Toàn vẹn thân thể
Toàn vẹn thân thể (Bodily integrity) hay còn gọi là quyền tự quyết cơ thể (Bodily autonomy) hay quyền tự chủ thân thể là sự bất khả xâm phạm về mặt thân thể và nhấn mạnh tầm quan trọng của quyền tự chủ cá nhân, quyền sở hữu bản thân và quyền tự quyết của con người đối với cơ thể của chính họ. Về mặt nhân quyền, việc xâm phạm sự toàn vẹn cơ thể của người khác được coi là hành vi xâm phạm phi đạo đức, xâm phạm sức khỏe và có thể là tội phạm[1][2][3][4][5][6]. Quyền tự quyết cơ thể là quyền được đưa ra quyết định về cơ thể, sức khỏe, và sự toàn vẹn thể chất của chính mình. Đây là quyền của cá nhân được tự đưa ra quyết định về cơ thể và sức khỏe của chính mình, bao gồm các quyết định về sinh sản, tình dục và chăm sóc y tế, nó khẳng định quyền của mỗi cá nhân được kiểm soát cơ thể của mình và đưa ra các quyết định về nó mà không chịu sự ép buộc, can thiệp hay bạo lực từ bên ngoài. Nguyên tắc này bao gồm các quyền liên quan đến sức khỏe, tình dục, sinh sản, và sự toàn vẹn thân thể, là nền tảng cho các quyền như quyền phá thai, quyền từ chối điều trị y tế, và quyền quyết định về cách thức tình dục của mình.
Tranh đấu
[sửa | sửa mã nguồn]
Những nhà tranh đấu giành quyền tự quyết cơ thể đã và đấu tranh không biết mệt mỏi cho quyền của cá nhân được tự do đưa ra các quyết định liên quan đến cơ thể của mình mà không bị ép buộc hoặc kiểm soát bởi người khác, chính phủ hoặc xã hội. Phong trào tranh đấu cho quyền tự quyết cơ thể cho rằng mỗi cá nhân, đặc biệt là phụ nữ, có quyền đưa ra quyết định về cơ thể của chính mình, bao gồm cả việc có tiếp tục mang thai hay không. Các mục tiêu tranh đấu chính của họ bao gồm:
- Quyền tự do sinh sản: là quyền được quyết định về việc có con hay không, bao gồm quyền tiếp cận các biện pháp tránh thai và phá thai an toàn.
- Quyền tự do tình dục[7]: là quyền được quan hệ tình dục, mỗi cá nhân có quyền tự quyết định về cơ thể mình, bao gồm cả việc tham gia hoặc từ chối bất kỳ hành vi tình dục nào, mà không bị áp lực hay ép buộc, quyền được đạt khoái cảm và sự thỏa mãn được xem là một khía cạnh mang lại khoái cảm và sự thỏa mãn cá nhân, không chỉ đơn thuần là sinh sản, điển hình như là cuộc cách mạng tình dục, nữ quyền tình dục và phong trào ủng hộ tình dục.
- Quyền toàn vẹn thân thể: chống lại các hình thức bạo lực tình dục và xâm hại tình dục, ép buộc triệt sản, hoặc các thủ tục y tế không có sự đồng thuận.
- Quyền được lựa chọn về y tế: có quyền từ chối các phương pháp điều trị y tế hoặc tham gia các nghiên cứu mà không có sự đồng thuận đầy đủ.
- Chống định kiến về cơ thể: đấu tranh phá vỡ các khuôn mẫu vẻ đẹp và khuyến khích sự chấp nhận vẻ đẹp tự nhiên, hiện trạng cơ thể bao gồm mọi hình dáng, kích cỡ và màu da, chẵng hạn như phong trào tự tin vào cơ thể.
- Quyền tự do trang phục: cho phép một người được tự do lựa chọn quần áo để thể hiện cá tính, phong cách và cá tính của mình mà không bị ép buộc mặc đồng phục hoặc tuân theo các quy tắc ăn mặc quá cứng nhắc, cũng như việc tự do khỏa thân nơi công cộng mà không chịu sự trừng phạt hà khắc hay bị bàn tán, dị nghị, xì xầm từ người khác.
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Miller, Ruth Austin (2007). The Limits of Bodily Integrity: Abortion, Adultery, and Rape Legislation in Comparative Perspective. Ashgate Publishing. ISBN 9780754683391. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2021.
- ^ Communication Technology And Social Change Carolyn A. Lin, David J. Atkin – 2007
- ^ Civil Liberties and Human Rights Helen Fenwick, Kevin Kerrigan – 2011
- ^ Xenotransplantation: Ethical, Legal, Economic, Social, Cultural Brigitte E.s. Jansen, Jürgen W. Simon, Ruth Chadwick, Hermann Nys, Ursula Weisenfeld – 2008
- ^ Personal Autonomy, the Private Sphere and Criminal Law Peter Alldridge, Chrisje H. Brants - 2001, retrieved 29 May 2012
- ^ Privacy law in Australia Carolyn Doyle, Mirko Bagaric – 2005
- ^ "Women's Rights as Human Rights: Local and Global Perspectives: Strategies and Analyses from the ICCL Working Conference on Women's Rights as Human Rights, Part 3, theme: Bodily Integrity and Security of Person". www.iccl.ie. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2024.