Jump to content

उज्बेकिस्तान

विकिपिडिया नं
उज्बेकिस्तान गणराज्य
O‘zbekiston Respublikasi
Ўзбекистон Республикаси
उज़्बेकिस्तानयागु ध्वांय राष्ट्रीय चिं उज़्बेकिस्तानयागु
ध्वांय राष्ट्रीय चिं
म्ये:

उज़्बेकिस्तानयागु नक्सा
उज़्बेकिस्तानयागु नक्सा


राजधानी ताशकन्द
41°16′N 69°13′E
तधंगु सहर ताशकन्द
औपचारिक भाय उज्बेक
सरकार राष्ट्रपतीय गणराज्य
 - राष्ट्रपति इस्लाम करीमोव
 - प्रधानमन्त्री शौकत मिर्जियोयेव
स्वतन्त्रता सोभियत संघनाप 
 - पलिस्था१७४७  
 - उज्बेक एसएसआर२७ अक्टोबर १९२४ 
 - घोषणा१ सेप्टेम्बर १९९१ 
 - मान्यता८ डिसेम्बर १९९१ 
 - पूर्ण२५ डिसेम्बर १९९१ 
क्षेत्रफल  
 - फुकं४४७,४०० किमि² (५६ गु)
 (१७२,७४२ वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) ४.९
जनसंख्या  
 - २००९ एस्टिमेटेड २७,७२७,४३५ (४५ गु)
 - जनघनत्व ५९/किमि² (१३६ गु)
(१५३/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) २००८ एस्टिमेट
 - फुकं $७१.५०१ बिलियन (-)
 - प्रति छ्यं $२,६२९ (-)
मुद्रा उज़्बेकिस्तानी सोम (O'zbekiston so'mi) (UZS)
ई क्षेत्र UZT (UTC+५)
 - वर्खा (DST) मदूगु (UTC+५)
इन्टरनेट TLD .uz
कलिंग कोड +९९८
बुखारियन अमीरात, कोकान्द खनाते, ख्वार्जेम.

उज्बेकिस्तान छगू भूपरिवेष्ठित मध्य एशियाली राष्ट्र ख। नापं, थ्व देय्‌या सीमाय्‌ लाःगु सकल देय्‌ नं भूपरिवेष्ठित दु। थ्व देय्‌या उत्तरय् कजाख्स्तान, पूर्वय् ताजिकिस्तान दक्षिणय् तुर्कमेनिस्तानअफ्गानिस्तान ला। थ्व देय्‌ सन् १९९१ तक्क सोभियत संघया छगू घटक जुयाच्वंगु ख। उज्बेकिस्तानया मू नगर राजधानी ताशकन्त, समरकन्द, बुखारा आदि ख। थ्व देय्‌या मू मनुत उज्बेक जातिया मनुत ख व इमिगु भाय् उज्बेक भाषा ख।

इतिहास

[सम्पादन]

थ्व थासय् ईसा स्वया २००० दँ न्ह्यः मानव वस्ती न्ह्यथन। आया उज्बेकतेसं थन च्वंपिं आर्यतेत विस्थापित याःगु धैगु विश्वास दु। सन् ३२७ ईसापूर्वय् अलेक्जेन्डर थःगु सैन्य अभियानय् वःबिले वय्‌कःया विरोधय् थ्व थासय् यक्व प्रतिरोध जूल। वय्‌कलं थ्व थाय्‌या राजकुमारी रोक्साना नाप इहिपा नं यात। अलेक्जेन्डर धुंका च्यागु शताब्दी तक्क थ्व थाय्‌ इरानया पार्थियनसासानी साम्राज्यया छगू भाग जुयाच्वन। थ्व धुंका अरबतेसं खुरासानय् कब्जा याना थ्व थासय् इस्लामया प्रचार यात।

गुंगु शताब्दीइ थ्व थाय् सामानी साम्राज्यया अंग जुल। सामानीतेसं पारसी धर्म त्वता सुन्नी इस्लामयात आत्मसात यात। १४गु शताब्दीया अन्तय् थ्व थाय्‌ तेमुरलेनया उदय नापं छगू महत्त्वपूर्ण थाय्‌ जूवन। तेमूरं मध्य व पश्चिमी एसियाय् अद्भुत सामरिक सफलता कायेफत। तेमूरं उस्मान (अटोम्यान साम्राज्य)या सम्राट यात नं बुकाबिल। १९गु शताब्दीइ थ्व थाय्‌ रूसी साम्राज्य व १९२४य् सोभियत संघया सदस्य राज्य जूवन। सन् १९९१य् थ्व देय्‌ सोभियत संघं स्वतन्त्र जूवन।

अर्थव्यवस्था

[सम्पादन]

देय्या आर्थिक थां "प्यता लुं" उद्योग ख गुकिलि लुं, "प्ल्याटिनम" (कपाय्), "हाकु-लुं" (चिकं), व "वचु-लुं" (प्राकृतिक ग्यास)ला। [], पर्यटन उद्योग व आर्थिक विकासयात थःकायेत अनलाइन जुवा व भौतिक जुवा उद्योग चायेकिगु उजं बियातःगु दु।[]

प्रान्त व विभाग

[सम्पादन]
उज्बेकिस्तानया प्रान्तीय मानकिपा
उज्बेकिस्तानया प्रान्तीय मानकिपा
प्रान्तराजधानीक्षेत्रफल
(वर्ग किमी)
जनसंख्याKey
अंदिजोन विलायती अन्दिजन4,20018,99,0002
बक्सोरो विलायती बक्सरो (बुखारा)39,40013,84,7003
फर्ग'ओना विलायती फर्ग'ओना (फरगना) 6,80025,97,0004
जिज्जाक्स विलोयती जिज्जाक्स20,5009,10,5005
क्जोराज्म विलोयती उरुगेञ्च6,300 12,00,00013
नमागान विलोयती नमागान7,90018,62,0006
नवोई विलोयती नवोई110,8007,67,5007
कश्कादरयो विलोयती क्वारसी28,40020,29,0008
कराकल्पाकस्तान रिस्पबलिकासी नुकुस160,00012,00,00014
समरकन्द विलोयती समरकन्द16,400 23,22,0009
सिरदरयो विलोयती गुलीस्तोन5,1006,48,10010
सुरक्जोन्दरयो विलोयती तरमेज20,80016,76,00011
तोशकन्त विलोयती तोशकन्त (ताशकंत)15,300 44,50,00012
तोशकन्त नगर तोशकन्त (ताशकन्त)तथ्याङ्क मदूगु22,05,0001

लिधंसा

[सम्पादन]