Перайсці да зместу

Андрэй Уладзіміравіч Парубій

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Андрэй Уладзіміравіч Парубій
укр.: Андрій Володимирович Парубій
народны дэпутат Украіны
25 снежня 2007 — 12 снежня 2012
народны дэпутат Украіны
12 снежня 2012 — 17 сакавіка 2014
народны дэпутат Украіны
27 лістапада 2014 — 29 жніўня 2019
народны дэпутат Украіны
з 29 жніўня 2019
старшыня Вярхоўнай Рады Украіны[d]
14 красавіка 2016 — 29 жніўня 2019
Папярэднік Уладзімір Барысавіч Гройсман
Пераемнік Дзмітрый Аляксандравіч Разумкоў

Нараджэнне 31 студзеня 1971(1971-01-31)
Смерць 30 жніўня 2025(2025-08-30)[2] (54 гады)
Месца пахавання
Партыя
Член у
Адукацыя
Бітвы
Узнагароды
ордэн Святога апостала Андрэя Першазванага ордэн «За заслугі» ІІІ ступені юбілейны медаль «25 гадоў незалежнасці Украіны» Order of Prince Yaroslav the Wise, 5th class
Імянная агнястрэльная зброя
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Андрэй Уладзіміравіч Парубій (укр.: Андрій Володимирович Парубій; 31 студзеня 1971(1971-01-31), Шаптыцкі, Львоўская вобласць[1]30 жніўня 2025(2025-08-30)[2], Львоў[3]) — украінскі палітык.

Старшыня моладзевай арганізацыі «Спадчына». Дэпутат Львоўскай абласной рады з 1990 па 2007 год. Адзін з заснавальнікаў Усеўкраінскага аб’яднання «Свабода». У 2007 годзе ён быў абраны дэпутатам Вярхоўнага Савета Украіны па спісе Нашай Украіны — Народнай Самаабароны. Актыўны ўдзельнік Аранжавай рэвалюцыі, камендант «Украінскага дому» ў Кіеве. Афіцыйны прадстаўнік Віктара Юшчанкі ў Цэнтральнай выбарчай камісіі Украіны на выбарах прэзідэнта Украіны 2010 года[4][5].

Камендант Еўрамайдана[6], кіраўнік Самаабароны Майдана з лістапада 2013 года па люты 2014 года[7]. З канца лютага 2014 г. — сакратар Рады нацыянальнай бяспекі і абароны Украіны. Старшыня Вярхоўнай Рады Украіны (2016—2019).

Нарадзіўся 31 студзеня 1971 года ў горадзе Чэрванаград Львоўскай вобласці.

У 1987 годзе — лабарант Карпацкай архітэктурна-археалагічнай экспедыцыі Інстытута грамадскіх навук АН УССР. У 1987—1988 гадах — лабарант Верхнеднястроўскай славяна-рускай археалагічнай экспедыцыі Інстытута грамадскіх навук АН УССР. У 1988—1989 гадах — лабарант Карпацкай архітэктурна-археалагічнай экспедыцыі Інстытута грамадскіх навук АН УССР. У 1991 годзе — старшы лабарант Карпацкай архітэктурна-археалагічнай экспедыцыі Інстытута грамадскіх навук АН УССР.

У 1988 годзе ўзначаліў нацыяналістычную маладзёжную арганізацыю — Грамада «Спадчына». Удзельнічаў у нацыянальна-вызваленчым руху, арганізоўваў першыя ва Украіне пікеты. У 1989 годзе арыштаваны за арганізацыю несанкцыянаванага мітынгу.

З 1990 года — дэпутат Львоўскай абласной рады, сакратар пастаяннай дэпутацкай камісіі па пытаннях моладзі і спорту.

У 1991 разам з Алегам Цягнібокам быў адным з заснавальнікаў Сацыял-нацыянальнай партыі Украіны (СНПУ), пераназванай у 2004 ва Усеўкраінскае аб’яднанне «Свабода».

У 1994 годзе скончыў гістарычны факультэт Львоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Івана Франко, атрымаў дыплом спецыяліста па спецыяльнасці «гісторык, выкладчык гісторыі».

У 19941998 — дэпутат Львоўскай гарадской рады, старшыня дэпутацкай суполкі.

З 1996 — кіраўнік Таварыства садзейнічання Узброеным сілам і Ваенна-марскому флоту Украіны «Патрыёт Украіны».

З 1999 — рэдактар навукова-палітычнага часопіса «Арыенціры».

У канцы 1999 года ўзначаліў маладзёжнае крыло Сацыял-нацыянальнай партыі Украіны (СНПУ) «Патрыёт Украіны».

У 2001 годзе скончыў аспірантуру Дзяржаўнага ўніверсітэта «Львоўская палітэхніка» па спецыяльнасці «Паліталогія і сацыялогія».

З 2002 — дэпутат, намеснік старшыні Львоўскай абласной рады.

Актыўны ўдзельнік прыходу да ўлады Віктара Юшчанкі. Падчас падзей лістапада — снежня 2004 года быў камендантам Украінскага дома ў Кіеве. Узнагароджаны памятным знакам «выбітных удзельнікаў аранжавай рэвалюцыі». Дарадца палітычнай рады партыі «Наша Украіна».

З 2005 года — старшыня партыі Народны саюз «Украінцы», рэарганізаванай у грамадзянскае аб’яднанне «Украінскі дом».

З красавіка 2006 па снежань 2007 — дэпутат Львоўскай абласной рады ад блока «Наша Украіна».

У лютым 2010 года Парубій звярнуўся ў Еўрапейскі парламент з просьбай перагледзець сваю негатыўную рэакцыю на рашэнне колішняга прэзідэнта Украіны Віктара Юшчанкі прысвоіць Сцяпану Бандэры, правадыру Арганізацыі ўкраінскіх нацыяналістаў, званне Героя Украіны[8].

У 2007—2012 гадах — народны дэпутат Украіны VI склікання ад блока «Наша Украіна — Народная самаабарона». Старшыня падкамітэта па пытаннях кантролю за ажыццяўленнем замежных адносін Камітэта Вярхоўнай Рады па замежных справах. Член дэпутацкай суполкі Вячаслава Кірыленкі «За Украіну!».

3 лютага 2012 напісаў заяву пра выхад з партыі «Наша Украіна». 6 чэрвеня ўступіў у партыю «Фронт пераменаў».

У 2012—2014 гадах — народны дэпутат Украіны VII склікання ад Усеўкраінскага Аб’яднання «Бацькаўшчына». Старшыня падкамітэта па пытаннях заканадаўчага забеспячэння інтэграцыі Украіны ў міжнародную навуковую і адукацыйную прастору Камітэта Вярхоўнай Рады па пытаннях навукі і адукацыі.

Андрэй Парубій на сцэне Еўрамайдана. Кіеў, 8 снежня 2013 года.

З лістапада 2013 па люты 2014 каардынаваў штодзённае функцыянаванне Еўрамайдана, быў фактычна камендантам і кіраўніком яго намётавага мястэчка і кіраўніком атрадаў самаабароны Майдана.

Пасля падпісання Прэзідэнтам Украіны Віктарам Януковічам і лідарамі апазіцыі 21 лютага 2014 года Пагаднення па ўрэгуляванні палітычнага крызісу ва Украіне, у ноч з 21 лютага на 22 лютага, атрадамі самаабароны пад кіраўніцтвам Парубія, быў узяты пад кантроль урадавы квартал у Кіеве — будынкі Вярхоўнай Рады, адміністрацыі прэзідэнта, Кабінета міністраў і МУС[9][10].

Парубій добраахвотна склаў дэпутацкія паўнамоцтвы 17 сакавіка 2014 года ў сувязі прызначэннем на пасаду сакратара Савета нацыянальнай бяспекі і абароны Украіны.

Сакратар СНБА Украіны

[правіць | правіць зыходнік]

27 лютага 2014 года, пасля перамогі Еўрамайдана і адхілення Віктара Януковіча ад улады, указам выканаўцы абавязкаў Прэзідэнта Украіны Аляксандра Турчынава, Андрэй Парубій быў прызначаны сакратаром СНБА[11]. На час яго знаходжання на пасадзе прыйшліся анексія Крыма Расіяй і вайна на ўсходзе Украіны. Як сакратар Савета нацыянальнай бяспекі і абароны, Парубій курыраваў антытэрарыстычную аперацыю на ўсходзе Украіны[12].

7 жніўня 2014 года ён падаў у адстаўку з пасады, і дадаў, што «ў час вайны каменціраваць адстаўку лічу непрымальным»[13]. У той жа дзень Прэзідэнт Пётр Парашэнка прыняў гэтую адстаўку. Пазней Парубій патлумачыў сваю адстаўку рознагалоссямі з кіраўніком дзяржавы.

Пасля адстаўкі

[правіць | правіць зыходнік]

26 жніўня 2014 года пакінуў палітраду партыі «Бацькаўшчына».

10 верасня 2014 года на з’ездзе партыі «Народны фронт» разам з камандзірамі добраахвотніцкіх батальёнаў быў уключаны ў ваенную раду — спецыяльны орган, які будзе распрацоўваць прапановы па абараназдольнасці Украіны.

На пазачарговых выбарах у Вярхоўную Раду 2014 года абраны народным дэпутатам Украіны па партыйным спісе (№ 4 у спісе) ад Народнага фронту[14].

4 снежня 2014 года галасамі 313 народных дэпутатаў абраны Першым намеснікам Старшыні Вярхоўнай Рады Украіны. Як і старшыня Вярхоўнай Рады, У. Гройсман, А. Парубій падтрымаў Пастанову па адмысловым парадку самакіравання на Данбасе, а таксама і праект змяненняў у Канстытуцыю адносна «дэцэнтралізацыі ўлады», які прадугледжвае гэты асаблівы парадак[15][16].

14 красавіка 2016 года абраны Старшынёй Вярхоўнай Рады Украіны, змяніўшы на гэтай пасадзе Уладзіміра Гройсмана, які ўзначаліў Кабінет міністраў Украіны.

Забіты 30 жніўня 2025 года ў Львове.

  • Ордэн «За заслугі» III ст. (6 снежня 2006) — за вялікі асабісты ўклад у развіццё мясцовага самакіравання, шматгадовую добрасумленную працу і высокі прафесіяналізм[17];
  • ордэн князя Яраслава Мудрага V ст. (23 чэрвеня 2009) — за вялікі асабісты ўклад у развіццё канстытуцыйных асноў украінскай дзяржаўнасці, шматгадовую добрасумленную працу, высокі прафесіяналізм у абароне канстытуцыйных правоў і свабод чалавека і грамадзяніна[18];
  • ганаровая грамата Прэзідэнта Украіны.

Уласныя працы

[правіць | правіць зыходнік]

Асабістае жыццё

[правіць | правіць зыходнік]

Жанаты, мае дачку Ірыну.

  1. а б http://www.bbc.com/ukrainian/politics/2016/04/160414_parubiy_profile_upd_ms_sx
  2. а б У Львові під час стрілянини вбито Андрія ПарубіяРБК ТБ. Праверана 30 жніўня 2025.
  3. а б Парубія вбила людина, замаскована під курʼєра Glovo, — журналіст показав фото з місця стрілянини — 2025. Праверана 31 жніўня 2025.
  4. Андрій ПАРУБІЙ — уповноважений кандидата ў Президенти В. ЮЩЕНКА ў ЦВК(недаступная спасылка) (укр.)
  5. ЦВК зареєструвала Віктора Ющенка кандидатом у президенти України(недаступная спасылка) (укр.) УКРІНФОРМ
  6. ЗША гатовыя падаць фінансавую дапамогу Украіне // Руская служба Бі-бі-сі, 25.02.2014.
  7. «Мы чувствуем себя Украинской повстанческой армией ХХІ века» — командир Самообороны Майдана Архівавана 5 сакавіка 2014. // Четверта влада
  8. Депутат Парубій просить Європарламент переглянути своє рішення щодо Бандери (укр.)
  9. Самаабарона Майдану ўзяла пад кантроль урадовы квартал — А.Парубій
  10. Парубій: Майдан сёння поўнасцю кантралюе Кіеў
  11. Указ Президента України № 165/2014 Пра прызначэнне А.Парубія Пісарам РНБА Украіны
  12. Parubiy says anti-terrorist operation will continue as separatists in Luhansk, Donetsk reject Putin’s call to postpone referendum
  13. Парубій пацвердзіў, што пайшоў у адстаўку
  14. Позачергові вибори народних депутатів україни 26 жовтня 2014 року. Протокол Центральної виборчої комісії про результати виборів народних депутатів україни у загальнодержавному багатомандатному виборчому окрузі. «10» листопада 2014 року Архівавана 10 снежня 2014.
  15. Поіменне голосування про проект Постанови про визначення окремих районів, міст, селищ і сіл Донецької та Луганської областей, в яких запроваджується особливий порядок місцевого самоврядування (№ 2374) — за основу та в цілому
  16. Поіменне голосування про проект Постанови про попереднє схвалення законопроекту про внесення змін до Конституції України щодо децентралізації влади (№ 2217а/П1) — в цілому
  17. Указ Президента України № 1040/2006 від 6 грудня 2006 року «Про відзначення державними нагородами України»
  18. Указ Президента України № 475/2009 від 23 червня 2009 року «Про відзначення державними нагородами України з нагоди Дня Конституції України»
  19. Война России против Украины и мира // Данкор онлайн. Суми