Валерый Паўлавіч Рыбараў

Валерый Паўлавіч Рыбараў
Дата нараджэння	26 чэрвеня 1939(1939-06-26)
Месца нараджэння	Саратаў, Саратаўская вобласць, РСФСР, СССР
Дата смерці	25 чэрвеня 2025(2025-06-25) (85 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Адукацыя	Ленінградскі дзяржаўны інстытут тэатра, музыкі і кінематаграфіі (1976)
Месца працы	Беларусьфільм
Прафесія	кінарэжысёр, сцэнарыст
Прэміі	Прэмія Ленінскага камсамола Беларусі (1990)
Узнагароды
IMDb	ID 0752956

Валерый Паўлавіч Рыбараў (26 чэрвеня 1939(1939-06-26), Саратаў — 25 чэрвеня 2025(2025-06-25), Мінск) — беларускі кінарэжысёр і сцэнарыст, аўтар мастацкіх і дакументальных фільмаў. Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларускай ССР (1990).

Біяграфія

Нарадзіўся 26 чэрвеня 1938 года ў Саратаве.

З 1959 года працаваў на кінастудыі «Беларусьфільм», спачатку — асістэнтам рэжысёра, затым — рэжысёрам. У 1976 годзе скончыў рэжысёрскае аддзяленне ЛДІТМіК (майстэрня В. Карпава).

Памёр 25 чэрвеня 2025 года ў Мінску.

Творчасць

Своеасаблівым этапным фільмам у творчым лёсе кінематаграфіста стаў дакументальны фільм «Тонежскія бабы» (1977). Фільм прысвечаны лёсу трох жыхарак вёскі і ўнікальнаму абраду сустрэчы вясны ў вёсцы Тонеж Лельчыцкага раёна Гомельскай вобласці.

Мастацкія фільмы «Жывы зрэз» (1978), «Чужая бацькаўшчына» (1982) і «Сведка» (1985) сталі класікай не толькі беларускага кінематографа, але і на роўных з фільмамі Аляксея Германа і Альгімантаса Пуйпы пазначылі цэлы накірунак у савецкім кінамастацтве. Гэты накірунак называлі звышрэалізм або гіперрэалізм — асаблівая ўвага да рэалій часу, узвядзенне ў ранг мастацкай значнасці самых, здавалася б, менш важных дэталяў.

Ніводная беларуская карціна не мела такой шматаблічнай аўдыторыі, як у фільма «Мяне завуць Арлекіна» (1988). Гэты фільм увайшоў у гісторыю беларускага кіно як самы касавы. Гэта моладзевая сацыяльна-псіхалагічная драма паводле п’есы Юрыя Шчыкачыхіна «Пастка № 46, рост другі». Аўтары фільма аднымі з першых у савецкім кіно дакрануліся да праблем моладзі сярэдзіны 1980-х гадоў. За першыя 15 месяцаў дэманстрацыі стужкі ў кінатэатрах СССР яе паглядзела 41,9 мільёна чалавек.

У 1992 годзе арганізаваў студыю «АРД фільм» пры Саюзе кінематаграфістаў Рэспублікі Беларусь. У 1990-я гады спрабаваў здымаць кіно. Ніводная з задумак гэтага дзесяцігоддзя не была ажыццёўлена. Планаваліся фільмы: «Апазнанне», «Сувязны», «Вясёлы салдат», «Нячысты». Галоўнай стратай лічыцца фільм «Голас крыві брата твайго», па аднайменным рамане Вячаслава Адамчыка, які ўжо быў запушчаны ў вытворчасць, фільм павінен быў стаць працягам «Чужая бацькаўшчына». Кінастудыя «Беларусьфільм» не выканала свае абавязацельствы і сарвала здымкі.

У 2002 годзе выйшаў сумесны беларуска-расійскі фільм Валерыя Рыбарава «Прыкаваны». Псіхалагічная драма пра лёс былога афіцэра-афганца, які страціў самога сябе ў чужых яму «перабудоўных» рэаліях.

Узнагароды

• Прэмія імя Ю. Тарыча (1987),
• Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларускай ССР (1990),
• Прэмія Ленінскага камсамола Беларусі (1990).

Спасылкі

• Рыбараў Валерый Паўлавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»