Нікаля Шарль Удыно
| Нікаля Шарль Удыно па-француску: Nicolas-Charles Oudinot | |
| 25 красавіка 1767 — 13 верасьня 1847 | |
|  | |
| Месца нараджэньня | Бар-ле-Дзюк, Лятарынгія, Францыя | 
|---|---|
| Месца сьмерці | Парыж | 
| Прыналежнасьць | Першая Француская рэспубліка[d] | 
| Род войскаў | пяхота | 
| Званьне | Маршал Францыі | 
| Пасада |  | 
| з 17 траўня 1839 | |
| 30 лістапада 1803 — 1 ліпеня 1804 | |
| 21 кастрычніка 1842 — 13 верасьня 1847 | |
| Папярэднік | Бон Андрэ Жано дэ Мансі | 
| Наступнік | Gabriel Jean Joseph Molitor[d] | 
| Бітвы/войны | |
| Узнагароды | |
Нікаля́ Шарль Удыно́ (па-француску: Nicolas-Charles Oudinot; 25 красавіка 1767, Бар-ле-Дзюк, Лятарынгія, Францыя — {13 верасьня 1847, Парыж) — граф Удыно, 1-ы герцаг Рэджа (1810), маршал Імпэрыі (1809).
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Служыў у каралеўскім войску, але хутка пакінуў яго. Рэвалюцыя ізноў зрабіла яго жаўнерам. У 1794 годзе ён быў ужо генэралам.
У якасьці начальніка штабу Масэны ўславіўся абаронаю Генуі (1800).
У кампаніях 1805—1807 гадоў камандаваў ґрэнадэрским корпусам; удзельнічаў у бітвах пры Астраленкі, пад Данцыгам і пад фрынляндам. У 1809 годзе стаяў на чале 2-га армейскага корпусу; за бітву пры Ваграме атрымаў маршальскую булаву, а неўзабаве пасьля таго тытул герцага.
У 1812 годзе на чале 2-га армейскага корпусу Ўдыно ваяваў з расейскім генэралам графам Пятром Вітгенштэйнам; 17 жніўня, цяжка паранены ў першай бітве пад Полацкам, здаў камандаваньне Гувіёну Сэн-Сіру, ад якога праз 2 месяцы прыняў яго зваротна. Падчас пераправы праз Бярэзіну ён дапамог Напалеону выратавацца, але сам быў цяжка паранены. Не акрыяўшы яшчэ ад ранаў, прыняў камандаваньне 12-м армейскім корпусам, ваяваў пад Бауценам і быў пабіты пры Лукаў 4 чэрвеня 1813 году.
Пасьля перамір’я Ўдыно атрымаў камандаваньне над войскам, якое прызначана было дзейнічаць супраць сталіцы Прусіі. Пабіты 23 жніўня пры Гросбэрэне, ён быў аддадзены пад начальства маршала Нэя й разам з апошнім ізноў патрываў паразу пры Дэнэвіцэ (6 верасьня). У 1814 годзе ваяваў пры Бар-сюр-Об, потым абараняў Парыж супраць Шварцэнбэрга і затуляў адступ імпэратара.
Прыбыўшы ў Фантэнбла з Напалеонам, Удыно ўгаворваў яго зрачыся ад прастолу і, калі Бурбоны былі адноўлены, далучыўся да іх. У падзеях Ста дзён (1815) не прымаў ніякага ўдзелу.
У 1823 годзе камандаваў корпусам падчас гішпанскае экспэдыцыі; пасьля ліпеньскае рэвалюцыі далучыўся да Люі-Філіпу.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Nollet-Fabert, «Histoire d’Oudinot» (Бар-ле-Дзюк, 1850)
- Nollet-Fabert, «La Lorraine militaire» (III, Нансі, 1855)
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б группа авторов, Абрамович-Барановский С. С., Агафонов В. К., Адамов Н. П., Аделунг Н. Н. Энциклопедический словарь (рас.) / под ред. И. Е. Андреевский, К. К. Арсеньев, Ф. Ф. Петрушевский — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890.
 
	






