Перайсці да зместу

Станіслаў Кішка (гетман літоўскі)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Станіслаў Пятровіч Кішка)
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з падобнымі імёнамі, гл. Кішка і Станіслаў Кішка.
Станіслаў Кішка
Герб «Дуброва»
Герб «Дуброва»
4-ы гетман вялікі літоўскі
1503 — 1507
Папярэднік Станіслаў Янавіч Кезгайла
Пераемнік Канстанцін Іванавіч Астрожскі
намеснік смаленскі[d]
1500 — 1503
Папярэднік Мікалай Іванавіч Ільініч
Пераемнік Юрый Андрэевіч Салагуб[d]
маршалак вялікі літоўскі
1512 — 1514
Папярэднік Ян Юр’евіч Забярэзінскі
Пераемнік Ян Радзівіл
староста гарадзенскі[d]
1508 — 1513
Папярэднік Ян Юр’евіч Забярэзінскі
Пераемнік Юрый Радзівіл Геркулес
староста лідскі
1488 — 1499
Папярэднік Станіслаў Глябовіч
Пераемнік Юрый Іванавіч Ільініч
Смерць 1514[1] ці 1513[1]
Род Кішкі
Бацька Пётр Струміла[2][3]
Маці Пятрова Струмілава[d][2][3]
Жонка Ганна з Кучукаў[d][2][4] і Н з Мантыгірдавічаў[d][5][2][…]
Дзеці Пётр Станіслававіч Кішка[2], Барбара з Кішкаў[d][2] і Ганна з Кішкаў[d][2]

Станіслаў Пятровіч Кішка (пам. 1514[1] ці 1513[1]) — вялікалітоўскі дзяржаўны і ваенны дзеяч. Намеснік смаленскі (1500—1503), вялікі гетман літоўскі (1503—1507), вялікі маршалак літоўскі (з 1512). Родапачынальнік магнацкага роду Кішкаў.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Сын Пятрашкі Страмілы герба «Дуброва». Атрымаў мянушку «Кішка», ад якой пайшло імя роду яго нашчадкаў.

Трымаў шэраг урадаў, у тым ліку падстолія (1487—1488), стольніка літоўскага (1491), намесніка лідскага (з 1493). Удзельнічаў у пасольстве ў Маскву наконт шлюбу княжны Алены Іванаўны, дачкі вялікага князя маскоўскага Івана Васілевіча, з вялікім князем літоўскім Аляксандрам Ягелончыкам.

У 1496 годзе браў удзел у выправе польскага караля Яна Ольбрахта на малдаўскага гаспадара, з уласным почтам разбіў татар пад Брацлавам. У 1499 годзе атрымаў урад намесніка смаленскага, пачаў умацаванне горада. У чэрвені 1502 года кіраваў абаронай Смаленска ад маскоўскіх войск. У 1503 годзе разбіў татараў на Прыпяці. У 1503 годзе стаў вялікім гетманам і трымаў урада да 1507 года, калі з маскоўскага палону вярнуўся Канстанцін Астрожскі. У 1506 годзе браў удзел у бітве пад Клецкам.

З 1508 года староста гарадзенскі. У 1508 і 1511 гадах удзельнічаў у камісіі па размежаванні Вялікага Княства Літоўскага і Каралеўства Польскага ў Мазовіі. Каля 1512 стаў маршалкам земскім.

У першым шлюбе з Ганнай з Кучукаў. У другім шлюбе з невядомай імем дачкой ваяводы троцкага Пятра Мантыгірдавіча Белага, з якой меў сына Пятра, дачок Барбару і Ганну (жонку троцкага кашталяна Яна Радзівіла, пазней старосты жамойцкага Станіслава Кезгайлы). Спадчынай жонкі па згаслым родзе Мантыгірдавічаў атрымаў Нясвіж, Алыку і Лахву, якія праз шлюб дачкі Ганны перайшлі да Радзівілаў.

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ а б в г Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 168.
  2. ↑ а б в г д е ё Dzieje rodziny Ciechanowieckich herbu Dąbrowa (XIV–XXI wiek) / пад рэд. H. Lulewicz, A. Rachuba — Warszawa: DiG, 2013. — 612 с. — ISBN 978-83-7181-785-4
  3. ↑ а б Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 301. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
  4. ↑ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 260. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
  5. ↑ Рыбчонак С. Радавод Вяжэвічаў у XV – сярэдзіне XVI ст. // Герольд Litherland — ЮрСаПрынт, 2021. — вып. 22. — С. 8, 13.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Станіслаў_Кішка_(гетман_літоўскі)&oldid=5037620"