Славянская каланізацыя Паўночна-Усходняй Русі
| Славянская каланізацыя Паўночна-Усходняй Русі | |||
|---|---|---|---|
 Хвалі славянскай каланізацыі з пачатку IX стагоддзя | |||
| Дата | VI стагоддзе — Сярэднявечча | ||
| Месца | Волга | ||
| Вынік | Славянізацыя Волга-Окскага міжрэчча і Рускай Поўначы | ||
| Праціўнікі | |||
|
|||
Славянская каланізацыя Паўночна-Усходняй Русі — працэс засялення славянскімі плямёнамі (крывічамі і вяцічамі) земляў Волга-Окскага міжрэчча. Пачалася ў VI стагоддзі[4] і працягвалася да позняга Сярэднявечча. Да прыходу славян насельніцтва гэтых земляў складалася пераважна з балтаў у заходняй частцы міжрэчча і фіна-уграў[4].
Вынікам славянскай каланізацыі, якая ўзмацнілася ў эпоху Кіеўскай русі і яе распаду, стаў пачатак фармавання рускай народнасці ў гэтым рэгіёне. У палітычным вымярэнні гэта прывяло да ўзвышэння Уладзіміра-Суздальскай зямлі сярод удзельных рускіх княстваў.
Ход падзей
[правіць | правіць зыходнік]
У IX-X стагоддзях пачалося засяленне Паўночна-Усходняй Русі славянскімі плямёнамі, і прадстаўнікі кожнага племя асвойвалі пэўныя тэрыторыі.
Па Волзе на поўнач і ўсход Волга—Окскага міжрэчча пачалі пранікаць крывічы, якія паўплывалі на склад насельніцтва Аполля[5]. У больш паўночныя землі, у тым ліку рэгіён Белага возера, пранікалі ільменскія славене[6], якія ўняслі важкі ўклад у фарміраванне памораў. У паўднёвай частцы Падмаскоўя і ў Разанскай зямлі славянская каланізацыя ішла пераважна за кошт племя вяцічаў, хоць таксама ўдзельнічалі радзімічы і севяране[7]. Вяцічы прасунуліся ўніз па Ацэ ў раён Разані, выйшлі на раку Проню і рассяліліся ўверх па Маскве-рацэ.
Мяжа арэала рассялення вяцічаў і крывічоў, меркаваная па характэрных скроневых кольцах кожнага племя, прайшла па водападзеле Масквы-ракі і Клязьмы. Такім чынам, тэрыторыя Масквы знаходзілася ў межах вяціцкага рассялення. У каланізацыі Суздальскага абполля вяцічы амаль не ўдзельнічалі, асвоіўшы толькі частку плыні Акі. На ніжнюю Аку, у раён Мурама, славянскае насельніцтва пранікала не з захаду па Ацэ, а з поўначы па Нерлі і Клязьме, што сведчыць пра пераважна крывіцкі склад насельніцтва[5].
Зноскі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ (часткова)
- ↑ (часткова)
- ↑ (часткова)
- ↑ а б Древнерусская народность: Историко-археологическое исследование Архивная копия (руск.).
- ↑ а б П.Н. Третьяков. На финно-угорских окраинах Древней Руси(недаступная спасылка). web.archive.org (29 лістапада 2010). Архівавана з першакрыніцы 29 лістапада 2010. Праверана 22 снежня 2024.
- ↑ Горюнова Е. И. Этническая история Волго-Окского междуречья, с. 36-37; её же. К истории городов Северо-Восточной Руси.
- ↑ Wayback Machine(недаступная спасылка). web.archive.org (13 лістапада 2013). Архівавана з першакрыніцы 13 лістапада 2013. Праверана 22 снежня 2024.