝ်း နိယာမနဝ်ꩻတဲ့ အဖွန်ႏအာကို အဝ်ႏနေကတဲင် နုဲင်းဒျာႏ ခမ်းလမ်းစွူနေႏရာႏတွမ်ႏ momentum (အဟုန်ႏ) အဟွုဏ်ႏ နုဲင်းဂွုဏ်ႏသတ္တိအာယို သေႏသေႏချာႏချာႏ တဲက်တွိုင်ꩻစွဥ်ႏလဲ့ တလꩻနွောင်ꩻတဝ်း အရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ဆုဲင်ꩻသူꩻနဝ်ꩻ (wave )လဲင်ꩻ-အဖွန်ႏအခွမ်ꩻတွယ်ꩻမုꩻ သဘော်ꩻတရာꩻယို( ဖိုတွန် )အာအတွက် လွုမ်မကာႏ အလင်သူꩻ အဖွန်ႏအာအတွက်တာႏပါ သွုံꩻနွောင်ꩻဒျာႏအကျောင်ꩻ အဝ်ႏသေလꩻလွဥ်နဝ်ꩻသွူ။
Quantum of Circle Theory ယိုနဝ်ꩻ အဖွောင်ꩻအကို အဖွန်ႏအာငါႏတဲင် အချင်ꩻချင်ꩻချာငါဗာႏခွောင်းတွိုႏမုꩻယို ဒေါ့ꩻရိုꩻဗာႏတဲ့ အခေႏခံႏ အချင်ꩻချင်ꩻချာငါဗာႏခွောင်းတွိုႏမုꩻအာယိုနဝ်ꩻ Quantumအလွမ်ပေႏအာ ဖန်ꩻဆင်ꩻဗာႏတွမ်ႏ ကုဲင်သွုမ်ꩻဗာႏ ထွာအအာတဲင် သေနာႏနွောင်ꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။