Яўнут Валімонтавіч

Яўнут Валімонтавіч
Яўнут Валімонтавіч
	; Задора
1-ы ваявода троцкі
	1413 — 1432
Пераемнік	Пётр Лелюш
ваявода віленскі
	1 верасня 1432 — 1432
Папярэднік	Юрый Гедыгольд
Пераемнік	Ян Даўгірд
Нараджэнне	1380; Дзявяльтава, Дзялтуўская сянюнія[d], Вількамірскі раён[d], Літва;
Смерць	1432
Род	Валімонтавічы[d]
Бацька	Валімонт Бушкавіч

Яўнут Валімонтавіч, у хрышчэнні Ян (2-я палова XIV ст. — 1432) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч, ваявода троцкі (1413—1432).

Імя

Імя балцка-літоўскага паходжання. Вядомае і ў прусаў — Jawnutte. Іменная аснова Jaun- дала ў старапрускім іменніку такія імёны, як Jawne, Jawne-gede і інш.^[3] Звязана з літоўскім jaunas «малады», далей да індаеўрапейскага *i̯eu- «малады, юны»^[4].

Яўнут — імя-пажаданне, такім імем зычылі як мага даўжэй заставацца такім моцным, якім чалавек бывае ў юнацтве.

Імя Яўнут таксама меў адзін з сыноў князя Гедзіміна, які жыў на стагоддзе раней.

Біяграфія

Сын літоўскага баярына Валімонта Бушкавіча, старэйшы брат Кезгайлы, Румбольда, Шадзібора, Судзівоя і Гудыгерда.

На Гарадзельскай уніі прыняў герб «Задора». Імёны і паходжанне жонак невядомыя. У 1427 годзе прасіў Папу Рымскага Марціна V дазволіць яму развесціся з жонкай, якая спрабавала яго атруціць. Віленскі біскуп Мацей прызнаў яго новы шлюб неправамоцным^[5].

Упершыню ў крыніцах сустракаецца ў 1412 годзе^[6], калі атрымаў урад старосты троцкага, з 1413 года ўрад стаў ваяводскім і Яўнут трымаў яго да 1432 года. У 1432 годзе, разам з братам Румбольдам, Яўнута пакараў смерцю Жыгімонт Кейстутавіч за падтрымку Свідрыгайлы.

Радавод

Войцех

Ганна

NN дачка

Ян

Пётр

Алена

Міхал

Станка

Конрад

Сегебут?

Крыніцы

↑ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 318. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26713381"></a>
↑ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 221, 318. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26713381"></a>
↑ R. Trautmann. Die altpreußischen Personennamen. Göttingen, 1974. С. 39.
↑ J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 510.
↑ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej. T. 1 (1387—1507) / [wydali J. Fijałek i Wł. Semkowicz; red. t. J. Wyrozumski]; Polska Akademia Umiejętności. — Kraków: «Secesja», 1994. — XXXVIII, [2] s.— S. 130.
↑ Vitoldiana: codex privilegiorum Vitoldi magni ducis Lithuaniae: 1386—1430 / zebrał i wyd. J. Ochmański. — Warszawa — Poznań: Państ. Wydaw. Naukowe, 1986. — 255, [1] s.: err. — S. 32. — (Historia; T. 8).

Літаратура

W. Semkowicz. O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle r. 1413 // Miesięcznik Heraldyczny. Organ Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie: R. 6. Nr 11—12. 1913. R. 7. Nr 1—2. 1914.
Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — 788 с.: іл. ISBN 985-11-0378-0.

[_65bf0b6da10303f2-1] Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 318. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26713381"></a>

[_5af2c45023d30e7d-2] Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 221, 318. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26713381"></a>

[3] R. Trautmann. Die altpreußischen Personennamen. Göttingen, 1974. С. 39.

[4] J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 510.

[5] Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej. T. 1 (1387—1507) / [wydali J. Fijałek i Wł. Semkowicz; red. t. J. Wyrozumski]; Polska Akademia Umiejętności. — Kraków: «Secesja», 1994. — XXXVIII, [2] s.— S. 130.

[6] Vitoldiana: codex privilegiorum Vitoldi magni ducis Lithuaniae: 1386—1430 / zebrał i wyd. J. Ochmański. — Warszawa — Poznań: Państ. Wydaw. Naukowe, 1986. — 255, [1] s.: err. — S. 32. — (Historia; T. 8).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]