ข้ามไปเนื้อหา

คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 9

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
คณะรัฐมนตรีแปลก
คณะรัฐมนตรีคณะที่ 9 แห่งราชอาณาจักรไทย
พ.ศ. 2481 - พ.ศ. 2485
วันแต่งตั้ง20 ธันวาคม พ.ศ.​ 2481
วันสิ้นสุด7 มีนาคม​ พ.ศ. 2485
(3 ปี 2 เดือน 15 วัน)
บุคคลและองค์กร
พระมหากษัตริย์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
นายกรัฐมนตรีจอมพลป. พิบูลสงคราม
พรรคร่วมรัฐบาลคณะราษฎร
ประวัติ
การเลือกตั้ง12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481
การลงมติเลือกนายกรัฐมนตรี16 ธันวาคม พ.ศ. 2481
สภานิติบัญญัติสภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 3
วาระสภานิติบัญญัติ12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 – 15 ตุลาคม พ.ศ. 2488
ก่อนหน้าคณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 8
ถัดไปคณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 10
ไฟล์:Phibul Cabinet.jpg
คณะรัฐมนตรีคณะที่ 9 (จากซ้ายแถวแรก) หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์, หลวงประดิษฐ์มนูธรรม(ปรีดี พนมยงค์), ที่ 3 เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ, ที่ 4 จอมพลป.พิบูลสงคราม (นายกรัฐมนตรี), ที่ 5 หลวงอดุลเดชจรัส, ที่ 6 ตั้ว ลพานุกรม, (จากซ้ายแถวสอง) หลวงโกวิทอภัยวงศ์, (หลังหลวงพิบูลสงคราม) พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร, (ขวาสุดแถวสอง) ดิเรก ชัยนาม, (จากซ้ายที่ 3 แถวสาม) ประยูร ภมรมนตรี, (จากซ้ายที่ 3 แถวสี่) หลวงเกรียงศักดิ์พิชิต, ที่ 4 หลวงพรหมโยธี

คณะรัฐมนตรี คณะที่ 9 ของสยาม (ตั้งแต่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2482 เรียกว่า คณะรัฐมนตรี คณะที่ 9 ของไทย ตามรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมว่าด้วยนามประเทศ) (16 ธันวาคม พ.ศ. 2481 - 7 มีนาคม พ.ศ. 2485)

จอมพลป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ประกาศพระบรมราชโองการลงวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2481

คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ประกอบด้วย พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา เจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) และนายพลเอก เจ้าพระยาพิชเยนทรโยธิน (อุ่น อินทรโยธิน) ลงนามในประกาศ

พระยามานวราชเสวี (ปลอด ณ สงขลา) ประธานสภาผู้แทนราษฎร เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ

รายชื่อคณะรัฐมนตรี

[แก้]

ในวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2481 มีการแต่งตั้งคณะรัฐมนตรีดังนี้[1]

คณะรัฐมนตรีคณะที่ 9 ของไทย
ตำแหน่งรายนามเริ่มวาระสิ้นสุดวาระหมายเหตุ
นายกรัฐมนตรีนายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
16 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงกลาโหมนายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248119 สิงหาคม พ.ศ. 2484
นายพันเอก หลวงพรหมโยธี
(มังกร ผลโยธิน)
19 สิงหาคม พ.ศ. 248415 ธันวาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม
นายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
15 ธันวาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันเอก หลวงพรหมโยธี
(มังกร ผลโยธิน)
13 เมษายน พ.ศ. 248219 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีวว่าการกระทรวงกลาโหม
นายพลตรี หลวงเสรีเริงฤทธิ์
(จรูญ รัตนกุล)
26 กันยายน พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันเอก หลวงพรหมโยธี
(มังกร ผลโยธิน)
15 ธันวาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงการคลังหลวงประดิษฐ์มนูธรรม
(ปรีดี พนมยงค์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248117 ธันวาคม พ.ศ. 2484ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
นายพลตรี เภา เพียรเลิศ บริภัณฑ์ยุทธกิจ17 ธันวาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
หลวงนฤเบศร์มานิต
(สงวน จูทะเตมีย์)
13 เมษายน พ.ศ. 24827 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงการต่างประเทศเจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ
(จิตร์ ณ สงขลา)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248114 กรกฎาคม พ.ศ. 2482กราบถวายบังคมลาออก เนื่องจากสุขภาพไม่สมบูรณ์[2]
นายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
14 กรกฎาคม พ.ศ. 248222 สิงหาคม พ.ศ. 2484
นายดิเรก ชัยนาม22 สิงหาคม พ.ศ. 248415 ธันวาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงต่างประเทศ[2]
นายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
15 ธันวาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายดิเรก ชัยนาม14 กรกฎาคม พ.ศ. 248222 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศ
หลวงวิจิตรวาทการ
(วิจิตร วิจิตรวาทการ)
31 ตุลาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายดิเรก ชัยนาม15 ธันวาคม พ.ศ. 24845 มกราคม พ.ศ. 2485ได้รับแต่งตั้งเป็นเอกอัครราชทูตประจำประเทศญี่ปุ่น
กระทรวงเกษตราธิการนายนาวาอากาศเอก พระเวชยันต์รังสฤษฎ์
(มุนี มหาสันทนะ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
หลวงเดชสหกรณ์
(หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์)
20 สิงหาคม พ.ศ. 24841 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเศรษฐกิจ
นายอุทัย แสงมณี1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงศึกษาธิการ
(กระทรวงธรรมการ)[3]
นายนาวาเอก หลวงสินธุสงครามชัย
(สินธุ์ กมลนาวิน)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248116 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเศรษฐกิจ
นายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
หลวงโกวิทอภัยวงศ์
(ควง อภัยวงศ์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248119 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม
นายพันโท ประยูร ภมรมนตรี19 สิงหาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงมหาดไทยนายพันเอก หลวงพิบูลสงคราม
(แปลก ขีตตะสังคะ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248122 สิงหาคม พ.ศ. 2484
นายพันตรี หลวงเชวงศักดิ์สงคราม
(ช่วง ขวัญเชิด)
22 สิงหาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันตำรวจเอก หลวงอดุลเดชจรัส
(มิ่ง พึ่งพระคุณ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันตรี หลวงเชวงศักดิ์สงคราม
(ช่วง ขวัญเชิด)
4 สิงหาคม พ.ศ. 248222 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย
ขุนสมาหารหิตะคดี
(โป๊ โปรคุปต์)
26 กันยายน พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพลตรี พิชิต เกรียงศักดิ์พิชิต13 มกราคม พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงยุติธรรมนาวาเอก หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์
(ถวัลย์ ธารีสวัสดิ์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
หลวงชำนาญนิติเกษตร (อุทัย แสงมณี)20 มีนาคม พ.ศ. 248426 กันยายน พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเศรษฐกิจ
กระทรวงเศรษฐกิจ
(กระทรวงเศรษฐการ)[4]
นายพันเอก พระบริภัณฑ์ยุทธกิจ
(เภา เพียรเลิศ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248116 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485
พลเรือโท หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน)16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันเอก หลวงเสรีเริงฤทธิ์
(จรูญ รัตนกุล)
6 กันยายน พ.ศ. 248226 กันยายน พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม
หลวงชำนาญนิติเกษตร (อุทัย แสงมณี)26 กันยายน พ.ศ. 24841 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตราธิการ
หลวงเดชสหกรณ์
(หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์)
1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
กระทรวงคมนาคมนายพันตรี หลวงโกวิทอภัยวงศ์
(ควง อภัยวงศ์)
19 สิงหาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันตรี วิลาศ โอสถานนท์20 สิงหาคม พ.ศ. 248417 ธันวาคม พ.ศ. 2484
รัฐมนตรีนายนาวาอากาศเอก หลวงกาจสงคราม
(เทียน เก่งระดมยิง)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
หลวงชำนาญนิติเกษตร (อุทัย แสงมณี)21 ธันวาคม พ.ศ. 248120 มีนาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการการะทรวงยุติธรรม[5]
นายพันตรี หลวงเชวงศักดิ์สงคราม
(ช่วง ขวัญเชิด)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24814 สิงหาคม พ.ศ. 2482ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย
นายดิเรก ชัยนาม21 ธันวาคม พ.ศ. 248114 กรกฎาคม พ.ศ. 2482ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
หลวงเดชสหกรณ์
(หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248120 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตราธิการ
จ่าสิบเอก ตั้ว ลพานุกรม21 ธันวาคม 248127 สิงหาคม พ.ศ. 2484ถึงแก่อนิจกรรมในตำแหน่ง
หลวงนฤเบศร์มานิต
(สงวน จูทะเตมีย์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248113 เมษายน พ.ศ. 2482ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง[6]
นายนาวาโท หลวงนาวาวิจิต
(ผัน อำไภวัลย์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันโท ประยูร ภมรมนตรี21 ธันวาคม พ.ศ. 248119 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
นายพันเอก หลวงพรหมโยธี
(มังกร ผลโยธิน)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248113 เมษายน พ.ศ. 2482ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม
หลวงวิจิตรวาทการ
(วิจิตร วิจิตรวาทการ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248131 ตุลาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
ขุนสมาหารหิตะคดี
(โป๊ โปรคุปต์)
21 ธันวาคม พ.ศ. 248126 กันยายน พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย
นายพันเอก หลวงสฤษฏิ์ยุทธศิลป์
(เพียร พิริยะโยธิน)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายนาวาโท หลวงสังวรยุทธกิจ
(สังวรณ์ สุวรรณชีพ)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24817 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพันเอก หลวงเสรีเริงฤทธิ์
(จรูญ รัตนกุล)
21 ธันวาคม พ.ศ. 24816 กันยายน พ.ศ. 2482ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเศรษฐการ
นายวิลาศ โอสถานนท์4 สิงหาคม พ.ศ. 248220 สิงหาคม พ.ศ. 2484ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม
นายพันเอก หลวงเกรียงศักดิ์พิชิต
(ค้วน จินตะคุณ)
21 มีนาคม พ.ศ. 248413 มกราคม พ.ศ. 2485ย้ายไปเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย
นายวนิช ปานะนนท์17 ธันวาคม พ.ศ. 24847 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายทวี บุณยเกตุ26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายพลอากาศตรี บุญเจียม โกมลมิตร์26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485
พลตรี สวัสดิ์ สวัสดิ์รณรงค์26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 24857 มีนาคม พ.ศ. 2485

การแถลงนโยบายของรัฐบาล

[แก้]

คณะรัฐมนตรีแถลงนโยบายต่อสภาผู้แทนราษฎรเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2481 และได้รับความไว้วางใจในวันเดียวกัน

การสิ้นสุดของคณะรัฐมนตรี

[แก้]

คณะรัฐมนตรีคณะนี้สิ้นสุดเพราะเหตุที่นายกรัฐมนตรีและคณะได้กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่งเพื่อที่จะให้โอกาสได้มีการเปลี่ยนแปลงคณะรัฐมนตรีเสียใหม่ให้เป็นการเหมาะสมแก่สถานการณ์ปัจจุบันเมื่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2485

อ้างอิง

[แก้]
  1. พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน 25 ราย)
  2. 1 2 พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศและ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ (นายพลตรี หลวงพิบูลสงคราม และนายดิเรก ชัยนาม)
  3. พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวงกรม พ.ศ. ๒๔๘๔ เปลี่ยนชื่อกระทรวงธรรมการเป็นกระทรวงศึกษาธิการ
  4. พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวงกรม พ.ศ. ๒๔๘๔ เปลี่ยนชื่อกระทรวงเศรษฐการเป็นกระทรวงเศรษฐกิจ
  5. พ้นจากตำแหน่งอธิบดีกรมที่ดินและโลหกิจด้วย
  6. พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม และกระทรวงการคลัง (นายพันเอก หลวงพรหมโยธี และหลวงนฤเบศร์มานิต)