Вішнеўскае

Вішнеўскае
Вішнеўскае
	; Бераг возера
Морфаметрыя
Вышыня над узроўнем мора	152 м
Даўжыня	4,38 км
Шырыня	3,52 км
Плошча	9,97 км²
Аб’ём	0,01979 км³
Даўжыня берагавой лініі	13,6 км
Сярэдняя глыбіня	6,3 м
Гідралогія
Салёнасць	0,245 ‰
Басейн
Плошча вадазбору	56,2 км²
Упадаюць	ручаі
Выцякаюць	Смолка
Размяшчэнне
Краіна	Беларусь
Рэгіён	Мінская вобласць
	; Вішнеўскае
	; Вішнеўскае
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ві́шнеўскае^[1] — возера ў Беларусі, у Вілейскім раёне Мінскай вобласці на мяжы з Мядзельскім раёнам Мінскай вобласці і Смаргонскім раёнам Гродзенскай вобласці. Знаходзіцца за 32 км на паўночны захад ад Вілейкі, каля вёскі Вішнева. Належыць да групы Свірскіх азёр.

Назва

Назва Вішнеўскага возера пазнейшая, утвораная ад назвы вёскі Вішнева на яго беразе.^{[крыніца не паказана 36 дзён]} З возера выцякае рэчка з балцкай назвай Спягліца (< Спягла < *Spenglà^[2]). Найімаверней, Вішнеўскае возера раней таксама мела назву тыпу *Spengla.^{[крыніца не паказана 36 дзён]}

Адпаведнік такой назве — назва літоўскага возера Spenglà на Аўкштойцкім Паазер’і^[3]. Яна сягае часоў пасляледавікоўя, калі ледавіковыя азёры рабіліся меншыя, зарасталі, іх плошча сціскалася. Назва звязана з літоўскім spangti «слепнуць; пачаць горш бачыць».^{[крыніца не паказана 36 дзён]}

Так жа сама матываваная і назва недалёкага ад Вішнеўскага возера Бляда (< Blendà), ад blandas «пахмурнасць; зацямненне (вачэй ці розуму)», blęsti (blendė) «замешваць; муціць; пахмурнець».^{[крыніца не паказана 36 дзён]}

Назва *Spengla ўтвораная з дапамогай пашыральніка -l-, які таксама ў назвах Іслач (< Is-l-ak-), Несла.^{[крыніца не паказана 36 дзён]}

Значэнне назвы *Спягла можна напрамую перадаць як «Сляпое (возера)».^{[крыніца не паказана 36 дзён]}

Гідраграфія

Возера знаходзіцца ў басейне ракі Страча. Плошча возера Вішнеўскае складае 9,97 км². Найбольшая глыбіня возера — 6,3 м. Даўжыня возера — 4,38 км, найбольшая шырыня — 3,52 км. Даўжыня берагавой лініі — 13,6 км. Аб’ём вады ў возеры складае 19,79 млн м³, плошча вадазбору — 56,2 км². Салёнасць вады — 0,245^[1] г/л.

Схілы катлавіны возера маюць вышыню 2—3 м, знаходзяцца пад хваёвым лесам. Берагі нізкія, часта забалочаныя і затарфаваныя, знаходзяцца пад хмызняком. На поўдні і захадзе берагі высокія. Пойма мае шырыню 5—50 м, забалочаная і знаходзіцца пад хмызняком. Дно вадаёма плоскае, да глыбіні 1,5 м высланае пяском і глеем, на большых глыбінях — сапрапелем.

Упадаюць 5^[1] ручаёў. На поўначы з возера выцякае рака Смолка, якая злучае Вішнеўскае з возерам Свір.

Экалогія

Паласа прыбярэжнай расліннасці складае 100—800 м, расліннасць пашыраная да глыбіні 2 м. Возера эўтрофнае, слабапраточнае.

У культуры

Вакол возера існуюць легенды і паданні. Адно з іх^[4] запісаў вілейскі краязнаўца Ігар Кіцікаў.

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в ЭПБ 1983.
↑ K. Būga. Rinktiniai raštai. T. 3. Vilnius, 1961. C. 540.
↑ A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 311.
↑ «Шэсць пудоў золата на беразе Вішнеўскага возера»(недаступная спасылка) «Рэгіянальная газета»

Літаратура

Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
Мельнікаў А. К. Вішнеўскае // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 472. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
Республика Беларусь. Минская область: Общегеографический атлас (руск.) / Ред. Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2008. — С. 3. — 48 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-054-2.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вішнеўскае
Вішнеўскае возера Архівавана 17 жніўня 2013.

[FOOTNOTEЭПБ1983-1] а ^б ^в ЭПБ 1983.

[2] K. Būga. Rinktiniai raštai. T. 3. Vilnius, 1961. C. 540.

[3] A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 311.

[Возера-4] «Шэсць пудоў золата на беразе Вішнеўскага возера»(недаступная спасылка) «Рэгіянальная газета»

[1]

[2]

[3]

[4]