គ្រួសារអភ័យវង្ស
| គ្រួសារអភ័យវង្ស อภัยวงศ์ | |
|---|---|
| ប្រទេស | សៀម ឆ្នាំ ១៨៥៥ |
| តំបន់បច្ចុប្បន្ន | [[១]] |
| ទីកន្លែងដើម | កម្ពុជា |
| បង្កើតឡើង | ១៧៩៥ |
| ស្ថាបនិក | [(បែន)] |
| អ្នកគ្រប់គ្រងចុងក្រោយ | ចៅពញាអភ័យភូបេគ្រ (ឈុំអភ័យវង្ស) |
| ចំណងជើង | អភិបាលខេត្តព្រះតំបង (១៧៩៤–១៩០៧) នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ (១៩៤៤–១៩៤៥, ១៩៤៦, ១៩៤៧–១៩៤៨) |
| គ្រួសារដែលមានទំនាក់ទំនង | វង្សចក្រី វង្សកម្ពុជា វង្សប៊ុនណាង វង្សសិង្ហសេនី គ្រួសារកល្យាណមិត្ត គ្រួសារសុខហ៊ុម |
អភ័យវង្ស ជានាមត្រកូលអភិជន របស់ថៃ ប្រើដោយគ្រួសារថៃ [១] ដែលពីមុនគ្រប់គ្រងផ្នែកខ្លះនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលពេលនោះត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយសៀម។ បើទោះបីជាមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាយូរមកហើយក៏ដោយ ក៏គេមិនដែលចាត់ទុកថាជាផ្នែកនៃ អភិជនខ្មែរ ដែរ។
គ្រួសារ អភ័យវង្ស បានគ្រប់គ្រង ខេត្តព្រះតំបងប្រទេសថៃ ( ខេត្តបាត់ដំបង សម័យទំនើប ប្រទេសកម្ពុជា) អស់រយៈពេលប្រាំមួយជំនាន់ចាប់ពីចុងសតវត្សទី ១៨ នៅពេលដែលសៀមបញ្ចូលទឹកដី ខ្មែរ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩០៧ នៅពេលដែលតំបន់នេះត្រូវបានប្រគល់ឱ្យ ឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំង បានបង្រួបបង្រួមវាជាមួយកម្ពុជា។ ងារដែលស្ដេចថៃប្រគល់ឲ្យចៅហ្វាយខេត្តព្រះតំបង ដែលត្រូវបានប្រើដោយអភិបាលបន្តបន្ទាប់គ្នាគឺ អភ័យភូបេគ្រ ។
ប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមក គ្រួសារ អភ័យវង្ស បានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការតស៊ូប្រឆាំងបារាំងដើម្បីឯករាជ្យភាពរបស់កម្ពុជា ហើយកូនចៅម្នាក់បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសថៃ។ ក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ប្រទេសថៃបានគ្រប់គ្រងខេត្តភាគខាងលិចរបស់ខ្មែរឡើងវិញតាមរយៈការសម្របសម្រួលរបស់ជប៉ុន។ លោក ខួងអភ័យវង្ស ត្រូវបានជ្រើសរើសជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសថៃ ដែលជាការិយាល័យដែលលោកកាន់កាប់បីដងដាច់ដោយឡែកពីគ្នានៅចន្លោះខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៤៤ ដល់ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ។ តាមរយៈទំនាក់ទំនងអាជីវកម្មគ្រួសារ លោក ខួង បានរក្សាទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយខេត្តភាគខាងលិចនៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលដែលលោកកាន់តំណែង ហើយបានតស៊ូដើម្បីរក្សាពួកគេឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសថៃបន្ទាប់ពីការបាត់បង់របស់ជប៉ុន និងការរស់ឡើងវិញរបស់បារាំងនៅក្នុង ឥណ្ឌូចិន ។ ប្អូនប្រុសរបស់គាត់ឈ្មោះ ចៅវ៉ាលីត អភ័យវង្ស បានធ្វើការរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៤៦ នៅក្នុង "គណៈកម្មការពិសេស" នៅខេត្តបាត់ដំបង ហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជា "ប្រធានបន្ទាប់បន្សំនៃចលនា ខ្មែរឥស្សរៈ " ប្រឆាំងនឹង ការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងនៅកម្ពុជា ។ ប្រមុខចលនាខ្មែរឥស្សរៈជាផ្លូវការគឺ ភីសិត ផានិត (ប៉ុក ឃុន) ជាបងថ្លៃរបស់លោក ឃួង។ របាយការណ៍បារាំងមួយពីសម័យកាលរហូតមកដល់ពេលនេះបានអះអាងថា «ចលនាខ្មែរឥស្សរៈជារឿងនយោបាយ និងពាណិជ្ជកម្មរបស់គ្រួសារអភ័យវង្ស»។ ដូច្នេះហើយ នៅចុងទស្សវត្ស ១៩៤០ ខ្មែរជាតិនិយម ប៊ុណ្ណ ចាន់ម៉ុល បានរៀបការជាមួយស្ត្រី នៃអភ័យវង្ស។
សមាជិកគ្រួសារ
[កែប្រែ]សមាជិកនៃគ្រួសារ រួមមាន:
- ចៅពញាអភ័យភូបេត (បែន) : ចៅហ្វាយស្រុកដំបូងរបស់ព្រះតំបង (ប្រហែលឆ្នាំ១៧៩៤-១៨១០) [២] និងប្រភពដើមនៃនាមត្រកូល។ [៣]
- ពញាអភ័យភូបេគ្រ (ប៉ែន) : ទេសាភិបាលទីពីរនៃព្រះតំបង (១៨១០-១៨១៤) [២]
- ពញាអភ័យភូបេគ្រ (រស់) : ទេសាភិបាលទីបីនៃព្រះតំបង (១៨១៤-១៨២៧) [២]
- ពញាអភ័យភូបេគ្រ (ចេគ) : អភិបាលទី៤ នៃព្រះតំបង (១៨២៧-១៨៥៣) [២]
- ពញាអភ័យភូបេគ្រ (សម) : អភិបាលទីប្រាំមួយ នៃ ព្រំដំបង (១៨៣៩-១៨៤០ ឬ ១៨៤៨?) [២]
- |ពញាអភ័យភូបេគ្រ (នង) : អភិបាលទីប្រាំពីរនៃព្រះតំបង (១៨៤៨-១៨៦០) [២]
- ចៅពញាគទាធរ ធរណិន្ទ្រ (យាអភ័យវង្ស) [ ទី ] : អភិបាលទីប្រាំបីនៃព្រះតំបង (១៨៦០-១៨៩២) [២]
- ចៅពញាភ័យភូបេគ្រ (ឈុំអភ័យវង្ស) : អភិបាលទីប្រាំបួននៃ ព្រះដំបង (១៨៩២-១៩០៧) [២]
- ពញាអភ័យភូបេគ្រ (លឺមអភ័យវង្ស)
- ព្រះនាងសុវធន ជាមហេសីរបស់ ព្រះបាទវជ្រវុធ (រាមាទី៦) នៃសៀម។ នាងជាបងប្អូនជីដូនមួយរបស់ ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ នៃប្រទេសកម្ពុជា។ [៤]
- លោក ខួងអភ័យវង្ស នាយករដ្ឋមន្ត្រីបីសម័យកាលរបស់ប្រទេសថៃក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៤០ ។ កើតនៅ បាត់ដំបង ឪពុករបស់គាត់គឺជាចៅហ្វាយខេត្តសៀមចុងក្រោយនៃ ព្រះតំបង។
- ភីថាលីមចារើងរ៉ាត់ អតីតមេដឹកនាំ គណបក្សអនាគតឆ្ពោះទៅមុខ មានដើមកំណើតពីគ្រួសារអភិជនតាមផ្លូវច្បាប់ ប៉ុន្តែមិនទាមទារពូជពង្សទេ។ [៥]
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ Goscha, Christopher E. (1999). Thailand and the Southeast Asian Networks of the Vietnamese Revolution, 1885-1954. Surrey, UK: Curzon Press, Nordic Institute of Asian Studies. p. 123. ល.ស.ប.អ. 0700706224. https://books.google.com/books?id=RE5XmjajAvkC&q=Aphaiwong។ បានយកមក 3 Dec 2013.
- ↑ ២,០ ២,១ ២,២ ២,៣ ២,៤ ២,៥ ២,៦ ២,៧ Rungswasdisab, Puangthong (1995). War and trade: Siamese interventions in Cambodia, 1767-1851. p. 213. http://ro.uow.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?filename=0&article=2446&context=theses&type=additional។ បានយកមក 2019-07-15. Archived 2021-01-20 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
- ↑ Rungswasdisab, Puangthong (1995). War and trade: Siamese interventions in Cambodia, 1767-1851. pp. 185. https://ro.uow.edu.au/theses/1446/.
- ↑ "Princess Bejaratana". Archived from the original on 2013-12-08. Retrieved 2011-06-09.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ "Pita sees political motive in efforts to dig up old IG post on grandmother". nationthailand (in American English). 2024-02-09. Retrieved 2025-04-01.