Перайсці да зместу

Вэлыкы Бэрэзны

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пасёлак гарадскога тыпу
Вэлыкы Бэрэзны
укр.: Великий Березний
48°53′37″ пн. ш. 22°27′27″ у. д.HGЯO
Краіна  Украіна
Вобласць Закарпацкая вобласць
Раён Вэлыкабэрэзнянскі раён
Гісторыя і геаграфія
Першае згадванне 1409
ПГТ з 1947
Плошча 4,1 км²
Вышыня цэнтра 210 м
Водныя аб’екты Уж
Часавы пояс UTC+2, летам UTC+3
Насельніцтва
Насельніцтва 7700 чалавек (2022)
Шчыльнасць 1843,6 чал./км²
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код +380-3135
Паштовы індэкс 89000
КААТУУ 2120855100
w1.c1.rada.gov.ua/pls/z7…
Паказаць/схаваць карты
Вэлыкы Бэрэзны (Украіна)
Вэлыкы Бэрэзны
Вэлыкы Бэрэзны

Вэлыкы Бэрэзны[1] (укр.: Великий Березний) — пасёлак гарадскога тыпу ў Закарпацкай вобласці Украіны ля мяжы з Славакіяй на рацэ Уж, цэнтр Вэлыкабэрэзнянскага раёна. Размешчаны на тэрыторыі Лемкаўшчыны.

Першая згадка пра паселішчадатуецца 1409 г., калі стараста Бонча прыцягнуў да адказнасці вінаватага за нейкае злачынства і над ім адбыўся суд. У дзяржаўным падатковым спісе за 1427 г. гаворыцца пра тое, што Вэлыкы Бэрэзны адносіцца да валадарстваў Ужгарадскай дамініі графаў Другетаў (Другецці). У 1691 г. цяперашні раён (цэнтр і навакольныя вёскі) на правах акругі ўваходзіў у 4-й дыстрыкт Ужгарадскай дамініі графа Бэрчэні, спадчынніка Другетаў.

Па стане на 1427 г. тут налічвалася 33 сялянскія двары, гэта значыць прыкладна 150 душ. За перапісам 1791 г. у сяле было 80 прыгонных сем'яў з надзелам і 70 беззямельных. Жыхары вёскі прымалі актыўны ўдзел у вызваленчай вайне 1703-1711 гг. Атрады паўстанцаў пад кіраўніцтвам Івана Бецы, якія спусціліся з гор, у верасні 1703 г. аблажылі Ужгарадскую крэпасць.

Паводле перапісу 1751 г., у вёсцы было 40 двароў і больш за 200 жыхароў. 12 красавіка 1770 г. паселішча атрымала статус мястэчка і звязаныя з гэтым правы праводзіць вялікія кірмашы, куды сцякаўся народ з абодвух бакоў Карпат. Па стане на 1825 г. тут было 126 дамоў і 1309 жыхароў.

Згодна з геаграфічным слоўнікам Венгрыі, па стане на 1839 г. тут налічвалася 1216 душ, з іх 750 грэка-каталікоў - украінцаў, 300 рыма-каталікоў, пераважна венграў і немцаў-аўстрыйцаў, 160 габрэяў.