กองกำลังป้องกันตนเองทางอากาศญี่ปุ่น

กองกำลังป้องกันตนเองทางอากาศญี่ปุ่น
航空自衛隊
สถาปนา	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1954
ประเทศ	ญี่ปุ่น
กำลังรบ	45,000 นาย (2005) 805 อากาศยาน (2010)
ขึ้นต่อ	กองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่น
ผู้บังคับบัญชา
ผู้บัญชาการปัจจุบัน	พลอากาศเอก ฮารุฮิโกะ คาทาโอกะ (ประธานเสนาธิการกองกำลังป้องกันตนเองทางกากาศ)
เครื่องหมายสังกัด
เครื่องหมายอากาศยาน
ธงประจำหน่วย
Aircraft flown
บ.โจมตี	F-2
บ.สงครามอิเล็กทรอนิกส์	E-767, EC-1, E-2C
บ.ขับไล่	F-4EJ, F-15J/DJ, F-2
เฮลิคอปเตอร์	UH-60J, CH-47J, KV-107
บ.สกัดกั้น	F-15J
บ.ฝึก	F-15DJ, T-7, T-400, T-4
บ.ขนส่ง	C-1, KC-767J, C-130H

กองกำลังป้องกันตนเองทางอากาศญี่ปุ่น (ญี่ปุ่น: 航空自衛隊; โรมาจิ: Kōkū Jieitai, อังกฤษ: Japan Air Self-Defense Force : JASDF) เป็นสาขาหนึ่ง ของ กองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่น มีหน้าที่รับผิดชอบในการป้องกันน่านฟ้าของญี่ปุ่นและการดำเนินงานการบินอื่น ๆ JASDF ดำเนินการลาดตระเวนทางอากาศทั่วญี่ปุ่น ขณะเดียวกัน ก็มีเครือข่ายกับที่เชื่อมกับหน่วยงานภาคพื้นดิน รวมถึงระบบเรดาร์เตือนภัยล่วงหน้าทางอากาศ

ประวัติ

ช่วงระยะเวลาภายหลังสงครามโลกครั้งที่สอง และก่อนการจัดตั้ง กองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่น ญี่ปุ่นไม่มีกองกำลังทางอากาศที่แยกส่วนออกมา การดำเนินการการบินได้ดำเนินการโดย ฝ่ายกองการบินทหารบกจักรวรรดิญี่ปุ่นและกองการบินทหารเรือจักรวรรดิญี่ปุ่น ต่อมาภายหลัง กองทัพของญี่ปุ่นทั้งหมดถูกยุบ กลายเป็น กองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่น ภายใต้กฎหมายกองกำลังป้องกันตนเอง ค.ศ. 1954 ในสาขาการบิน

องค์กร

• นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น / รัฐบาลญี่ปุ่น
  • รัฐมนตรีกลาโหม / กระทรวงกลาโหมญี่ปุ่น
    • เสนาธิการ JASDF / สำนักเสนาธิการ JASDF
      • กองบัญชาการป้องกันทางอากาศ: ฟุชู, โตเกียว
        • กองกำลังป้องกันทางอากาศภาคเหนือ : มิซาวา, อะโอะโมะริ
          • กองบิน 2 (ฐานทัพอากาศชิโตะเซะ: 201SQ, F-15J/DJ, T-4; 203SQ, F-15J/DJ, T-4)
          • กองบิน 3 3rd Air Wing (ฐานทัพอากาศมิซาวะ: 3SQ, F-2A/B T-4; 8SQ, F-2A/B, T-4)
          • กองบินควบคุมอากาศยานและแจ้งเตือนภาคเหนือ
          • กลุ่มจรวดป้องกันทางอากาศที่ 3
          • กลุ่มจรวดป้องกันทางอากาศที่ 6
        • กองกำลังป้องกันทางอากาศกลาง: อิรุมะ, ไซตะมะ
          • กองบิน 6 (ฐานทัพอากาศโคะมะสึ: 303SQ, F-15J/DJ, T-4; 306SQ, F-15J/DJ, T-4)
          • กองบิน 7 (ฐานทัพอากาศฮยะกุริ: 302SQ, F-4EJ-Kai, T-4; 305SQ, F-15J/DJ, T-4)
          • กองบินควบคุมอากาศยานและแจ้งเตือนภาคกลาง
          • กลุ่มจรวดป้องกันทางอากาศที่ 1
          • กลุ่มจรวดป้องกันทางอากาศที่ 4
          • กลุ่มฐานทัพอากาศอิโวะ จิมะ
        • กองกำลังป้องกันทางอากาศภาคตะวันตก: คะซุงะ, ฟุกุโอะกะ
          • กองบิน 5 (ฐานทัพอากาศนยุตะบะริ: 301SQ, F-4EJ-Kai, T-4)
          • กองบิน 8 (ฐานทัพอากาศสึอิกิ: 304SQ, F-15J/DJ, T-4; 6SQ, F-2A/B, T-4)
          • กองบินควบคุมอากาศยานและแจ้งเตือนภาคตะวันตก
          • กลุ่มจรวดป้องกันทางอากาศที่ 2
        • กองกำลังป้องกันทางอากาศภาคตะวันตกเฉียงใต้: นะฮะ, โอะกินะวะ
          • กองบิน 83d (ฐานทัพอากาศนะฮะ: 204SQ, F-15J/DJ, T-4)
          • หน่วยควบคุมและแจ้งเตือนอากาศยานภาคตะวันตกเฉียงใต้
          • กลุ่มจรวดป้องกันทางอากาศที่ 5
        • หน่วยอากาศยานเตือนภัยล่วงหน้า: ฐานทัพอากาศมิซะวะ (E-2C), Hamamatsu Air Base (E-767)
        • หน่วยตรวจการณ์ทางยุทธวิธี: Hyakuri Air Base (RF-4E, RF-4EJ)
        • หน่วยฝึกหัดการรบทางยุทธวิธี: Nyutabaru Air Base (F-15DJ/J, T-4)
        • กลุ่มฝึกฝนจรวดป้องกันทางอากาศ: ฮะมะมะสึ, ชิโตะเซะ
        • หน่วยการบินกองบัญชาการป้องกันทางอากาศ (ฐานทัพอากาศอิรุมะ: U-4, YS-11EA, YS-11EB, T-4, EC-1)
    • กองบัญชาการการสนับสนุนทางอากาศ: ฟุชู, โตเกียว
      • กองบินกู้ภัยทางอากาศ (UH-60J, U-125A, CH-47J, KV-107)
      • กองบินลำเลียงทางยุทธวิธีที่ 1 (ฐานทัพอากาศโคะมะกิ: 401SQ, C-130H; 404SQ, KC-767J)
      • กองบินลำเลียงทางยุทธวิธีที่ 2 (ฐานทัพอากาศอิรุมะ: 402SQ, C-1, U-4)
      • กองบินลำเลียงทางยุทธวิธีที่ 3 (ฐานทัพอากาศมิโฮ: 403SQ, C-1, YS-11NT/P; 41SQ, T-400)
      • หน่วยบริการควบคุมการจราจรทางอากาศ
      • หน่วยบริการสภาพอากาศ
      • ฝูงบินตรวจสอบเที่ยวบิน (ฐานทัพอากาศอิรุมะ: U-125, YS-11FC)
      • หน่วยขนส่งทางอากาศพิเศษ (ฐานทัพอากาศชิโตะเซะ: B747-400)
    • กองบัญชาการฝึกทางอากาศ: ฮะมะมะสึ, ชิซุโอะกะ
      • กองบิน 1 (ฐานทัพอากาศฮะมะมะสึ: 31SQ, T-4; 32SQ, T-4)
      • กองบิน 4 (ฐานทัพอากาศมะสึชิมะ: 21SQ, F-2B; 11SQ, T-4 Blue Impulse)
      • กองบินทดสอบการบินที่ 11 (ฐานทัพอากาศชิซุฮะมะ: 1SQ, T-7; 2SQ, T-7)
      • กองบินทดสอบการบินที่ 12 (ฐานทัพอากาศโฮฟุ คิตะ: 1SQ, T-7; 2SQ, T-7)
      • กองบินทดสอบการบินที่ 13 (ฐานทัพอากาศอะชิยะ: 1SQ, T-4; 2SQ, T-4)
      • กองบินการฝึกขั้นพื้นฐาน
      • ฝูงบินทดสอบการบิน (ฐานทัพอากาศนยุตะบะรุ: F-15DJ/J, T-4)
      • หน่วยอบรมโรคเอดส์
      • โรงเรียนอากาศเจ้าหน้าที่
      • โรงเรียนเทคนิค ที่ 1, 2, 3, 4 & 5
    • กองบัญชาการการพัฒนาและทดสอบทางอากาศ: ฐานทัพอากาศอิรุมะ, ไซตะมะ
      • กองบินการพัฒนาและทดสอบทางอากาศ (ฐานทัพอากาศกิฟุ: F-15J/DJ, F-2A/B, C-1FTB, F-4EJ, F-4EJ-kai, T-7, T-4)
      • กลุ่มพัฒนาอิเล็กทรอนิกส์และทดสอบ
      • ห้องปฏิบัติการแพทย์อากาศ
    • หน่วยควบคุมวัสดุทางอากาศ: จุโจ, โตเกียว
      • สถารีฝึกหัดทหารอากาศที่ 1, 2, 3 และ 4
    • วิทยาลัยเจ้าหน้าที่ทางอากาศ
    • การสื่อสารทางอากาศและกองบินระบบ
    • กลุ่มบริการด้านความปลอดภัยทางอากาศ
    • กลุ่มฐานทัพอากาศภาคกลาง
    • อื่น ๆ

อากาศยาน

Mitsubishi F-2 บ.โจมตี

Mitsubishi F-15 Eagle บ.โจมตี

Kawasaki T-4 บ.ฝึกหัด ที่ฐานทัพอิวะกุนิ

JASDF C-130H

Kawasaki C-1

Boeing E-767

Boeing CH-47 Chinook

กองกำลังป้องกันตนเองทางอากาศ มีอากาศยานทั้งหมด 805 ลำ ในจำนวนนี้ เป็นเครื่องบินรบ 424 ลำ

อากาศยาน	ประเภท	รุ่น	ประจำการ	หมายเหตุ
เครื่องบินรบ
Mitsubishi F-2	โจมตี โจมตี/ฝึกหัด	F-2A F-2B	62 12	แผน 94 ลำ+ 4 ต้นแบบ F-2B 12 ลำ ได้รับความเสียหายในช่วงเหตุการณ์สึนามิและถูกทิ้ง
Mitsubishi F-15J	โจมตี โจมตี/ฝึกหัด	F-15J F-15DJ	153 48	2 F-15J's & 12 F-15DJ's ประกอบขึ้นโดยสหรัฐอเมริกาส่วนแรก และส่วนที่เหลือถูกประกอบขึ้นต่อโดยมิตซูบิชิภายใต้สัญญาอนุญาต
F-4 Phantom II	โจมตี ตรวจการณ์	F-4EJ/EJ改 RF-4E/EJ	91 26	2 F-4EJ & RF-4s RF-4 ประกอบขึ้นโดยสหรัฐอเมริกา ส่วน F 4EJ's ที่เหลือถูกประกอบขึ้นโดยมิตซูบิชิภายใต้สัญญาอนุญาต รุ่น RF-4 กำลังทยอยออก
เครื่องบินฝึกหัด
Kawasaki T-4	ฝึกหัด		208
Raytheon Hawker 400	Trainer	T-400	13
Fuji T-7	ฝึกหัด		48
เครื่องบินลำเลียง
C-130 Hercules	การขนส่งทางยุทธวิธี	C-130H	15
Kawasaki C-1	การขนส่งทางยุทธวิธี สงครามอิเล็กทรอนิกส์	C-1A EC-1	25 1
Boeing 767	อากาศยานเติมเชื้อเพลิง	Boeing KC-767J	4
Boeing 747	ขนส่งบุคคลสำคัญ (แอร์ฟอร์ซวัน/ทูญี่ปุ่น)	747-400	2
Gulfstream IV	ขนส่งบุคคลสำคัญ	U-4	5
NAMC YS-11	ขนส่ง	YS-11	13
British Aerospace BAe 125	การขนส่งเบา	U-125A	32
AEW
Boeing E-767	อากาศยานเตือนภัยล่วงหน้าและควบคุม	E-767	4
Grumman E-2 Hawkeye	อากาศยานเตือนภัยล่วงหน้า	E-2C	13
เฮลิคอปเตอร์ขนส่ง/ค้นหาและกู้ภัย
CH-47 Chinook|Boeing CH-47 Chinook	เฮลิคอปเตอร์ขนส่ง	CH-47J	15	ประกอบขึ้นโดยคาวาซากิ ภายใต้สัญญาอนุญาต
Mitsubishi H-60	ค้นหาและกู้ภัย	UH-60J	45	3 UH-60J ประกอบขึ้นโดยสหรัฐอเมริกา ส่วร UH-60J's ที่เหลือประกอบขึ้นโดยมิตซูบิชิภายใต้สัญญาอนุญาต

อาวุธเครื่องบินรบ

• ระบบอาวุธปล่อยอากาศ-สู่อากาศ/ลูกระเบิด
• อาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-อากาศ AIM-9 Sidewinder
• อาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-อากาศ AIM-7 Sparrow
• อาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-อากาศ AAM-3 (Mitsubishi)
• อาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-อากาศ AAM-4 (Type 99) พัฒนาจาก AIM-7 Sparrow
• อาวุธปล่อยนำวิถีอากาศ-สู่-เรือ ASM-1 และ ASM-2
• ลูกระเบิดนำวิถี MK 82
• ลูกระเบิดนำวิถี JDAM
• ลูกระเบิดนำวิถี CBU 87 Cluster Bomb

ระบบป้องกันภัยทางอากาศ

• ระบบขีปนาวุธพื้น-สู่-อากาศพิสัยกลาง MIM 104 Patriot Pack 2-3
• อาวุธปล่อยนำวิถีพื้น-สู่-อากาศพิสัยใกล้ Type 81 SAM
• อาวุธปล่อยนำวิถีพื้น-สู่-อากาศประทับบ่า Type 91 SAM (พัฒนาจาก สติงเจอร์ ของอเมริกา)
• ระบบ ปตอ.ขนาด 20 มม.6 ลำกล้อง M167 VADS (Vulcan Air Defense System)

อากาศยานในอนาคตของกองกำลังป้องกันตนเองทางอากาศญี่ปุ่น

ญี่ปุ่นมีโครงการ F-X หรือโครงการจัดหาเครื่องบินขับไล่ทดแทน F-4EJ ซึ่งมีผู้เข้าแข่งขันคือ Eurofighter, Rafale, F/A-18E/F, F-15, F-35 และ F-22 ทั้งนี้ ญี่ปุ่นค่อนข้างแสดงเจตจำนงที่จะจัดหา F-22 เพื่อเพิ่มศักยภาพของกำลังรบให้ทัดเทียมจีน รัสเซีย และป้องกันภัยคุกคามจากขีปนาวุธของเกาหลีเหนือ และสหรัฐยังมีความกังวลอยู่มากเกี่ยวกับเทคโนโลยีใน F-22 ที่จะส่งออกให้ญี่ปุ่น ซึ่งทำให้การจัดหา F-22 ยังมีความไม่แน่นอนอยู่

และในขณะเดียวกันญี่ปุ่นก็เริ่มการศึกษาถึงความเป็นไปได้ของการพัฒนาเครื่องบิน Stealth ด้วยตนเองครับ เพราะความต้องการหลักของโครงการ F-X คือเครื่องบินรบที่มีคุณสมบัติตรวจจับได้ยาก (Stealth) และสามารถทำลายขีปนาวุธข้ามทวีปได้

โมเดลในภาพยังเป็นเพียงโมเดลที่ใช้ศึกษาความเป็นไปได้ของเทคโนโลยี Stealth เท่านั้น โครงการพัฒนายังไม่ได้เริ่มอย่างเป็นทางการและยังไม่มีการสร้างเครื่องบินต้นแบบออกมา ซึ่งกองกำลังป้องกันตนเองของญี่ปุ่นจะต้องตัดสินใจระหว่างการจัดซื้อเครื่องบินที่มีเทคโนโลยี Stealth โดยตรงหรือพัฒนาเครื่องบินที่มีเทคโนโลยี Stealth ด้วยตนเอง และถ้าตัดสินใจที่จะพัฒนาเอง จะต้องร้องของบประมาณไปที่รัฐสภาญี่ปุ่น ซึ่งน่าจะได้รับการอนุมัติงบประมาณในปีงบประมาณ 2551-52 ครับ และในการพัฒนาเองนั้น ไม่ว่าอย่างไร กองกำลังป้องกันตนเองของญี่ปุ่นก็แสดงความตั้งใจที่จะให้ Lockheed Martin หรือ Boeing เข้ามาร่วมพัฒนาเครื่องบินในโครงการนี้เพราะเป็นเพียงสองบริษัทที่มีเทคโนโลยี Stealth ที่สมบูรณ์อยู่ในมือ

ซึ่งถ้าญี่ปุ่นสามารถพัฒนาเครื่องบินได้ด้วยตนเองจนสามารถเข้าประจำการได้ ก็จะเป็นเครื่องบินลำแรกในรอบ 30 ปีที่ญี่ปุ่นพัฒนาเอง (เพราะ F-2 ของญี่ปุ่นได้แบบแผนมาจาก F-16 ของสหรัฐ)

ทั้งนี้ ญี่ปุ่นจะส่งคำร้องขอข้อเสนอ (Request for Proposal:RFP) ภายในสิ้นปีนี้หรือต้นปีหน้า และคาดว่าจะสามรถเลือกแบบเครื่องบินได้ภายในปี 2551 หรืออย่างช้าในปี 2552 และเครื่องบินลำแรกจะต้องเข้าประจำการภายในปี 2553-2554 ซึ่งทำให้ F-35 ไม่น่าจะสามารถส่งมอบได้ทันเนื่องจากโครงการประสบปัญหาด้านเทคนิคและความล่าช้ามาก ส่วน F-22 ก็อาจจะต้องใช้เวลาที่นานกว่านั้นในการพิจารณาถึงเทคโนโลยีที่จะสามารถส่งออกให้ญี่ปุ่น รวมถึงการติดตั้งระบบป้องกันความลับของข้อมูลในตัวเครื่องบินซึ่งอาจจะต้องใช้เงินอีกราว 1 พันล้านเหรียญด้วย

และล่าสุดญี่ปุ่นได้ตัดF-22ออกจากการแข่งขันโครงการจัดหาเครื่องบินทดแทนแล้วเนื่องจากอเมริกาไม่มีนโยบายส่งออกและสายการผลิตใกล้จะปิดดังนั้นเครื่องบินที่น่าจะเป็นไปได้คือF-35

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ (ญี่ปุ่น)
• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ เก็บถาวร 2008-02-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
• Overview Japan Air Self-Defense Force (เนื้อหาภาษาอังกฤษ) เก็บถาวร 2013-01-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน