Пятранеле Арынтайце
Пятранеле Арынтайце | |
---|---|
Petronėlė Orintaitė | |
Асабістыя звесткі | |
Псеўданімы | Zanavykų Ašara, Petro Nella, Balė Vaivorytė, Balė Voveraitė |
Дата нараджэння | 18 лютага 1905 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 16 снежня 1999[1] (94 гады) |
Месца смерці | |
Пахаванне | |
Грамадзянства | |
Муж | Казіс Янута[d] |
Дзеці | Данатас Янута |
Альма-матар | |
Месца працы | |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | паэтка, пісьменніца |
Гады творчасці | 1926 — 1999 |
Мова твораў | літоўская мова |
Дэбют | 1926 |
Пятранеле Арынтáйце часам Пятранеле Арынтайце-Януцэне (літ.: Petronėlė Orintaitė, Petronėlė Orintaitė-Janutienė; 18 лютага 1905, Лепалоты, Лукская воласць — 16 снежня 1999, Лос-Анджэлес, ЗША) — літоўская пісьменніца, паэтэса, педагог, грамадская дзяячка і феміністка[2].
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]У 1925 годзе скончыла Ваўкавішскую гімназію (каля Мар’ямпалю). У 1929 годзе скончыла гуманітарны факультэт Літоўскага ўніверсітэта ў Коўне.
У 1929 г. выкладала ў Таўрагскай настаўніцкай семінарыі, у 1930 г. — у Ваўкавішскай гімназіі. У 1932—1937 гадах — настаўніца літоўскай мовы і літаратуры ў Шавельскай гімназіі, кіравала гімназічным гуртком пісьменнікаў, арганізоўвала асветніцкія імпрэзы ў горадзе.
У 1936 годзе яна была адзінай сведкай на вяселлі Саламеі Нерыс з скульптарам Бернардам Бучасам. У 1937—1939 гадах працавала ў Коўне, у 1939—1943 гадах — у Ваўкавішках.
у 1939 годзе пабралася шлюбам з адвакатам Казісам Янутам (1912—2006). У 1941 у іх нарадзіўся сын Данатас Янута.
У 1944 г. выехала ў Германію, у 1945—1949 г. выкладала літоўскую мову і літаратуру ў Аўгсбургскай літоўскай сярэдняй школе.
У 1949 г. пераехала ў Чыкага (ЗША), у 1959 г. у Лос-Анджэлес[3].
У 1999 памерла ў ЗША. Была перапахавана ў Літве ва Уладзіслававе (Сувалкія)[4].
Творчасць
[правіць | правіць зыходнік]Першыя творы — вершы — апублікавала ў 1926 г., пісала кнігі для дзяцей.
Пісала пад псеўданімамі: Zanavykų Ashara, Petro Nella, Balė Vaivorytė, Balė Voveraitė[5].
Вершы і апавяданні друкаваліся ў «Naujoji vaidilutė», «Naujoji Romuva», «Lietuvos aidas», «Dienovidis», «Eglutė» і інш[6].
У 1965 годзе апублікавала ўспаміны пра Саламею Нерыс «Ką laumės lemė»[7].
З 1992 — член Саюза літоўскіх пісьменнікаў[8].Д
У рэалістычнай прозе прытрымлівалася феміністычнага кірунку[9].
Творы
[правіць | правіць зыходнік]Паэзія
[правіць | правіць зыходнік]- Vingių vingiai, 1930
- Dirvonų dukterims, 1939
- Šulinys sodyboje, 1951
- Legendų liepsnos, 1986
Апавяданні
[правіць | правіць зыходнік]- Iš sostinės, 1932
- Jurgučio pieva, 1938
- Marti iš miesto, 1948
Раманы
[правіць | правіць зыходнік]- Paslėpta žaizda, 1934
- Daubiškės inteligentai, 1937
- Ką laumės lėmė Liepalotų medynuose, Biografija, 2006
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Petronėlė Orintaitė // Faceted Application of Subject Terminology Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Petronėlė Orintaitė — rašytoja ir rašytojų mokytoja: prisiminimai, straipsniai, eilėraščiai (sud. Birutė Juškienė, Asta Velioniškienė). — Vilnius: Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 2005. — 54 p. — ISBN 9986-39-391-4
- ↑ Petronėlė Orintaitė — rašytoja ir rašytojų mokytoja: prisiminimai, straipsniai, eilėraščiai (sud. Birutė Juškienė, Asta Velioniškienė). — Vilnius: Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 2005. — 54 p. — ISBN 9986-39-391-4
- ↑ Donatas Januta, Petronėlė Orintaitė ir Nėries Nekrologas, Draugas, 19.08.2012, https://www.draugas.org/legacy/12-19-08januta.html
- ↑ Petronėlė Orintaitė: bibliografinė rodyklė, 1925—2000 (sud. Dalia Striogaitė). — Vilnius: Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas, 2002—107 p.
- ↑ Petronėlė Orintaitė: bibliografinė rodyklė, 1925—2000 (sud. Dalia Striogaitė). — Vilnius: Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas, 2002—107 p.
- ↑ Petronėlė Orintaitė: bibliografinė rodyklė, 1925—2000 (sud. Dalia Striogaitė). — Vilnius: Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas, 2002—107 p.
- ↑ VINCAS NATKEVIČIUS, PETRONĖLĖS ORINTAITĖS ROMANAI, Aidai, https://www.aidai.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=7436&Itemid=463
- ↑ Petronėlė Orintaitė — rašytoja ir rašytojų mokytoja: prisiminimai, straipsniai, eilėraščiai (sud. Birutė Juškienė, Asta Velioniškienė). — Vilnius: Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 2005. — 54 p. — ISBN 9986-39-391-4
- Нарадзіліся 18 лютага
- Нарадзіліся ў 1905 годзе
- Нарадзіліся ў Шакейскім раёне
- Памерлі 16 снежня
- Памерлі ў 1999 годзе
- Памерлі ў Лос-Анджэлесе
- Пахаваныя ў Літве
- Выпускнікі Універсітэта Вітаўта Вялікага
- Асобы
- Пісьменнікі паводле алфавіта
- Паэтэсы Літвы
- Літоўскамоўныя пісьменнікі
- Педагогі Літвы
- Грамадскія дзеячы Літвы
- Літоўцы ў ЗША
- Постаці фемінізму Літвы