Сяргей Пятровіч Шчарбакоў

Сяргей Пятровіч Шчарбакоў
Сергей Петрович Щербаков
Мянушка	«Павук» «Прыгажунчык»
Дата нараджэння	каля 1962
Месца нараджэння	СССР
Грамадзянства	СССР
Дата смерці	26 верасня 1988
Месца смерці	Кемерава, СССР
Забойствы
Колькасць ахвяр	6
Перыяд забойстваў	1985
Асноўны рэгіён забойстваў	Кемерава

Сяргей Пятровіч Шчарбакоў (? — 26 верасня 1988) Савецкі серыйны забойца і гвалтаўнік. У 1985 годзе ён забіў шэсць чалавек — пяць жанчын (у тым ліку адну цяжарную жанчыну) і дзяўчынку-падлетка — у горадзе Ленінск-Кузнецкі Кемераўскай вобласці. Шчарбакоў згвалціў дзвюх ахвяр забойства, у тым ліку самую малодшую. Ён таксама быў адказны за тры замахі на забойства і маёмасныя злачынствы. Ён быў прысуджаны да смяротнага пакарання і пакараны смерцю ў Кемераўскім следчым ізалятары.

Біяграфія

Дакладная дата і месца нараджэння Сяргея Шчарбакова ў крыніцах не пазначаны; у 1985 годзе яму было 23 гады. У той час яго маці працавала на Ленінска-Кузнецкім паўкоксавым заводзе. У дзяцінстве Сяргей быў ціхім і непрыкметным хлопчыкам. Пасля заканчэння васьмі класаў пачатковай школы ён паступіў у прафесійна-тэхнічнае вучылішча, а потым быў прызваны ў войска, дзе краў боепрыпасы. Шчарбакоў быў закаханы ў дзяўчыну, але яна не чакала, пакуль ён сыдзе з войска, выйшаўшы замуж за іншага мужчыну; пазней Шчарбакоў выкарыстаў гэта як матывацыю для сваіх забойстваў. Пасля дэмабілізацыі Сяргей Шчарбакоў жыў у прыватным сектары Ленінска-Кузнецкага і працаваў падземным электрыкам на Яраслаўскай шахце. Ён ажаніўся з разведзенай цяжарнай жанчынай па імені Ірына, папярэдні муж якой сядзеў у турме. Шчарбакоў зайздросціў мінуламу жонкі і сістэматычна збіваў і катаваў яе. Нягледзячы на гэта, Ірына нарадзіла былому мужу дзіця, што раззлавала Шчарбакова. Ён страціў цікавасць да Ірыны і пачаў блукаць па вуліцах, збіваць мінакоў і красці ў іх капелюшы. Яго жонка паверыла, што ў Сяргея ёсць палюбоўніца, і хацела накласці любоўныя чары, каб муж страціў цікавасць да іншых жанчын.

Неўзабаве Шчарбакоў страціў усялякую сэксуальную цікавасць да жанчын вакол сябе і вясной 1985 года пачаў іх забіваць. У той час прыватны сектар у Ленінску-Кузнецкім быў вельмі дрэнна асветлены, што спрашчала здзяйсненне нападаў. Маньяк пераважна нападаў на сваіх ахвяр уначы, наносячы смяротныя ўдары па галаве малатком (у адным выпадку ён таксама выкарыстаў дрот, каб задушыць іх, а ў іншым — ударыў ахвяру нажом, але яна выжыла). Малаток Шчарбакоў насіў у кішэні штаноў або насіў яго ў дзіцячай калясцы (у гэтым выпадку забойца сказаў жонцы, што вёз у калясцы будаўнічыя матэрыялы для прыбудовы да дома). Спачатку ён не гвалтаваў сваіх ахвяр, але пазней пачаў гэта рабіць. Каб адвесці падазрэнні, Шчарбакоў сустракаўся са сваёй жонкай на працы, казаў, што баіцца, што на яе можа напасці, а потым у той жа дзень выходзіў з дому, каб здзейсніць забойства. Сваё першае забойства Шчарбакоў здзейсніў 7 мая каля школы № 10; Ахвярай стала 27-гадовая цяжарная Таццяна Бердзюгіна. Яна знаходзілася ў паталагічным аддзяленні мясцовай бальніцы для захавання плёну, але ёй дазволілі вярнуцца дадому на першамайскія святы. На месцы забойства знайшлі толькі запалкавую скрынку з плямай крыві. Пасля забойства Бердзюгінай на вуліцах Ленінска-Кузнецкага былі размешчаны ўзмоцненыя патрулі міліцыі. Былі арганізаваны начныя рэйды, у якіх жанчыны-супрацоўніцы выступалі ў якасці прынады для злачынцы.

Другой ахвярай Шчарбакова стала швачка Вера Чулюкова. Забойца падпільнаваў ахвяру за некалькі метраў ад яе дома і некалькі разоў ударыў яе малатком па галаве. Ён таксама забраў у Веры 10 рублёў і асабістыя рэчы, у тым ліку дзве сумкі. Чулюкова ачуняла, але маньяк, якога яна заўважыла і які збіраўся пакінуць месца здарэння, вярнуўся і дабіў яе. Калі Чулюкову забрала хуткая дапамога, яна была яшчэ жывая, але праз тыдзень памерла. У забітай жанчыны засталася маленькая дачка.

Трэцяй ахвярай Шчарбакова стала Надзея Мядзведзева, якая працавала ў другую змену.15 ліпеня Шчарбакоў напаў на Таццяну Галкіну і параніў яе нажом, але ахвяры ўдалося ўцячы ад маньяка. Лекары выратавалі ёй жыццё.

У той жа дзень Шчарбакоў здзейсніў сваё чацвёртае забойства ў парку Горкага, ахвярай стала 15-гадовая Вера Калеснікава. Маньяк спачатку згвалціў ахвяру перад тым, як забіць яе, а потым задушыў яе хусткай, узятай у адной са сваіх папярэдніх ахвяр. 20 ліпеня Шчарбакоў сам выклікаў паліцыю, каб паведаміць пра выяўленне цела. Сляды, знойдзеныя на месцы злачынства, сведчылі аб тым, што забойца пасля нападу паклаў нешта на зямлю (пазней высветлілася, што гэта быў плашч). Пятай ахвярай Шчарбакова стала Кацярына Лізунова — ён зайшоў у будаўнічы прычэп, дзе яна працавала, згвалціў Кацярыну і забіў яе. На гэты раз злачынства адбылося ўдзень. Быў знойдзены сведка, які бачыў, як малады чалавек зайшоў у прычэп. Здалёк сведка не мог выразна разгледзець забойцу, але следчыя зразумелі, што маньяк змяніў тактыку. Абласны камітэт партыі і МУС СССР пачалі расследаванне справы. Пасля забойства Лізуновай маньяк напаў на шахцёра, але камбінезон выратаваў ёй жыццё. У мэтах самаабароны яна падрапала твар нападніка, і частка крыві маньяка засталася пад пазногцямі, што дазволіла следчым вызначыць яго групу крыві. Яшчэ адна ахвяра нападу кінула пакет пад ногі Шчарбакова. Нападнік спатыкнуўся і ўпаў, а ахвяра ўцякла. У інтэрв'ю паліцыі яна заявіла, што маньяк быў «прыгожы». Сведкі нападаў паведамілі, што бачылі мужчыну з каляскай каляскай каля месца злачынства. 21 верасня Шчарбакоў здзейсніў сваё шостае і апошняе забойства. Ахвярай стала Алена Муратава. Яна вярталася з дыскатэкі з сяброўкай, і ў гэты момант Шчарбакоў пайшоў за дзяўчатамі, прапанаваўшы Муратавай суправаджаць дадому, сказаўшы, што яна можа стаць ахвярай маньяка. Яна адмовілася, але Шчарбакоў працягваў іх пераследваць. Пасля таго, як дзяўчаты разышліся, забойца нанёс Муратавай 40 удараў малатком па галаве і скраў яе залаты гадзіннік. На месцы злачынства былі знойдзены газавыя балоны.

У Ленінску-Кузнецкім пачалася паніка. Работніцы фабрыкі адмовіліся выходзіць на вячэрнюю змену. Унутраныя войскі былі прыведзены ў стан трывогі. Па фабрыках блукалі міліцыянты, збіраючы паведамленні па кожным падазроным выпадку. Было раскрыта шмат іншых злачынстваў. Была расследавана тэорыя пра тое, што вар'ят быў прыезджым грамадзянінам, але яна таксама не дала вынікаў. Следства меркавала, што забойствы здзейсніў адзін і той жа чалавек. Хадзілі чуткі пра матыў: студэнты лічылі, што вар'ят выбіраў сваіх ахвяр праз картачныя гульні, а іншыя сцвярджалі, што ён забіваў людзей па пэўных характарыстыках — тых, хто стаяў апошнім у чарзе, купіў квіткі ў кіно ў пэўнае месца або насіў пярсцёнкі. Усе гэтыя чуткі прасачыліся і ў следства. Аднойчы на аўтобусным прыпынку дзве жанчыны, абмяркоўваючы забойцу, паспрачаліся пра тое, кім і дзе ён працуе: на бойні ці супрацоўнікам морга. Торапаў, траўматолаг, які прысутнічаў на прыпынку, перапыніў размову, абвінаваціўшы спрачаючыхся жанчын у паклёпе (паводле іншай версіі, Торапаў ехаў у аўтобусе і жартаваў пра сваю датычнасць да забойстваў). Паспрачаўшыся жанчыны сышлі. Адзін з іх запомніў рысы твару Торапава. На наступны дзень яго арыштавалі. Разглядалася тэорыя, што Торапаў забіваў людзей па прафесійных меркаваннях, але следчыя высветлілі яго невінаватасць. Аднак лекар быў вымушаны пакінуць Ленінск-Кузнецкі з-за чутак пра тое, што ён адкупіўся ад правасуддзя. Таксама з'явіліся чуткі, што забойствы здзяйсняе невядомы чалавек па мянушцы «Француз», яго брат, лысы мужчына ў парыку і з накладнымі вусамі, альбо злачынная групоўка.

У Ленінску-Кузнецкім пачаліся беспарадкі. Пракурор горада падаў у адстаўку. Аднак потым сяброўка Алены Муратавай паведаміла намесніку начальніка Упраўлення ўнутраных спраў Ленінска-Кузнецкага гарвыканкома Сцяпану Крыёні, што яна ведае, на якой вуліцы жыве нападнік Алены. Паліцыя пачала абшукваць дамы на гэтай вуліцы, і ў двары дома Шчарбакова яны знайшлі плашч, прамочаны ў бочцы (ён расклаў яго перад тым, як згвалціць і забіць Веру Калеснікаву), старую дзіцячую каляску і марлевыя пакуначкі з рэпелентам, якія ляжалі на зямлі. У кішэні курткі быў знойдзены залаты гадзіннік, скрадзены ў апошняй ахвяры маньяка. На шчацэ забойцы была бачная свежая драпіна. Сяргея Шчарбакова арыштавалі. Падчас ператрусу ў яго доме былі знойдзены боепрыпасы, якія ён скраў падчас службы ў войску, і залатыя ўпрыгажэнні, якія належалі ахвярам забойцы. Падчас следства Шчарбакоў ва ўсім прызнаўся. Маньяк любіў расказваць пра рабаванні, якія ён здзейсніў. Аднак маці злачынца падчас спаткання паведаміла яму, што яго сябар дзяцінства, алкаголік Віктар Папоў, павесіўся. Пасля гэтага Шчарбакоў змяніў свае паказанні і абвінаваціў у забойствах Папова. На распрацоўку гэтай версіі спатрэбілася два гады. Следства даказала невінаватасць Папова — у дні некаторых злачынстваў у смяротніка было алібі: ён знаходзіўся пад Ленінскам-Кузнецкім або ў выцвярэзніку. Падчас суда маньяк прасіў аб памілаванні, сцвярджаючы, што дзяўчына, якая кінула яго, знішчыла яму жыццё. Ленінска-Кузнецкі гарадскі суд прыгаварыў Сяргея Шчарбакова да смяротнага пакарання праз расстрэл з канфіскацыяй маёмасці. Асуджаны абскардзіў прысуд у Вярхоўны суд СССР, але яму было адмоўлена ў памілаванні. 26 верасня 1988 года прысуд быў прыведзены ў выкананне ў Кемераўскім следчым ізалятары. Нягледзячы на гэта, хадзілі чуткі, што Шчарбакова не расстралялі, а адправілі на працу ва ўранавыя шахты.