มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก

มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก

มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย
ก่อตั้ง	29 ตุลาคม พ.ศ. 2538 (2538-10-29) (โครงการ) 4 ตุลาคม พ.ศ. 2543 (2543-10-04) (มูลนิธิ)
ผู้ก่อตั้ง	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา
ก่อตั้งที่	กรุงเทพมหานคร
ประเภท	องค์การไม่แสวงหาผลกำไร
เลขทะเบียน	กท 954
สถานะตามกฎหมาย	มูลนิธิ
วัตถุประสงค์	ช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย
สํานักงานใหญ่	อาคารมหินทรเดชานุวัตน์
ที่ตั้ง	กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ภูมิภาคที่รับผิดชอบ	ประเทศไทย
ภาษาทางการ	ภาษาไทย
เลขาธิการ	สายสม วงศาสุลักษณ์
นายกกิตติมศักดิ์	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ
ประธานกรรมการ	สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา
บุคลากรหลัก	สุรเกียรติ์ เสถียรไทย (ประธานกรรมการบริหาร)
Publication	วารสารเพื่อนพึ่งพา
องค์กรปกครอง	สภากาชาดไทย
เว็บไซต์	friendsofpa.or.th

มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก (อังกฤษ: Friends in Need (of "PA") Volunteers Foundation) เป็นองค์การไม่แสวงหาผลกำไรและสาธารณกุศลรูปแบบมูลนิธิ ภายใต้สภากาชาดไทย จัดตั้งขึ้นตามพระดำริของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ องค์นายกกิตติมศักดิ์ตลอดพระชนม์ชีพ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา องค์ประธานกรรมการ เพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติต่าง ๆ ในประเทศไทย โดยเฉพาะอุทกภัย โดยเริ่มแรกเป็น โครงการอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก ซึ่งเริ่มดำเนินงานครั้งแรกเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2538 ก่อนยกระดับขึ้นเป็นมูลนิธิเมื่อวันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2543

ประวัติ

ตั้งแต่เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2538 เกิดอุทกภัยในประเทศไทยครั้งใหญ่ เนื่องจากมีฝนตกลงมามากผิดปกติจากอิทธิพลของพายุไต้ฝุ่นโลอิส ทำให้มีผู้ประสบอุทกภัยเป็นจำนวนมาก จนกระทั่งภาคราชการและองค์การสาธารณกุศลที่มีอยู่ในขณะนั้น ไม่สามารถให้ความช่วยเหลือได้อย่างทั่วถึง จึงเกิดเหตุกระทบกระทั่งกันเองระหว่างประชาชน

ในเดือนตุลาคม สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ทรงตัดสินพระทัยว่าจะเสด็จไปทรงเยี่ยมประชาชนที่ประสบอุทกภัยด้วยพระองค์เองในพื้นที่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา โดยเฉพาะในเขตธนบุรี เขตคลองสาน และเขตบางพลัด เป็นระยะเวลา 2 เดือน ดังนั้น ในช่วงกลางคืนของวันที่ 28 ตุลาคม พระองค์จึงเสด็จเป็นการส่วนพระองค์ไปเข้าเฝ้าฯ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต เพื่อกราบบังคมทูลขอพระราชทานคำแนะนำและพระบรมราโชบายเกี่ยวกับอุทกภัยและการป้องกัน และคำปรึกษาในการปฏิบัติพระองค์และระหว่างการพูดคุยกับประชาชนที่กำลังอยู่ในสภาวะเครียด

วันรุ่งขึ้น (29 ตุลาคม พ.ศ. 2538) พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ และสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา เสด็จแทนพระองค์ไปทรงปฏิบัติภารกิจเป็นครั้งแรก โดยช่วงเช้า ทรงออกไปรับน้ำใจของประชาชนที่มิได้ประสบอุทกภัยที่สถานีบริการน้ำมัน จากนั้นในช่วงบ่ายทรงช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัยที่พื้นที่ซอยจรัญสนิทวงศ์ 34 เขตบางกอกน้อย ซอยจรัญสนิทวงศ์ 82 ซอยจรัญสนิทวงศ์ 84 และซอยจรัญสนิทวงศ์ 86 เขตบางพลัด ในรูปแบบ "เพื่อนพึ่งพาซึ่งกันและกัน" ต่อมา พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ จึงจัดตั้งโครงการ อาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก ขึ้น โดยชื่อมาจากคำว่า "เพื่อนพึ่งพายามยาก" แต่เปลี่ยนคำว่า "พา" เป็น "(ภาฯ)" ซึ่งเป็นคำพ้องเสียง ที่มาจากพระนาม "พัชรกิติยาภา" ของสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา

ต่อมาเมื่อวันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2543 โครงการได้ยกระดับขึ้นจัดตั้งเป็นมูลนิธิในชื่อว่า มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก มีพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงดำรงตำแหน่งองค์นายกกิตติมศักดิ์ตลอดพระชนม์ชีพ และสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ทรงดำรงตำแหน่งองค์ประธานกรรมการ และได้เริ่มดำเนินงานในฐานะมูลนิธิอย่างสมบูรณ์ตั้งแต่วันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2544

สำนักงาน

ในช่วงแรกของการดำเนินงานมูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก มีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ปีต่อมา (พ.ศ. 2545) ได้ย้ายสำนักงานไปอยู่ที่กองงานในพระองค์พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ของสำนักราชเลขาธิการ (ปัจจุบันคือกรมราชเลขานุการในพระองค์) ซึ่งตั้งอยู่ภายในพระบรมมหาราชวัง ต่อมาตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2560 ย้ายขึ้นไปเช่าพื้นที่ชั้น 16 ของอาคารศรีจุลทรัพย์ ถนนพระรามที่ 1 โดยได้รับทุนสนับสนุนการเช่าพื้นที่จากมูลนิธิบีเจซี บิ๊กซี ของบริษัท เบอร์ลี่ ยุคเกอร์ จำกัด (มหาชน) และกลุ่มบริษัท บิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ จำกัด (มหาชน)

อาคารมหินทรเดชานุวัตน์

ต่อมาเมื่อวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2565 มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก จัดพิธีทำบุญเพื่อย้ายสำนักงานมาอยู่ที่อาคารมหินทรเดชานุวัตน์ ถนนเพชรบุรี

อาคารนี้ก่อสร้างขึ้นในช่วงปี พ.ศ. 2472–2474 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นบ้านพักของมหาอำมาตย์โท พระยามหินทรเดชานุวัตน์ (ใหญ่ ศยามานนท์) สมุหเทศาภิบาลมณฑลนครสวรรค์ในขณะนั้น หลังจากท่านถึงแก่อนิจกรรม ธนาคารไทยพาณิชย์ได้เข้าซื้ออาคารนี้จากทายาทเมื่อปี พ.ศ. 2509 และได้ใช้เป็นสำนักงานใหญ่ตั้งแต่เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2514 ต่อมาอาคารนี้ได้รับรางวัลอาคารอนุรักษ์ดีเด่น ประจำปี พ.ศ. 2525 จากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยธนาคารไทยพาณิชย์ใช้อาคารนี้เป็นสำนักงานใหญ่จนถึงวันที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2538 ก่อนย้ายสำนักงานใหญ่ไปอยู่ที่เอสซีบีพาร์กพลาซาในปัจจุบัน ส่วนตัวอาคารได้รับการปรับปรุงในช่วงปีเดียวกัน และช่วงปลายปี พ.ศ. 2547 ตามนโยบายอนุรักษ์อาคารทรงคุณค่าของธนาคาร ร่วมกับสาขาตลาดน้อยและสาขาเฉลิมนคร

หลังจากมูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก ใช้อาคารนี้เป็นสำนักงานแห่งใหม่ประมาณ 4 เดือน พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ และสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา เสด็จมาทรงเปิดอาคารมหินทรเดชานุวัตน์เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2565

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการ