ข้ามไปเนื้อหา

อันนาแห่งออสเตรีย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อันนาแห่งออสเตรีย
สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส
พระสาทิสลักษณ์ของ
เปเตอร์ เปาล์ รือเบินส์ ป.คริสต์ทศวรรษ 1620
สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส
ดำรงพระยศ25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1615 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643
ก่อนหน้ามารีอา เด เมดีชี
ถัดไปมาริอา เตเรซาแห่งสเปน
สมเด็จพระราชินีแห่งนาวาร์
ดำรงพระยศ25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1615 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งฝรั่งเศส
ในตำแหน่ง14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643 – 7 กันยายน ค.ศ. 1651
กษัตริย์พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส
ประสูติ22 กันยายน ค.ศ. 1601
บายาโดลิด สเปน
สวรรคต20 มกราคม ค.ศ. 1666
ปารีส ฝรั่งเศส
ฝังพระศพมหาวิหารแซ็ง-เดอนี แซ็ง-เดอนี ฝรั่งเศส
พระสวามีพระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส (สมรส 1615; เสียชีวิต 1643)
พระราชบุตร
พระนามเต็ม
สเปน: อานา มารีอา เมารีซิอา เด โอสตริอา
ฝรั่งเศส: อาน-มารี-โมริซี โดทริช
ราชวงศ์ฮับส์บูร์ก (โดยกำเนิด)
ราชวงศ์บูร์บง (โดยการสมรส)
พระราชบิดาพระเจ้าเฟลิเปที่ 3 แห่งสเปน
พระราชมารดามาร์กาเร็ตแห่งออสเตรีย สมเด็จพระราชินีแห่งสเปนและโปรตุเกส
ศาสนาโรมันคาทอลิก
ลายพระอภิไธย

อันนาแห่งออสเตรีย หรือ อานาแห่งออสเตรีย (ฝรั่งเศส: Anne d'Autriche, สเปน: Ana de Austria; พระราชสมภพ 22 กันยายน ค.ศ. 1601 – สวรรคต 20 มกราคม ค.ศ. 1666) ทรงเป็นพระมเหสีใน พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส (Louis XIII of France) และต่อมาทรงดำรงตำแหน่ง ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน แห่งฝรั่งเศส ในระหว่างที่พระราชโอรสของพระองค์ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส (Louis XIV of France) ยังทรงพระเยาว์ (ค.ศ. 1643–1651) พระองค์ทรงเป็นเจ้าหญิงจาก ราชวงศ์ฮับส์บูร์ก ของสเปน และมีบทบาทสำคัญในการรักษาเสถียรภาพของ ราชบัลลังก์ฝรั่งเศส ในช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความวุ่นวายทางการเมืองและการก่อกบฏภายในประเทศ

พระชนม์ชีพช่วงต้นและการอภิเษกสมรส

[แก้]
สมเด็จพระราชินีอันนา ขณะมีพระชนมพรรษา 6 พรรษา, ค.ศ. 1607

อันนาแห่งออสเตรียประสูติ เมื่อวันที่ 22 กันยายน ค.ศ. 1601 ณ เมืองวายาโดลิด (Valladolid) ประเทศสเปน ทรงเป็นพระธิดาองค์โตของ พระเจ้าเฟลิเปที่ 3 แห่งสเปน (Philip III of Spain) และ มาร์กาเรเทอแห่งออสเตรีย สมเด็จพระราชินีแห่งสเปนและโปรตุเกส (Margaret of Austria) ทำให้พระองค์มีสายเลือดของ ราชวงศ์ฮับส์บูร์ก ทั้งทางฝั่งสเปนและออสเตรีย ซึ่งสะท้อนผ่านพระนาม "อันนาแห่งออสเตรีย"

การอภิเษกสมรสของเจ้าหญิงอันนากับพระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส (Louis XIII of France) ถูกจัดขึ้น ในวันที่ 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1615 ณ เมืองบอร์กโดซ์ (Bordeaux) ในพิธีการที่เรียกว่า "การแลกเปลี่ยนเจ้าหญิง" ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสนธิสัญญาเพื่อกระชับความสัมพันธ์และสร้างสันติภาพระหว่าง ราชวงศ์บูร์บงของฝรั่งเศส และ ราชวงศ์ฮับส์บูร์ก ของสเปน ในเวลาเดียวกันนั้น เอลิซาเบธแห่งฝรั่งเศส (Élisabeth de France) พระขนิษฐาของพระเจ้าหลุยส์ที่ 13 ก็ได้อภิเษกสมรสกับพระเจ้าเฟลิเปที่ 4 แห่งสเปน (Philip IV of Spain) พระอนุชาของอันนา

อย่างไรก็ตาม ชีวิตสมรสของอันนาในราชสำนักฝรั่งเศสนั้นเต็มไปด้วยความท้าทาย พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 ทรงเป็นกษัตริย์ผู้เก็บพระองค์และไม่ใคร่แสดงความรู้สึก ในขณะที่อันนาเองก็ต้องเผชิญกับการปรับตัวให้เข้ากับวัฒนธรรมที่แตกต่างจากราชสำนักสเปนที่เคร่งครัดแต่มีชีวิตชีวา นอกจากนี้ ความสัมพันธ์ของพระองค์กับพระสัสสุ (แม่สามี) คือมารี เดอ เมดีซี (Marie de' Medici) และที่ปรึกษาคนสำคัญอย่าง คาร์ดินัลริเชอลิเยอ (Cardinal Richelieu) ก็เป็นไปอย่างตึงเครียด เนื่องจากทั้งสองมองอันนาด้วยความไม่ไว้วางใจ โดยเห็นว่าพระองค์เป็นตัวแทนของสเปน ซึ่งเป็นคู่ปรับสำคัญของฝรั่งเศส ความยากลำบากในการให้กำเนิดรัชทายาทในช่วงเวลากว่าสองทศวรรษแรกของการอภิเษกสมรส ยิ่งเพิ่มความกดดันและความห่างเหินระหว่างพระองค์กับพระสวามี

การให้กำเนิดรัชทายาท

[แก้]

หลังจากรอคอยรัชทายาทมานานถึง 23 ปี ท่ามกลางความตึงเครียดและความหวังที่ริบหรี่ อันนาแห่งออสเตรียก็มีพระประสูติการพระราชโอรสพระองค์แรกคือ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส (Louis XIV de France) ในวันที่ 5 กันยายน ค.ศ. 1638 ณ พระราชวังแซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล (Château de Saint-Germain-en-Laye) การประสูติของพระองค์ได้รับการยกย่องว่าเป็นปาฏิหาริย์ และเป็นที่มาของพระสมัญญานาม "หลุยส์ผู้ประทานโดยพระเจ้า" สองปีต่อมา ในปี ค.ศ. 1640 พระองค์ก็ทรงให้กำเนิดพระราชโอรสอีกพระองค์คือ ฟิลิปป์ที่ 1 ดยุกแห่งออร์เลอ็อง (Philippe I, Duke of Orléans) ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งราชสกุลออร์เลอ็อง การมีพระราชโอรสทำให้สถานะของอันนาในราชสำนักแข็งแกร่งขึ้นอย่างมาก และเป็นการรับประกันความต่อเนื่องของราชวงศ์บูร์บงแห่งฝรั่งเศส

ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน

[แก้]

เมื่อพระเจ้าหลุยส์ที่ 13 เสด็จสวรรคต ในวันที่ 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643 อันนาแห่งออสเตรียก็ทรงได้รับแต่งตั้งเป็น ผู้สำเร็จราชการแผ่นดินแทนพระราชโอรส พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 (Louis XIV) ซึ่งขณะนั้นยังทรงพระเยาว์เพียง 4 พรรษา พระองค์ทรงใช้อำนาจที่มีอยู่ในการล้มล้างพินัยกรรมของพระสวามีที่จำกัดอำนาจของผู้สำเร็จราชการ เพื่อให้พระองค์มีอำนาจในการปกครองอย่างเต็มที่ พระองค์ทรงแต่งตั้ง คาร์ดินัลมาซาแรง (Cardinal Mazarin) ผู้สืบทอดอำนาจต่อจากริเชอลิเยอ ให้ดำรงตำแหน่งมหาอำมาตย์เอก มาซาแรงกลายเป็นคู่หูทางการเมืองที่สำคัญที่สุดของอันนาตลอดช่วงการสำเร็จราชการ

ช่วงเวลาที่อันนาทรงเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ถือเป็นยุคที่ฝรั่งเศสเผชิญกับความท้าทายอย่างยิ่งยวด แม้ว่า สงครามสามสิบปี (Thirty Years' War) จะสิ้นสุดลง ด้วยชัยชนะของฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1648 แต่ภายในประเทศก็เกิดการจลาจลครั้งใหญ่ที่เรียกว่า ฟรอนด์ (The Fronde) (ค.ศ. 1648–1653) ซึ่งเป็นการรวมตัวกันของขุนนางชั้นสูง รัฐสภาปารีส (Parlement of Paris) และประชาชนที่ไม่พอใจนโยบายรวมศูนย์อำนาจและภาษีที่สูงขึ้นของการบริหารราชการของมาซาแรง

อันนาและมาซาแรงต้องทำงานอย่างหนัก เพื่อรักษาพระราชอำนาจและปราบปรามการกบฏ ในช่วงวิกฤตการณ์นี้ ราชวงศ์ถึงกับต้องหลบหนีออกจากปารีสถึงสองครั้ง อันนาแสดงให้เห็นถึงความแข็งแกร่งทางการเมือง ความเด็ดขาด และความมุ่งมั่นที่จะปกป้องสิทธิ์ของพระราชโอรสในการปกครอง ถึงแม้จะมีการต่อต้านอย่างรุนแรง แต่ในที่สุดฟรอนด์ก็ถูกปราบปรามลงได้ ในปี ค.ศ. 1653 ความสำเร็จในการผ่านพ้นวิกฤตการณ์ฟรอนด์ได้สร้างรากฐานที่มั่นคงสำหรับการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ในเวลาต่อมา

พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส

บั้นปลายพระชนม์ชีพ

[แก้]

แม้ว่า พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 (Louis XIV) จะทรงบรรลุนิติภาวะและสามารถปกครองประเทศได้ด้วยพระองค์เอง ในปี ค.ศ. 1651 แต่อันนาแห่งออสเตรียก็ยังคงมีอิทธิพลอย่างมากในราชสำนักและทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาแก่พระราชโอรส จนกระทั่ง คาร์ดินัลมาซาแรง (Cardinal Mazarin) มรณภาพ ในปี ค.ศ. 1661 พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ก็ทรงเริ่มปกครองประเทศด้วยพระองค์เองอย่างเต็มที่ และอันนาก็ค่อย ๆ ถอนตัวจากบทบาททางการเมือง พระองค์ทรงหันไปใช้ชีวิตที่เหลืออยู่ในความเคร่งครัดทางศาสนา ทรงใช้เวลาในการสวดมนต์และทำงานการกุศล

อันนาทรงมีบทบาทสำคัญในการอุปถัมภ์ศิลปะและสถาปัตยกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การก่อสร้างโบสถ์ วาเลอ-เดอ-กราซ (Val-de-Grâce) ในกรุงปารีส ซึ่งพระองค์ได้ปฏิญาณจะสร้างขึ้น หากทรงให้กำเนิดพระราชโอรส โบสถ์แห่งนี้กลายเป็นสัญลักษณ์ของความศรัทธาและความกตัญญูของพระองค์ อันนาแห่งออสเตรียเสด็จสวรรคตด้วยโรคมะเร็งพระถัน ในวันที่ 20 มกราคม ค.ศ. 1666 ณ กรุงปารีส รวมพระชนมายุ 64 พรรษา

มรดก

[แก้]

อันนาแห่งออสเตรีย ได้รับการจดจำในฐานะพระราชินีและผู้สำเร็จราชการแผ่นดินผู้ทรงอิทธิพล ซึ่งมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการกำหนดทิศทางของฝรั่งเศสในศตวรรษที่ 17 พระองค์ทรงเป็นผู้ที่ประสบความสำเร็จในการรักษาราชบัลลังก์และเตรียมการให้ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ก้าวขึ้นสู่การเป็นกษัตริย์ผู้ทรงอำนาจแห่ง "ยุคทอง" ของฝรั่งเศส ความสามารถทางการเมืองและความเด็ดเดี่ยวของพระองค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงวิกฤติการณ์ ฟรอนด์ (The Fronde) ได้แสดงให้เห็นถึงความแข็งแกร่งและความอดทนในการปกครอง

ความสัมพันธ์ของพระองค์กับคาร์ดินัลมาซาแรง เป็นประเด็นที่น่าสนใจและมีการถกเถียงกันในหมู่นักประวัติศาสตร์เกี่ยวกับลักษณะของความสัมพันธ์นั้น ว่าเป็นเพียงความสัมพันธ์ทางการเมืองที่จำเป็น หรือมีความผูกพันส่วนตัวที่ลึกซึ้งยิ่งกว่า

อันนาแห่งออสเตรียยังคงเป็นที่รู้จักในวัฒนธรรมสมัยนิยม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง จากการปรากฏในนวนิยายชื่อดังของ อาแล็กซ็องดร์ ดูว์มา (Alexandre Dumas) เรื่อง "สามทหารเสือ" (The Three Musketeers) แม้ว่าเรื่องราวในนวนิยายจะเป็นเพียงเรื่องแต่งที่อิงประวัติศาสตร์ แต่ก็ช่วยสร้างภาพลักษณ์ของพระองค์ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง และตอกย้ำถึงความสำคัญของพระองค์ในหน้าประวัติศาสตร์ฝรั่งเศส

พระอิสริยยศ

[แก้]
  • 22 กันยายน ค.ศ. 1601 – 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1615: อินฟันตาอานาแห่งสเปน (Infanta of Spain)
  • 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1615 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643: สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส (Queen of France)
  • 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643 – 7 กันยายน ค.ศ. 1651: สมเด็จพระราชินีผู้สำเร็จราชการแห่งฝรั่งเศส (Queen Regent of France)
  • 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643 – 20 มกราคม ค.ศ. 1666: สมเด็จพระราชินีวิธวาแห่งฝรั่งเศส (Dowager Queen of France)
  • 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643 – 20 มกราคม ค.ศ. 1666: สมเด็จพระราชินีพระพันปีหลวง (Queen Mother)

อ้างอิง

[แก้]

ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]

    แหล่งข้อมูลอื่น

    [แก้]
    • วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Anne of Austria
    • Henry Gardiner Adams (บ.ก.), "Anne of Austria", A Cyclopaedia of Female Biography, Wikidata Q115750030
    • An expansive portrait gallery of Anne of Austria and her husband Louis XIII[ลิงก์เสีย]