Перайсці да зместу

Тэорыя рацыянальнага выбару

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Тэорыя рацыянальнага выбару (англ.: Rational Choice Theory, скарочана RCT) — міждысцыплінарны падыход, які выкарыстоўваецца ў эканоміцы, сацыялогіі, паліталогіі і іншых грамадскіх навуках для тлумачэння паводзін індывідаў, зыходзячы з меркавання, што людзі дзейнічаюць рацыянальна, імкнучыся максімізаваць уласную карысць або карыснасць.

Асноўныя прынцыпы

[правіць | правіць зыходнік]
  • Асоба дзейнічае рацыянальна — выбірае сярод даступных варыянтаў той, які прыносіць ёй максімальную карысць.
  • Мэты і перавагі індывіда з’яўляюцца зададзенымі і пастаяннымі.
  • Індывід валодае дастатковай інфармацыяй і здольнасцю для ацэнкі альтэрнатыў.
  • Паводзіны індывіда з’яўляюцца вынікам узважанага аналізу выдаткаў і выгод.
  • У эканоміцы тэорыя выкарыстоўваецца для тлумачэння спажывецкага выбару, прыняцця фінансавых рашэнняў, інвестыцый і г.д.
  • У паліталогіі — для аналізу галасавання, паводзін выбаршчыкаў і дзейнасці палітыкаў.
  • У сацыялогіі — для інтэрпрэтацыі сацыяльных з’яў праз прызму індывідуальных матываў.
  • Абмежаванасць мадэлі чалавека як рацыянальнага суб’екта.
  • Ігнараванне эмоцый, звычак, сацыяльных нормаў і культурных уплываў.
  • Многія паводзіны людзей супярэчаць прынцыпам рацыянальнасці (што паказана ў паводзінскай эканоміцы).

Звязаныя паняцці

[правіць | правіць зыходнік]