跳转到内容

约翰内斯·阿尔图修斯

维基百科,自由的百科全书
约翰内斯·阿尔图修斯
Johannes Althusius

 
约翰内斯·阿尔图修斯铜版画(约1650年)
出生1563年
迪登斯豪森, 赛因-维特根斯坦伯国, 神圣罗马帝国
逝世1638年8月12日(1638-08-12)(75歲)
埃姆登, 神圣罗马帝国
国籍荷裔德国人
别名Althus、Althusen、Althaus(姓氏变体)
教育程度法学博士 (1586),博士论文《关于无遗嘱继承的论纲》(Has de successione ab intestato theses)
母校巴塞尔大学, 科隆大学, 马尔堡大学
职业法学家政治理论家、城市法律顾问(Syndikus)
知名作品Politica Methodice Digesta (1603), Dicaelogicae Libri Tres (1617)

约翰内斯·阿尔图修斯(德語:Johannes Althusius;1563年[注 1][1]—1638年8月12日)是一位荷兰裔德意志法学家加尔文主义政治哲学家,被视为人民主权学说的关键发展者之一。[2] 他的核心思想是,统治者的权力来自人民,且当统治者放弃或被剥夺权力时,权力将回归于人民。[3]

阿尔图修斯于1603年发表其代表作《政治:系统地阐述,以神圣和世俗的例子说明》(Politica Methodice Digesta),[注 2][4] 并于1610年和1614年发布了经过重大修订的版本。[注 3]

生平与事业

[编辑]

约翰内斯·阿尔图修斯出身于赛因-维特根斯坦伯国迪登斯豪森的一个农民家庭,其父汉斯·阿尔特豪斯(Hans Althaus)可能是伯爵的羊毛收购商和磨坊主。[注 4]他先后在马尔堡大学科隆大学人文学院学习,后转入巴塞尔大学法学院。在巴塞尔求学期间,他寄宿于神学家约翰·雅各布·格吕诺伊斯(Johann Jacob Grynäus)家中。1586年,他在巴塞尔以论文《论无遗嘱继承法论纲》(Has de successione ab intestato theses)获得法学博士学位。

1585-1586年间,阿尔图修斯可能曾到日内瓦游学,虽然此行程尚无确凿证据,但符合当时加尔文主义学者的求学模式。同年,他被任命为新成立的海尔博恩学院(Herborn Academy)的首位法学教授,其任命部分基于他的早期著作,这些著作运用了拉米斯的逻辑方法。[5]

1604年,阿尔图修斯成为被称为"北方日内瓦"的埃姆登市的法律顾问(Syndikus),并在此职位上服务直至去世。在任期间,他积极维护城市相对于东弗里斯兰伯爵的自治权。[6] 他声望卓著,多次承担外交使命,并拒绝了多所荷兰大学的教职邀请。[7]

1596年,阿尔图修斯与寡妇玛格丽特·克斯勒(Margarethe Keßler)结婚,育有六个孩子。[7]

学术成就

[编辑]

学界对阿尔图修斯的核心思想和概念有着多种不同的解读。[8][9]例如,他关于政体形式、主权定义和权力分配的论述,都引发了不同的诠释。[8][9]

阿尔图修斯在受加尔文主义影响的国家观和自然法概念基础上发展了他的国家理论。[8][9]他的思想植根于传统的法哲学,但也通过拉米主义吸收了新的思想方法。

他的影响尤其体现在神圣罗马帝国古典自然法学说的发展中。这一时期的重要著作是他于1617年出版的《法学三书》(Dicaelogicae Libri Tres)。[10]

在其代表作《政治:系统地阐述》(Politica Methodice Digesta)中,阿尔图修斯提出了一套基于"联合体"(consociationes)的国家与社会理论。该理论认为,联合体按等级结构自下而上地构建,从家庭开始,经过市镇、省份等中间组织,最终形成国家[注 5][11]这种分层级的国家结构被后世学者视为联邦主义辅助性原则的早期体现。[12]

在政治理论史上,阿尔图修斯的主权观被视为对让·博丹(Jean Bodin)国家理论的重要替代方案。博丹支持君主专制观点,认为最高立法权主要属于君主。[13]与博丹将主权归于君主不同,阿尔图修斯明确主张主权最终属于国家(regnum)、共同体(respublica)或更确切地说是作为整体的人民(populus)。[14][15]

在实践层面,阿尔图修斯认为人民的权利应由一个特殊的官员或监督者群体来保障和行使,他仿照古代斯巴达的制度将他们称为"监察官"(ephors)。[16][17]监察官的职责包括选举最高统治者、作为人民代表监督其行为、保障人民权利,并在统治者违背契约时将其罢免。[16]阿尔图修斯认为,在他所处的时代及历史中,神圣罗马帝国的选帝侯、各国的等级代表、城市的市政议会以及古罗马的元老和保民官等,都扮演了类似监察官的角色。[16]

尽管阿尔图修斯的国家法理论思想最初在大学中广为人知,但随着17世纪专制主义的兴起,其影响逐渐衰落,主要局限于德国荷兰及西欧部分地区的加尔文主义圈子内。[18]

政治遗产

[编辑]

阿尔图修斯在很大程度上已被遗忘,直到19世纪末德国法学家奥托·冯·基尔克(Otto von Gierke)通过其专著Johannes Althusius und die Entwicklung der naturrechtlichen Staatstheorie(1880,未有中译)才使其重获关注。[19][20][21] 俾斯麦统一德国的时代背景下,基尔克特别强调了阿尔图修斯基于多数决策和协商的政治秩序思想。[19]

1932年,卡尔·约阿希姆·弗里德里希(Carl Joachim Friedrich)出版了《政治》一书的缩写新版。第二次世界大战后,弗里德里希作为盟军占领下德国的顾问,参与了《德意志联邦共和国基本法》的起草工作。[22] 1964年,弗雷德里克·史密斯·卡尼(Frederick Smith Carney)出版了《政治》的英文节译本。[22]

纪念与声誉

[编辑]

1959年在明斯特成立的约翰斯·阿尔图修斯协会(Die Johannes-Althusius-Gesellschaft)致力于研究16至18世纪的自然法学说和宪政史。[23]

德国的巴特贝勒堡市于1962年将其文理中学命名为约翰内斯·阿尔图修斯中学。[24] 同样,埃姆登的文理中学也于1972年更名为约翰内斯·阿尔图修斯中学。[25]

注释

[编辑]
  1. ^ 关于阿尔图修斯的出生年份曾有不同说法。早期研究认为是1557年,但现代研究已确定为1563年。此判断主要基于保存在埃姆登约翰斯·阿·拉斯科图书馆的一幅油画,画上标有"Anno 1563"和"Anno 1623"字样,据推测该画为庆祝阿尔图修斯60岁生日而作。卡尔·约阿希姆·弗里德里希首先基于此画论证了1563年为正确的出生年份,后由海因茨·霍尔茨豪尔的研究进一步确认。
  2. ^ 拉丁文原意为:"以神圣和世俗的例子系统阐述的政治学"。
  3. ^ 《政治》一书各版本之间,最重要的修订发生在1603年的初版和1610年的第二版之间。1610年版与1614年版之间的改动较小。
  4. ^ 阿尔图修斯的家庭背景显示他出身农民家庭,但其父可能从事羊毛贸易和经营磨坊,这在当时农村地区是相对富裕的职业。
  5. ^ 阿尔图修斯将所有人类社会生活形式描述为"联合体"(consociatio),这是一个核心概念,涵盖了从最简单的家庭到最复杂的国家整体的所有组织形式。

参考文献

[编辑]
  1. ^ Wyduckel, Dieter. Leben und Wirken des Althusius. Johannes Althusius Politik. Berlin: Duncker & Humblot. 2003: VIII–X. ISBN 3-428-11159-1 (德语). 
  2. ^ Salomaa, J. E. I. Renessanssin filosofia, 7. Uusi oikeusfilosofia. Filosofian historia: osa 2. Jyväskylä: Kampus kustannus. 1999: 24–25. ISBN 951-9113-55-X (芬兰语). 
  3. ^ Landtman, Gunnar. IX luku. Uuden ajan filosofian alku. Johdatus filosofiseen ajatteluun. 由A. A. Koskenjaakko翻译. Porvoo: WSOY. 1921: 127–128 (芬兰语). 
  4. ^ 约翰内斯·阿尔图修斯. 政治:系统地阐述,以神圣和世俗的例子说明 (PDF). 由孔令恺翻译. London: Open Democracy & Stettbach Press. 2023 [2025-08-11]. ISBN 978-1-7393257-2-5 (中文). 
  5. ^ Wieacker, Franz. Privatrechtsgeschichte der Neuzeit unter besonderer Berücksichtigung der deutschen Entwicklung. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. 1996: 270. ISBN 3-525-18108-6 (德语). 
  6. ^ von Gierke, Otto. Chapter One: Johannes Althusius. The Development of Political Theory. 由Bernard Freyd翻译. New York: Routledge. 1939: 20. ISBN 978-1-138-57119-8 (英语). 
  7. ^ 7.0 7.1 Grabill, Stephen J. (编). Althusius in Context: A Biographical and Historical Introduction. On Law and Power. Grand Rapids, Michigan: Christian's Library Press (CLP). 2013: xix–xlvii. ISBN 978-1-938948-59-6 (英语). 
  8. ^ 8.0 8.1 8.2 Dahm, Karl-Wilhelm; Krawietz, Werner; Wyduckel, Dieter (编). Politische Theorie des Johannes Althusius. Rechtstheorie, Beiheft 7. Berlin: Duncker & Humblot. 1988: 592. ISBN 978-3-428-06273-7 (德语). 
  9. ^ 9.0 9.1 9.2 Dreitzel, Horst. Neues über Althusius (PDF). Ius Commune (Frankfurt a. M.: Vittorio Klostermann). 1989, 16: 275–276, 288 [2024-10-22]. (原始内容 (PDF)存档于2022-03-19) (德语). 
  10. ^ Wesel, Uwe. Geschichte des Rechts: Von den Frühformen bis zur Gegenwart. C.H.Beck. 2001: 374, 380. ISBN 978-3-406-54716-4 (德语). 
  11. ^ Wyduckel, Dieter. Johannes Althusius Politik. 由Heinrich Janssen翻译. Berlin. 2003: XVIII–XX. ISBN 3-428-11159-1 (德语). 
  12. ^ Endo, Ken. The Principle of Subsidiarity: From Johannes Althusius to Jacques Delors (PDF). 北大法学論集. 1994, 44 (6): 652–553 [2025-06-30]. (原始内容 (PDF)存档于2020-07-15) (英语). 
  13. ^ Bodin, Jean. Buch I, Kapitel I. Mayer-Tasch, Peter C.; Wimmer, Bernd (编). Sechs Bücher über den Staat. Buch I–III. München: Verlag C.H. Beck. 1981: 1. ISBN 978-3-406-08060-9 (德语). 
  14. ^ Althusius, Johannes. Politica Methodice Digesta. Hoke, Rudolf; Reiter, Ilse (编). Quellensammlung zur österreichischen und deutschen Rechtsgeschichte. Wien: Böhlau. 1993: 223. ISBN 3-205-98036-0 (德语). 
  15. ^ Dreitzel, Horst. Neues über Althusius (PDF). Ius Commune (Frankfurt a. M.: Vittorio Klostermann). 1989, 16: 275–302 [2024-10-22]. (原始内容 (PDF)存档于2022-03-19) (德语). 
  16. ^ 16.0 16.1 16.2 Althusius, Johannes. Nordisk familjebok: Uggleupplagan. 1. A - Armati. Stockholm: Nordisk familjeboks förlags aktiebolag. 1904: 717–718 (瑞典语). 
  17. ^ Demelemestre, Gaëlle. Introduction. La politique méthodiquement ordonnée et illustrée par des exemples sacrés et profanes. 译者导言,见脚注125. Droz. 2023: 32. ISBN 978-2-600-06412-5 (法语). 
  18. ^ von Beyme, Klaus. Rezeptionswellen und Einflussströme des politischen Denkens in Europa. Politische Theorien im Zeitalter der Ideologien. Wiesbaden: Westdeutscher Verlag. 2002: 965–966. ISBN 978-3-531-13875-6 (德语). 
  19. ^ 19.0 19.1 David Roth-Isigkeit & Stefan Kadelbach & Thomas Kleinlein. System, Order, and International Law. Oxford University Press. 2017: 130. ISBN 9780198768586 (英语). 
  20. ^ Hillerbrand, Hans J. (编). Encyclopedia of Protestantism. Taylor & Francis. 2004: 52. ISBN 9781135960285 (英语). 
  21. ^ von Gierke, Otto. Johannes Althusius und die Entwicklung der naturrechtlichen Staatstheorie. 原刊于《德国国家法与法制史研究》第七卷(Untersuchungen zur deutschen Staats- und Rechtsgeschichte VII),后由多家出版社重印. Berlin: Duncker & Humblot. 1880 (德语). 
  22. ^ 22.0 22.1 System, Order, and International Law. Oxford University Press. : 131 (英语). 
  23. ^ Althusius-Gesellschaft. [2025-08-11]. (原始内容存档于2023-10-12) (德语). 
  24. ^ Johannes Althusius: Geschichte unserer Schule. Johannes-Althusius-Gymnasium (Bad Berleburg). 2010-02-20 [2025-08-11]. (原始内容存档于2024-07-26) (德语). 
  25. ^ Über Althusius: ein Interview mit Althusius. Johannes-Althusius-Gymnasium (Emden). 1995 [2025-08-11]. (原始内容存档于2024-26) (德语). 

著作与文献

[编辑]

阿尔图修斯的主要著作

[编辑]
  • Althusius, Johannes. Iuris romani libri duo. Ad leges Methodi Rameae conformati. Basel. 1586 [2024-07-07] (拉丁语). 
  • Althusius, Johannes. De civilis Conversationis Libri Duo: Methodicé digesti et exemplis sacris et profanis passim illustrati. Hanau. 1601 (拉丁语). 
  • Althusius, Johannes. Politica Methodice digesta et exemplis sacris et profanis illustrata. Herborn. 1603 [2024-07-07] (拉丁语).  — 后续重要版本年份:1610年及1614年。
  • Althusius, Johannes. La politica: elaborata organicamente con metodo, e illustrata con esempi sacri e profani. Tomo II. Claudiana. 2009. ISBN 978-88-7016-767-2 (拉丁语).  — 此为1614年版的现代重排版新版(非影印版),被认为是目前最佳的现代版本。该书的第一卷(Tomo I)为配套的意大利语译本。
  • Althusius, Johannes. Dicaelogicae Libri Tres: Totum et universum Jus, quo utimur Methodicé complectentes. Herborn. 1617 (拉丁语). 

完整译本

[编辑]
  • Althusius, Johannes. La politica: elaborata organicamente con metodo, e illustrata con esempi sacri e profani. Tomo I. 由Ingravalle, Francesco; Povero, Mauro; Malandrino, Corrado翻译. Claudiana. 2009. ISBN 978-88-7016-767-2 (意大利语). 
  • Althusius, Johannes. La politique méthodiquement ordonnée et illustrée par des exemples sacrés et profanes. 由Demelemestre, Gaëlle翻译. Droz. 2023. ISBN 978-2-600-06412-5 (法语). 

中文译本

[编辑]

其他语言节选译本

[编辑]

英语

[编辑]
  • Althusius, Johannes. The Politics of Johannes Althusius. 由Carney, Frederick Smith翻译. Boston: Eyre & Spottiswoode. 1964 (英语).  — 节选本。
  • Althusius, Johannes. Elazar, Daniel J. , 编. Politica Johannes Althusius. An Abridged Translation of Politics Methodically Set Forth and Illustrated with Sacred and Profane Examples. 由Carney, Frederick S.翻译. Indianapolis: Liberty Fund. 1995. ISBN 978-0-86597-115-8 (英语). 
  • Althusius, Johannes. On Law and Power. 由Veenstra, Jeffrey J.翻译. Christian's Library Press. 2013. ISBN 978-1-938948-59-6 (英语).  —《Dicaelogicae libri tres》的拉丁-英语节选本。
  • Althusius, Johannes. Friedrich, Carl Joachim , 编. Politica Methodice Digesta of Johannes Althusius (Althaus). 基于1614年第三版,包含1603年第一版的序言和21封此前未发表的信件;附卡尔·约阿希姆·弗里德里希的长篇英文导言(节选本). Cambridge: Harvard University Press. 1932 [2024-07-07] (拉丁语). 

德语

[编辑]
  • Althusius, Johannes. Johannes Althusius Politik. 由Janssen, Heinrich; Wyduckel, Dieter翻译. Berlin: Duncker & Humblot. 2003. ISBN 3-428-11159-1 (德语). 
  • Wolf, Erik. Politica methodice digesta 1603. Grundbegriffe der Politik. Frankfurt am Main: V. Klostermann. 1948 (德语). 

西班牙语

[编辑]
  • Althusius, Johannes. La política: metódicamente concebida e ilustrada con ejemplos sagrados y profanos. 由Mariño, Primitivo; Truyol y Serra, Antonio翻译. Madrid: Centro de Estudios Constitucionales. 1990. ISBN 84-259-0860-4 (西班牙语). 

评注文献

[编辑]
  • Gierke, Otto von. Johannes Althusius und die Entwicklung der naturrechtlichen Staatstheorie. 原刊于《德国国家法与法制史研究》第七卷(Untersuchungen zur deutschen Staats- und Rechtsgeschichte VII),后由多家出版社重印. Berlin: Duncker & Humblot. 1880 (德语). 
  • Gierke, Otto von. The Development of Political Theory. 由Freyd, Bernard翻译. New York: Howard Fertig. 1939 (英语). 
  • Kossmann, E. H. Bodin, Althusius en Parker, of: Over de moderniteit van de Nederlandse opstand. Brummel, L.; Kronenberg, M. E.; de la Fontaine Verwey, H.; Reedijk, C. (编). Opstellen door vrienden en collega's aangeboden aan F.K.H. Kossmann: ter gelegenheid van zijn vijf en zestigste verjaardag en van zijn afscheid als Bibliothecaris der Gemeente Rotterdam. 's-Gravenhage: Nijhoff. 1958: 79–86 (荷兰语). 
  • Scheuner, Ulrich; Scupin, Hans Ulrich; Wyduckel, Dieter (编). Althusius-Bibliographie: Bibliographie zur politischen Ideengeschichte und Staatslehre, zum Staatsrecht und zur Verfassungsgeschichte des 16. bis 18. Jahrhunderts. Berlin: Duncker & Humblot. 1973. ISBN 978-3-428-02971-6 (德语). 
  • Miller, David (编). Althusius, Johannes. The Blackwell Encyclopaedia of Political Thought. Oxford: Blackwell. 1987: 9–10. ISBN 0-631-14011-5 (英语). 
  • Hillerbrand, Hans J. (编). Althusius, Johannes (1563–1638). Encyclopedia of Protestantism 1. Routledge. 2004: 51–53. ISBN 0415924723 (英语). 
  • Pierre Bayle; Johann Christoph Gottsched; Erich Beyreuther. Historisches und Critisches Wörterbuch, A–B. Hildesheim: Olms. 1997: 169. ISBN 3487047918 (德语). 
  • Lakoff, Sanford. Althusius, Johannes. Lipset, Seymour Martin (编). Political Philosophy: Theories, Thinkers, and Concepts. Washington, D.C.: CQ Press. 2001: 221-223. ISBN 1-56802-688-9 (英语). 
  • Hüglin, Thomas. Early Modern Concepts for a Late Modern World: Althusius on Community and Federalism. Waterloo: Wilfrid Laurier University Press. 2006. ISBN 978-0-88920-767-7 (英语). 
  • Alvarado, Ruben. The Debate that Changed the West: Grotius versus Althusius: Including Abridgements of the Politica methodice digesta and De iure belli ac pacis. Aalten: Pantocrator Press. 2018. ISBN 978-90-76660-51-6 (英语). 

诗歌

[编辑]
  • Peter, Johann. Consommé Althusius: Gedichte für Herborn. Frankfurt: Nomos. 2005. ISBN 3-980-9981-3-4 (德语).  — 插图:Anke Eißmann。

研究文献

[编辑]

英语

[编辑]

德语

[编辑]
  • Antholz, Heinz Wernet. Die politische Wirksamkeit des Johannes Althusius in Emden (学位论文). Köln: Universität Köln. 1954 (德语). 
  • Rebstein, Ernst. Johannes Althusius als Fortsetzer der Schule von Salamanca: Untersuchungen zur Ideengeschichte des Rechtsstaates und zur altprotestantischen Naturrechtslehre. Freiburg: Universität Freiburg. 1955 (德语). 
  • Gierke, Julius von. Neues über Johannes Althusius. Berlin: Carl Heymanns. 1957 (德语). 
  • Feuerherdt, Eckhard. Gesellschaftsvertrag und Naturrecht in der Staatslehre des Johannes Althusius (学位论文). Köln: Universität Köln. 1962 (德语). 
  • Peter Jochen Winters. Die "Politik" des Johannes Althusius und ihre zeitgenössischen Quellen: zur Grundlegung der politischen Wissenschaft im 16. und im beginnenden 17. Jahrhundert (博士论文). Freiburg im Breisgau: Rombach. 1963 (德语). 
  • Friedrich, Carl J. Johannes Althusius und sein Werk im Rahmen der Entwicklung der Theorie von der Politik. Berlin: Duncker und Humblot. 1975 (德语). 
  • Wyduckel, Dieter. Princeps legibus solutus: Eine Untersuchung zur frühmodernen Rechts- und Staatslehre. Berlin: Duncker und Humblot. 1979. ISBN 3-428-04413-4 (德语). 
  • Holzhauer, Heinz. Johannes Althusius. Holzhauer, Heinz; Toellner, Richard (编). Symposion 400 Jahre Hohe Schule Steinfurt. Steinfurter Schriften, 17. Steinfurt: Stadt Steinfurt. 1991: 146–157 (德语). 
  • Janssen, Heinrich. Die Bibel als Grundlage der politischen Theorie des Johannes Althusius (学位论文). Frankfurt am Main: Lang. 1992. ISBN 3-631-44147-9 (德语). 
  • Blickle, Peter; Hüglin, Thomas O.; Wyduckel, Dieter (编). Subsidiarität als rechtliches und politisches Ordnungsprinzip in Kirche, Staat und Gesellschaft. Berlin: Duncker & Humblot. 2002. ISBN 3-428-10634-2 (德语). 
  • Carney, Frederick S.; Schilling, Heinz; Wyduckel, Dieter (编). Jurisprudenz, Politische Theorie und Politische Theologie: Beiträge des Herborner Symposions zum 400. Jahrestag der Politica des Johannes Althusius 1603-2003. Beiträge zur politischen Wissenschaft, Band 131. Berlin: Duncker & Humblot. 2004. ISBN 3-428-11554-6 (德语). 
  • Koch, Bettina. Zur Dis-/Kontinuität mittelalterlichen politischen Denkens in der neuzeitlichen politischen Theorie: Marsilius von Padua, Johannes Althusius und Thomas Hobbes im Vergleich (学位论文). Berlin: Duncker & Humblot. 2005. ISBN 3-428-11609-7 (德语). 
  • Hohberger, Stefan. Vergleich der politischen Theorie und der politischen Systeme des Althusius mit der EU (学位论文). Berlin: Duncker & Humblot. 2008. ISBN 978-3-428-12592-0 (德语). 
  • Malandrino, Corrado; Wyduckel, Dieter (编). Politisch-rechtliches Lexikon der »Politica« des Johannes Althusius. Berlin: Duncker & Humblot. 2010. ISBN 978-3-428-12975-1 (德语). 
  • Knöll, Philip A. Staat und Kommunikation in der Politik des Johannes Althusius: Untersuchungen zur Politikwissenschaft in der frühen Neuzeit (学位论文). Augsburg: Augsburgin yliopisto. 2011. ISBN 978-3-428-13539-4 (德语). 
  • Wall, Heinrich de. Reformierte Staatslehre in der frühen Neuzeit. Berlin: Duncker & Humblot. 2014. ISBN 978-3-428-54238-3 (德语). 
  • Simon, Florian. Assoziation und Institution als soziale Lebensformen in der zeitgenössischen Rechtstheorie (学位论文). Berlin: Duncker & Humblot. 2019. ISBN 3-428-10334-3 (德语). 

法语

[编辑]

意大利语

[编辑]
  • Bianchin, Lucia. Il concetto di sovranità nella «Politica Methodice digesta» di Johannes Althusius (学位论文). Trento: Università di Trento. 1998 (意大利语). 

韩语

[编辑]

外部链接

[编辑]

约翰斯·阿尔图修斯协会官网(德语)和(英语)